Eeuwenoud erfgoed driesprong Genzon-Ulestraten IKL knapt groen op rond markante Lourdeskapel

Medewerkers van IKL-Limburg brengen deze week nieuwe inheemse beplanting aan rond de markante Lourdeskapel in het buurtschap Genzon, aan de rand van Ulestraten – Meersen. De aanplant rond de open kapelgrot bestaat uit een haag van haagbeuk en de aanplant van drie lindes.

De wegkapel in de vorm van een, onder klimplanten schuilgaande Lourdesgrot ligt op een in het oog springende driesprong van historische wegen. De plek is al eeuwenlang een vast oriëntatie punt voor passanten die vanaf de Trichterweg, het buurtschap Genzon passeren. Maar deze plek fungeert evenzeer al eeuwenlang als bezinningsplaats en ontmoetingsplek: naast de kapel ligt ook al heel lang een hele diepe waterput waar de buurtbewoners vroeger hun water haalden.

De huidige Lourdesgrot dateert uit het begin van de vorige eeuw toen grootmoeder Klinkers, na een bedevaart naar het Zuid-Franse Lourdes besloot om hier een soortgelijke kapel te laten vervaardigen ter verering van Maria. De wegkapel werd gebouwd op de fundamenten van een eerdere, kennelijk vervallen kapel. Naar een soortgelijk voorbeeld in Schinnen is toen met ruw cement een imitatiegrot gemaakt.

Het Mariabeeld plaatste de familie in een nis boven het altaar met kruisbeeld. De geschiedenis van de familie Klinkers is nauw verweven met deze plek. Zo stemde grootvader Klinkers, er mee in dat in het begin van de eeuw het water voor de bouw van de kerk in Ulestraten hier gehaald werd. Met veel toewijding verzorgt de familie al meer dan 100 jaar de kapel. Bijzonder is verder het betonnen heilig hartbeeld aan de achterzijde van de grot, eigenhandig en heel kunstig gemaakt door de oom van familie Luijten-Klinkers, de huidige eigenaren. In 1985 werd de kapel voor de laatste maal opgeknapt.

Nog altijd wordt de kapel dagelijks gebruikt voor de individuele devotie: altijd branden er kaarsjes aangestoken ter ondersteuning van de dagelijkse gebeden voor mensen die dat nodig Daarnaast is het een rust en gebedenplaats tijdens de traditionele driejaarlijkse processie, wanneer er een versierd rustaltaar bij de kapel geplaatst wordt.

De herinrichting van het groen door IKL, bestaat uit de vervanging van twee forse Noorse esdoorns, spar, coniferen en een thujahaag door drie lindes en een haag van haagbeuk. Komend jaar wordt ook nog maagdenpalm geplant ter bedekking van de bodem.

De aanplant van lindes rond huizen, bronnen en kapellen is een traditie die teruggaat tot de Kelten en de Germanen. Zij zagen de boom als een beschermer van have en goed. Na verloop van jaren wordt zo’n gebouw dan ingeklemd door de groep lindebomen en fungeren ze als ook als een baken op wegsplitsingen en kruisingen. Niet alleen als oriëntatiepunt voor de reiziger, maar evenzeer voor bewoners die deze kapelletjes nog altijd zien als een wegwijzer op de tocht door het leven.

De oude, metersdiepe waterput die in het verleden voorzien was van een zwengelpomp is nog aanwezig onder een deksel vlakbij de elektriciteitskast. In het verleden werd het water ook gebruikt door de bewoners van de buurt en dorstige voorbijgangers. In die zin behoort de kapel en put van Genzon al heel lang tot het collectieve geheugen van de regio en is om alleen die reden al de moeite van het herstel waard.

Het werk van IKL aan de kapel vindt plaats vanuit het project Sociale Innovatie Instandhouding Klein Religieus Erfgoed dat uitgevoerd wordt met de Monumentenwacht Limburg in het kader van INTERREG IV A Programma Vlaanderen-Nederland en is gefinancierd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en de Provincie Limburg.