Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Van maart t/m mei gaan Rijnbrink, de Gelderse bibliotheken en Erfgoed Gelderland samen op zoek naar Gelderse oorlogsverhalen onder de noemer ‘WO2-verhaal gezocht’. Als vervolg op de tournee van de WO2-cafés in 2020 is het nu mogelijk om online bijzondere of persoonlijke verhalen te delen. Heb je een bijzonder oorlogsverhaal dat je wilt delen? Of […]
Onlangs ontving het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis maar liefst veertien negentiende-eeuwse fotoalbums, geschonken door jonkvrouw Anna Katharina Groeninx van Zoelen. Naast foto’s van haar voorouders bevatten de albums ook portretten uit ruim vijftig andere adellijke families.
Speelgoed voor kinderen die in armoede leven: daarvoor zorgt de Tilburgse stichting Het Vierde Geschenk, die zich baseert op de eeuwenoude Tilburgse traditie van het Driekoningenzingen. Dit winterfeest werd vroeger door arme mensen aangegrepen om te bedelen. De traditie is als kinderfeest tot op de dag van vandaag voort blijven bestaan. “Dat bedelen is natuurlijk niet meer van deze tijd”, zegt Hennie van Schooten, voorzitter van de gelijknamige stichting. “Maar dat principe van solidariteit is wel van deze tijd. En dat willen we nieuw leven inblazen. Daarbij zijn de kinderen de vierde koning en is het speelgoed het vierde geschenk.”
Het Recreatieoord in Hoek van Holland met zijn Oude en Nieuwe Kamp vormen de houten kampeerstad van ‘Rotterdam aan Zee’. Al nagenoeg 100 jaar wordt hier gerecreëerd in bijna 1000 houten zomerhuisjes en dat maakt het recreatieoord uniek Rotterdams erfgoed. Nu wil gemeente Rotterdam het vakantiepark verkopen aan een commerciële partij. De bewoners en bezoekers vrezen dat hun vertrouwde ‘plekkie’ veranderd in een chique vakantieoord met subtropisch zwembad en luxe villa’s. Teken nu de petitie tegen de verkoop!
“Het is een traditie; op oudejaarsavond wordt rond middernacht door consumentenvuurwerk afgestoken om het oude jaar weg te schieten en het nieuwe jaar welkom te heten. Buren, vrienden en familie grijpen de gelegenheid aan om elkaar een gelukkig nieuwjaar te wensen. Zo versterkt het afsteken van vuurwerk de sociale cohesie in de buurt. Maar het afsteken van vuurwerk door particulieren staat ter discussie.” Hanneke Masselink-Duits ziet dat het uitoefenen van tradities heel waardevol is in deze tijd. “Het is daarom van groot belang respectvol om te gaan met beoefenaars, hoeders en genieters van het immateriële erfgoed. Een beetje erfgoedwijsheid helpt ons hierbij.”
Op 4 december, de dag dat in Curaçao werd herdacht dat het historische centrum van Willemstad inmiddels 23 jaar op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat, lanceert het Monumentenfonds een vernieuwde website: www.curacaomonuments.org. De website is totaal gemoderniseerd, geactualiseerd en voorzien van nieuwe foto’s, filmpjes, beschrijvingen en verhalen van alle, meer dan 800, aangewezen en beschermde monumenten van Curaçao. Voorts is er aandacht voor monumentale forten, landhuizen, beeldondersteunende panden van het beschermde stadsgezicht alsmede archeologische vindplaatsen.
In de jaren negentig werden het huis, het park en de tuinen grondig gerestaureerd. Hiermee brak een periode van doorlopend onderzoek aan. Jammer genoeg beschikte het huis tot voor kort niet over een archief en het kan bijna niet anders of door het ontbreken daarvan zijn bronnen verloren gegaan. Documenten die wel bewaard zijn gebleven, zijn versnipperd geraakt over een groot aantal locaties. Dit is vanzelfsprekend een obstakel voor de reconstructie van het verhaal van het huis, zeker omdat ook niet al die locaties bekend zijn.
Artificiële Intelligentie speelt een belangrijke rol in het analyseren en toegankelijk maken van die collecties. Het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI), het KNAW Humanities Cluster, de KB, het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, het Rijksmuseum, TNO, de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam bundelen daarom hun krachten in het Cultural AI Lab.
Hoe werken grenzen? En, bepalen grenzen het leven van mensen die in een grenszone wonen? Dit gaat een consortium onder leiding van oudhistoricus en archeoloog dr. Saskia Stevens onderzoeken dankzij een beurs van 4,1 miljoen euro vanuit de Nationale Wetenschapsagenda. Zij kijken bij de beantwoording van deze vragen naar de bekendste en wellicht oudste grens in de geschiedenis: de limes, de grens van het Romeinse Rijk die dwars door Nederland liep.
Hoe rook het eigenlijk vroeger? Geurhistoricus Caro Verbeek van de Vrije Universiteit Amsterdam werkt de komende tijd aan een groot onderzoek om dat uit te zoeken. Er komt 2,8 miljoen euro beschikbaar om geur als niet-tastbaar cultureel erfgoed te reconstrueren en aan mensen te laten ruiken in bijvoorbeeld musea.
Tijdens Thanksgiving, op donderdag 26 november, lanceren samenwerkingspartners Erfgoed Leiden en Omstreken en Stichting Verborgen Stad een virtuele tijdreis naar 1620. De Engelse Pilgrims hebben tussen 1609 en 1620 de jaarlijkse 3 Oktober festiviteiten in Leiden meegemaakt, mogelijk komt het dankfeest Thanksgiving hieruit voort. Vanaf 26 november kun je rondkijken in Leiden zoals dat eruit zag toen de Pilgrims hier woonden.
Voor het eerst wordt het Nederlandse middeleeuwse kastelenlandschap gepresenteerd op een interactieve online kaart. Op de website www.kasteleninnederland.nl heeft amateurhistoricus John Wennips maar liefst alle 1300 bestaande en verdwenen Nederlandse kastelen beschreven. De kastelen van Noord- en Zuid-Holland zijn sinds kort ook zichtbaar op de ‘middeleeuwse’ kaarten. De overige Nederlandse kastelen zullen in de loop van 2021 aan de reconstructiekaart toegevoegd worden.
