Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is een samenwerking gestart met de Kustwacht voor de bescherming van het maritieme erfgoed in het Nederlandse deel van de Noordzee. Het maritieme erfgoed betreft scheepswrakken die extra toezicht behoeve vanwege archeologische en historische waarde. Voor het in stand houden van deze scheepswrakken is toezicht en handhaving van belang.
Wat droegen mensen in de prehistorie? Bruine, jute-achtige kleding is misschien waar je aan denkt, maar we droegen ook 3000 jaar geleden al felle kleuren, ontdekten Nederlandse wetenschappers. Op basis van originele textielresten hebben zij een jurk gereconstrueerd. Het kledingstuk was felrood en blauw. De textielresten zijn van internationaal belang, “Textiel overleeft het eigenlijk nooit in de grond. Dat we het na 3000 jaar nog wel in handen hebben, is omdat het textiel om arm- en enkelbanden zat. Het brons is gaan roesten, wat inwerkt op de stof. Zo is het bewaard gebleven”, vertelt archeoloog Sasja van der Vaart-Verschoof.
Nieuwegein viert deze week zijn vijftigste verjaardag. Wie denkt dat een zó jonge stad maar weinig historie met zich meedraagt, zit ernaast: Nieuwegein was al buitengewoon in trek bij de Romeinen. Aan de Edisonbaan hebben archeologen een Romeinse nederzetting blootgelegd, die stamt uit de jaren 40 tot 100 na Christus. “Er moet hier een ‘boerderij-achtig’ huis hebben gestaan”, vertelt archeoloog Frans Kasbergen.
In een bos bij de Heerlense Heksenberg hebben Floris en Luk met hun metaaldetector een plaquette van Adolf Hitler gevonden. De plaquette lag in zes delen verspreid. “We dachten eerst dat het troep was. Toen we de puzzelstukjes wisten te combineren, zagen we pas dat het een afbeelding van Hitler was”, aldus Floris. Na de bevrijding zijn veel plaquette vernietigd. Floris en Luc denken dat het plaquette uit de nabijgelegen Maria Christinawijk komt. Deze wijk werd in 1942 gebouwd in opdracht van Hermann Göring.”We kunnen ons voorstellen dat de plaquette in een officierswoning aan de muur heeft gehangen.”
In de rubriek ‘Vijf vragen aan…’ stelt de redactie van de Erfgoedstem vijf vragen aan prominente of opvallende mensen in de sector. Deze keer is dat Alexander van de Bunt, archeoloog bij Landschap Erfgoed Utrecht en schrijver van het boek ‘Wee de overwonnenen. Germanen, Kelten en Romeinen in de Lage Landen’.
Ruim 2000 brokstukken van een Britse bommenwerper uit de Tweede Wereldoorlog zijn binnenkort te zien in het Oorlogsmuseum Overloon. Vrijwilligers hebben de resten van het gecrashte vliegtuig bij elkaar gelegd als een soort ‘vliegtuigpuzzel’. Het Britse oorlogstoestel werd op 5 maart 1945 geraakt door Duits luchtafweergeschut. Het vliegtuig stortte neer bij het Belgische Glabbeek, met de neus naar beneden, en boorde zich meters diep in de bodem. In 2016 werd de bommenwerper opgegraven. Het toestel bleek nog volledig in de grond te zitten. De stoffelijke resten van de bemanningsleden zijn begraven op de militaire begraafplaats in Leuven.
Gemeente Vijfheerenlanden wil onderzoek doen naar de ‘pas’ ontdekte keermuur in Vianen. Tot ongenoegen van restauratie-architect Arie Verlaan. “Het staat er al een eeuwigheid.”? “We zijn verbaasd. Hoe kun je een muur van zestig meter lang kwijtraken?”, vroeg wethouder Christa Hendriksen zich bij de vondst af. Zover bekend komt de muur in geen van de archieven voor. Volgens Verlaan heeft de toenmalige gemeente Vianen eind jaren 2000 ook al onderzoek laten uitvoeren naar de muur. “De gemeente heeft zelf een boekje uitgegeven over onder meer die muur. Ik moest lachen toen ik hoorde dat er weer een vondst was gedaan.”
Wat ligt er precies in de grond op kasteelterrein Oud Haerlem? In 2020 voerde het bureau Saricon voor de gemeente Heemskerk een veldonderzoek uit. De metingen zijn geïnterpreteerd en dat houdt in dat we eindelijk antwoord kunnen geven op deze vraag. Onder andere een nieuwe kasteelstructuur (hoofdburcht), een gigantische schuur, een molen en verdedigingsmuren doken […]
Horen, zien en graven: ontdek de archeologie. Tijdens de Nationale Archeologiedagen op 18, 19 en 20 juni krijgt jong & oud, kenner en leek de kans om een kijkje te nemen in de schatkamer van onze nationale archeologie. Het veelzijdige programma loopt uiteen van lezingen over archeologisch wetenschappelijk onderzoek, open opgravingen en het determineren van […]
Kunsthistorische schatten zitten er niet tussen. Maar dat maakt ze juist interessant, de duizenden objecten die zijn opgegraven in Spijk. Hier stond van 1635 tot 1636 een kampement van het Staatse leger van prins Frederik Hendrik. “De bestudering van de spulletjes van ‘Jan Soldaat’ kan ons veel leren over het soldatenleven”, vertelt Eric Norde van RAAP. Opmerkelijk is de vondst van honderden loden musketkogels, die de soldaten zelf ter plekke hadden geproduceerd: “Het lood van de kogels was onder meer afkomstig uit glas in lood ramen, vermoedelijk van kerken of landhuizen. Zo’n leger was als een sprinkhanenplaag, alles werd geroofd.”
Texelse duikers hebben een erotische poederdoos opgedoken uit het 17e-eeuwse Palmhoutwrak in de Waddenzee. Volgens onderzoekers is er geen voorbeeld bekend van een vergelijkbaar object. Zij noemen het een spectaculaire en intrigerende vondst. De vergulde poederdoos is aan beide zijden rijk versierd met mythologische afbeeldingen die vrij expliciet verwijzen naar verleiding en seks. Dit maakt het een heel persoonlijk, intiem object, dat mogelijk een luxe geschenk is geweest. Een poederdoos was voor welgestelde dames uit de Gouden Eeuw een essentieel onderdeel van hun toilettafel.
De Archeologiedagen op 18, 19 en 20 juni 2021 brengen het verleden tot leven met honderden activiteiten door het hele land. Ga underground bij de archeoloog en ontdek jouw geschiedenis!
