Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Archeologen hebben op het terrein van de voormalige Villa Heselbergh in Arnhem een schuilkelder ontdekt van de voormalige ‘Feldkommandantur 642 Arnheim’ van Generalmajor Friedrich Kussin. Ook zijn ze gestuit op sporen van het hoofdkwartier van de 9. SS-Panzerdivision ‘Hohenstaufen’ tijdens de Slag om Arnhem. Op 12 september zijn de bijzondere vondsten tijdens het nationale archeologiecongres ‘Strijdigheden’ gepresenteerd.
De aftrap voor de voorbereidingen voor de viering van de vierhonderdste verjaardag van het Beleg van Den Bosch in 2029 werd maandagavond gegeven in Fort Isabella in Vught. Marianne van der Sloot lanceerde eveneens de erfgoedroute-app Linie 1629 die enthousiast werd ontvangen. De app gaat over allerlei onderdelen van de Linie van Frederik Hendrik -nu een fietsroute. In de app wordt het verhaal van zowel de Republiek verteld als dat van de Spaanse Nederlanden door respectievelijk de Amsterdamse krantenuitgever Jan van Hilten en de Antwerpse krantenuitgever Abraham Verhoeven.
De Nieuwe Hollandse Waterlinie is voorgedragen als UNESCO-werelderfgoed. Het Linie Expertteam van de provincie Utrecht helpt exploitanten een succes te maken van herbestemming van de defensiewerken. Erik van Tooren, gebiedsmakelaar van de provincie Utrecht: “De Waterlinie-provincies willen graag dat de forten worden gebruikt, onder het motto: behoud door ontwikkeling. If you don’t use it, you’ll lose it. Maar in de praktijk is het exploitabel maken van erfgoed niet eenvoudig. Er zijn veel verschillende disciplines voor nodig. De vraag is vooral hoe je het rendabel krijgt.”
Een deel van de ingestorte stadsmuur van Maastricht, het rondeel De Vijf Koppen, is weer open voor publiek. Op het rondeel worden bouwschotten met kijkgaten geplaatst, zodat belangstellende de herstelwerkzaamheden kunnen bekijken. Om het aanzicht te verbeteren, worden de zeecontainers in diverse kleuren geverfd en worden doeken met historische informatie opgehangen. Naar verwachting gaan de herstelwerkzaamheden nog een jaar duren.
Met een escaperoom in een bunker en verschillende activiteiten hoopt Stichting IJssellinie de verdedigingslinie van West-Europa ten tijde van de Koude Oorlog bij Olst-Wijhe bij meer mensen onder de aandacht te brengen. De provincie Overijssel stelt een subsidie van 86.949 euro beschikbaar. Ook Stichting IJssellinie, Stichting IJssellandschap en de gemeente Olst-Wijhe dragen financieel bij. In totaal is er bijna 150.000 euro beschikbaar.
Archeoloog Michiel Bartels brengt in zijn vrije tijd samen met vrijwilligers met een sonarboot de bodem van het Markermeer in kaart (zie video). Hij hoopt resten van de Slag op de Zuiderzee in 1573 te vinden. Tot zijn verbazing is er nog geen enkel scheepswrak uit die tijd aangetroffen. “Er zouden toch zeker een stuk of tachtig moeten liggen.” Toch is Bartels ervan overtuigd dat er met de nieuwe sonar aan boord vondsten zullen worden gedaan. Die vondsten wil hij gaan tentoonstellen in het Westfries Museum. “We zijn bezig met een jaarlijkse herdenking van de slag vanaf 2023.”
De wrakken van twee Nederlandse onderzeeboten die in de Tweede Wereldoorlog zijn vergaan bij Maleisië, zijn verdwenen. Van de O 16 zijn nog enkele restanten teruggevonden, de K XVII is in zijn geheel verdwenen. Dat heeft minister Bijleveld van Defensie aan de Tweede Kamer geschreven. Een team van Nederlandse en Maleisische experts heeft de locaties van de O 16 en K XVII bezocht. De expeditie vindt plaats in het kader van een recent ondertekende intentieverklaring tussen Nederland en Maleisië over maritiem erfgoed.
Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden kan niet meer lachen om de acties van Stichting Vrijstaat Land van Ravenstein. De stichting eist dat het museum het zwaard uit het Osse vorstengraf aan Oss teruggeeft en heeft een advocaat op de zaak gezet. Museumdirecteur Wim Weijland gaat in een brief in op de eis. “Het komt ons voor dat de insteek van uw stichting contraproductief is en schade berokkent aan onze nauwe band met de gemeente Oss en Museum Jan Cunen.”
Op de Normandische stranden herinneren de nazi-bunkers nog aan de grote slag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar ook onder water zijn de ruïnes van D-day zichtbaar. De wrakken van het oorlogstuig op de zeebodem zijn nu voor het eerst in kaart gebracht. Doel is het “onderwatermuseum” als werelderfgoed op te laten nemen bij UNESCO. Een team van Franse wetenschappers vond ruim 150 tanks, gezonken oorlogsschepen en landingsvaartuigen. “Het was zó indrukwekkend”, zegt teamleider Cécile Sauvage (zie video). “Je duikt tussen scheepswrakken die soms wel 200 meter lang zijn.”
Sinds maandag zendt de NOS aansluitend aan het NOS Achtuurjournaal een week lang een kort dagelijks bulletin uit over de gebeurtenissen rond de geallieerde landing op de stranden van Normandië in juni 1944. Het nieuws van toen met de technieken van nu – alsof het vandaag gebeurd is. Deze serie bevrijdingsjournaals is de eerste in een reeks die wordt uitgezonden rond sleutelmomenten in de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar nadat ze plaatsvonden. De volgende serie is in september en gaat over operatie Market Garden.
Het best bewaarde geheim van Apeldoorn is sinds zaterdag ontsloten. De bunker van Seyss-Inquart aan de Loolaan is open voor bezichtiging, na een anderhalf jaar durende restauratiebeurt (zie video). De bunker werd in 1944 in gebruik genomen door Arthur Seyss-Inquart, de hoogste Duitse militair in Nederland. Hij hield kantoor in de achterliggende villa, samen met Friedrich Wimmer, het hoofd van het ministerie van Justitie. Vier ministeries waren in 1944 vanuit Den Haag overgeplaatst naar Apeldoorn, omdat het westen van Nederland vanuit strategische oogpunt niet veilig genoeg werd geacht.
De Luchtwachttoren bij het Drentse Schoonebeek staat na lange tijd in de steigers voor een grondige opknapbeurt. De toren die direct aan de grens met Duitsland staat, diende in de Koude Oorlog om het luchtruim af te speuren naar vliegtuigen uit het Oostblok.
