Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Over minder dan twee weken sluit de inschrijvingsmogelijkheid voor de Brabantse Erfgoedprijs 2019! Heeft u – of kent u iemand met – een project dat op een creatieve en onderscheidende manier omgaat met Brabants erfgoed? Meld het dan uiterlijk 30 juni 2019 aan voor de Brabantse Erfgoedprijs 2019, of attendeer uw netwerk op de mogelijkheid om een erfgoedproject in te dienen.
Vierentwintig musea rond het IJsselmeer werken samen aan een online presentatie van erfgoed uit de voormalige Zuiderzee. Vanaf heden tonen zij de eerste resultaten op: www.zuiderzeecollectie.nl.
Het boek ‘We mogen niet klagen’ staat vol ansichtkaarten van bejaardentehuizen, inclusief de veelal ontroerende teksten die bewoners aan familie of vrienden schreven. En passant wordt een beeld van een generatie gebouwen en bewoners geschetst. Het is en vertrouwd beeld: het bejaardentehuis met zijn uitgeklapte zonneluifels. Ooit waren deze gebouwen een symbool van welvaart en vooruitgang. Maar doordat ouderen steeds langer zelfstandig blijven wonen en nieuwe woonzorgconcepten zijn ontwikkeld, raken deze gebouwen leeg en worden ze gesloopt of herbestemd. Ook ansichtkaarten zijn verworden tot een fenomeen uit een andere tijd, helemaal de ansichtkaarten van bejaardentehuizen.
Het kabinet reserveert 1 miljoen euro per jaar voor een ‘nationale voorziening’ in Amsterdam die het slavernijverleden herdenkt, meldde dinsdag minister Ingrid van Engelshoven van Cultuur. “Ontzettend blij”, is de eerste reactie van Kathleen Ferrier, oud CDA-Kamerlid, en voorzitter van de commissie die in opdracht van de gemeente Amsterdam de plannen voor de komst van een slavernijmuseum beoordeelt. Ferrier: “Wij hebben van begin af aan als commissie benadrukt dat dit geen zaak is van de gemeente Amsterdam alleen, maar dat het ook het Rijk betreft. Dat de minister nu zelf met dit bedrag komt is heel positief.”
Volgend jaar is het 75 jaar geleden dat het internationale symbool van de Holocaust, concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz, werd bevrijd. Het Nationaal Comité 4 en 5 Mei heeft kunstenaar Daan Roosegaarde gevraagd ter gelegenheid hiervan een landelijk lichtkunstwerk te ontwerpen. Het werk draagt de naam Levenslicht. Levenslicht maakt mensen bewust van de gevolgen die de Holocaust heeft gehad in Nederlandse gemeenten, laat Studio Roosegaarde weten. Het wordt geen traditioneel statisch werk waarin de mens puur een observatie is. “Dit monument gaat over participatie vragen, jij bent onderdeel van het verhaal”, zegt Daan Roosegaarde er zelf over.
Nederland is rijk aan digitaal erfgoed. Het kabinet stelt in 2019 en 2020 extra middelen ter beschikking om de zichtbaarheid en het gebruik van dit erfgoed te stimuleren. Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, Mondriaan Fonds en Fonds voor Cultuurparticipatie slaan de handen ineen en hebben drie elkaar aanvullende regelingen ontwikkeld. Makers en culturele instellingen worden gestimuleerd om samen nieuwe gebruiksvormen te ontwikkelen en de zichtbaarheid van digitaal erfgoed bij een breed publiek te vergroten.
Een enorm mozaïek van Vincent van Gogh is gelegd op de Markt in Zundert. Architect Ton van Beek van architectenbureau Delacourt Van Beek kwam op het idee om de kunstschilder te vereeuwigen in de klinkers voor het gemeentehuis. De Markt in Zundert ligt tegenover het geboortehuis van Vincent van Gogh, wat tegenwoordig een museum is. Vanuit het raam kunnen de bezoekers zo op het mozaïek kijken, een zelfportret van Vincent van Gogh met hoed op. “Het is een gezicht dat over hele wereld bekend is. Het is echt een iconische prent”, zegt Van Beek (zie video).
“Misschien is de Weesperstraat in Amsterdam voor veel mensen niet meteen een bijzondere plek”, schrijft Vincent van Rossem. “Toch is er nu een hoogoplopende discussie ontstaan over de situering van het Holocaust Namenmonument aan deze straat. Het is in feite een typisch Amsterdamse burenruzie, maar het gaat ook om een nationaal monument, ontworpen door Daniel Libeskind, dat alle Nederlandse slachtoffers van de Holocaust moet herdenken. Tegenstanders zeggen dat het veel te groot is voor de locatie en voorstanders vinden de voormalige Amsterdamse Jodenbuurt de enige goede locatie. Ik wil mij niet mengen in deze discussie, maar een historische kanttekening is misschien wel nuttig.”
Sinds maandag zendt de NOS aansluitend aan het NOS Achtuurjournaal een week lang een kort dagelijks bulletin uit over de gebeurtenissen rond de geallieerde landing op de stranden van Normandië in juni 1944. Het nieuws van toen met de technieken van nu – alsof het vandaag gebeurd is. Deze serie bevrijdingsjournaals is de eerste in een reeks die wordt uitgezonden rond sleutelmomenten in de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar nadat ze plaatsvonden. De volgende serie is in september en gaat over operatie Market Garden.
Op maandag 3 juni kwamen in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem zo’n 190 erfgoedprofessionals en -vrijwilligers bij elkaar voor het symposium Storytelling: geschiedenis vertaalt en verhaalt. Erfgoed Gelderland organiseerde met verschillende partners dit symposium om erfgoedorganisaties te stimuleren over dit thema na te denken en er (verder) mee aan de slag te gaan.
Het kabinet heeft opdracht gegeven voor een aanpassing van de canon, het chronologische overzicht van de nationale geschiedenis. Minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft een nieuwe commissie, die onder leiding staat van de Amerikaans-Nederlandse geschiedenisprofessor James Kennedy, expliciet gevraagd om in het nieuwe overzicht ook “de schaduwkanten van de Nederlandse geschiedenis” voldoende aan bod te laten komen.
Het Drents Museum, het Drents Archief en Het Drentse Landschap zijn een onderzoek gestart om de sporen te inventariseren die Vincent van Gogh heeft achtergelaten in Drenthe. “De inventarisatie moet materiaal opleveren voor de ontsluiting van het erfgoed en voor op feiten gebaseerde ‘storytelling’ over Van Gogh in Drenthe”, aldus de drie organisaties. Het onderzoek gaat een jaar duren. De resultaten worden getoetst bij experts van het Van Goghmuseum in Amsterdam. Van Gogh verbleef in 1883 drie maanden in Drenthe.
