De Erfgoedstem

Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie

Willem Baarsen Prijs 2018 uitgereikt aan Stichting Urker Botter

• 3 • Bron: Erfgoedvereniging Heemschut

Willem Baarsen Prijs 2018 uitgereikt aan Stichting Urker Botter

Heemschut Flevoland heeft de Willem Baarsen Prijs 2018 uitgereikt aan de Stichting Urker Botter voor het behoud van de UK 114. Dit schip is in het bezit geweest van tekstschrijver Lennaert Nijgh en na zijn overlijden in 2002 voor één euro verkocht aan de Stichting Urker Botter. Het is de eerste keer dat de Willem Baarsen Prijs is uitgereikt. Willem Baarsen was bestuurslid van Heemschut Flevoland en heeft bij zijn overlijden een legaat nagelaten. Dit legaat wordt gebruikt om een prijs uit te reiken aan projecten gericht op het behoud van archeologisch, materieel en immaterieel erfgoed in Flevoland.

“De IJsselkogge is de grootste kogge die ooit is opgegraven”

• 39 • Bron: RTV Oost

"De IJsselkogge is de grootste kogge die ooit is opgegraven"

“De IJsselkogge is de grootste kogge die ooit is opgegraven.” Het is één van de conclusies die maritiem archeoloog Wouter Waldus trekt in het boek waarin hij het project van de opgraving en lichting van het 15e-eeuwse schip uit de IJssel bij Kampen uitvoerig beschrijft. Voor Waldus komt het project nu ten einde. “Ik ben erg blij dat het af is. Ik heb enorm genoten van dit project. Zo’n schip opgraven is denk ik wel het mooiste wat je kunt doen als maritiem archeoloog.”

Overeenkomst Nederland en Indonesië voor samenwerking maritiem erfgoed

• 34 • Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Overeenkomst Nederland en Indonesië voor samenwerking maritiem erfgoed

Op woensdag 21 november ondertekenden algemeen directeur van de Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, S. Lammers, en directeur generaal voor Amerika en Europa van het Indonesische Ministerie van Buitenlandse Zaken, H.E. Muhammad Anshor, een ‘Letter of Intent’. De overeenkomst is opgesteld voor verdere samenwerking op het gebied van maritiem erfgoed tussen de rijksdienst en de Indonesische erfgoedpartner The National Centre for Archaeology. Er wordt onder andere ingezet op het onderzoek naar de oorlogsschepen De Ruyter, Java en Kortenaer die vergingen tijdens de Slag in de Javazee.

Het Groningse vlaggenschip Voorwaarts Voorwaarts is naar Düsseldorf verhuisd

• 29 • Bron: RTV Noord

Het Groningse vlaggenschip Voorwaarts Voorwaarts is naar Düsseldorf verhuisd

Het Groningse schip Voorwaarts Voorwaarts is naar Düsseldorf verhuisd. De koftjalk (zie foto) werd vaak ingezet als vlaggenschip voor de gemeente en de provincie Groningen. In 2017 werd het schip verkocht aan reder Lex Tichelaar, omdat de stichting die het schip jarenlang beheerde het onderhoud niet kon betalen. “We hebben voor ruim een ton aan achterstallig onderhoud gepleegd”, vertelt Tichelaar. Tichelaars voorstel aan de gemeente om van het schip een caféboot te maken, kon niet op enthousiaste reacties rekenen. “Teleurstellend”, vindt Tichelaar. “Het schip had mooi voor de stad behouden kunnen blijven.” In Düsseldorf gaat Tichelaars plan wel door.

Terugblik op de restauratie van het voormalige torpedowerkschip Hr.Ms. Mercuur

• 27 • Bron: RTV Vlissingen

Terugblik op de restauratie van het voormalige torpedowerkschip Hr.Ms. Mercuur

Op 1 september 2017 vond de officiële overdracht plaats van het voormalige torpedowerkschip Hr.Ms. Mercuur door de Defensie Materieel Organisatie aan de Stichting Maritiem Erfgoed Vlissingen (SMEV). Sinds die tijd hebben vrijwilligers hard gewerkt om het schip open te stellen als museumschip. Samen met bestuurslid Willem van Dijk van de SMEV wordt teruggeblikt op de restauratie van het schip (zie video). De werkzaamheden aan de Hr.Ms. Mercuur verlopen voorspoedig. Er is voor gekozen om eerst de binnenkant van het schip op te knappen. In een latere fase zal ook de buitenkant van het schip worden opgeknapt.

Tanks in de Tweede Wereldoorlog: Panzer III versus T-34

• 47 • Bron: Historiek

Tanks in de Tweede Wereldoorlog: Panzer III versus T-34

Op 22 juni 1941 viel de Duitse Wehrmacht de Sovjet-Unie aan. De meest krachtige Duitse tanks op dat moment waren de Panzer III, uitgerust met een 3,7 cm of 5 cm kanon, en de Panzer IV, uitgerust met een 7,5 cm geschut. Duidelijk werd dat de vanaf 23 juni 1941 ingezette Sovjet T-34 een goed gepantserde tank was. De Panzer III delfde in veel opzichten het onderspit tegen de T-34 en was vaak niet in staat het frontale romppantser van de Sovjettank op grote afstand te doorboren. Op Historiek wordt antwoord gegeven op de vraag in welke opzichten beide tanks excelleerden.

VOC-wrak voor Belgische kust bedreigd door paalworm

• 9 • Bron: NOS

VOC-wrak voor Belgische kust bedreigd door paalworm

Het wrak van het VOC-schip ’t Vliegend Hert wordt bedreigd door paalwormen. Volgens een Belgisch-Nederlands onderzoeksteam worden delen van het wrak langzaam weggevreten door het weekdier. Het VOC-schip, 44 meter lang en 11 meter breed, verging op 3 februari 1735 voor de Belgische kust. De driemaster was net vertrokken uit de haven van Rammekens bij Vlissingen voor zijn tweede reis naar Batavia. In september 1981 werd het wrak ontdekt, op zo’n 18 meter diepte. Aan boord waren geldkisten en flessen wijn. De experts uit België en Nederland gaan de komende maanden bekijken welke maatregelen ze kunnen nemen om ’t Vliegend Hert te beschermen.

Historische vloot zinkt door regelzucht

• 69 • Bron: Dagblad van het Noorden

Historische vloot zinkt door regelzucht

De historische vloot in Nederland dreigt deels uit het vaarbeeld te raken door strenge regels van overheid en banken. Volgens de Landelijke Vereniging Tot Behoud van het Historisch Bedrijfsvaartuig (LVBHB) worden scheepseigenaren op hoge kosten gejaagd om te voldoen aan eisen, waarvan ze in de praktijk geen voordeel hebben. Door de strenge regels stort de markt van varende woonschepen in. “Het is keiharde kapitaalvernietiging. De vloot is onverkoopbaar geworden, veel varend erfgoed verdwijnt naar het buitenland of gaat voor twee keer niks van de hand. Het is echt een dramatisch beeld”, zegt LVBHB-woordvoerder Erik van Soest.

Passagiersschip MS Oranje: terug naar waar je niet vandaan kwam

• 38 • Bron: Historiek

Passagiersschip MS Oranje: terug naar waar je niet vandaan kwam

Het MS Oranje was het grootste en snelste passagiersschip dat ooit op een Amsterdamse werf werd gebouwd. Tachtig jaar geleden werd het schip gebouwd voor de lijndienst tussen Nederlands-Indië en Nederland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed het dienst als hospitaalschip en na de oorlog ‘repatrieerden’ talloze personen met de Oranje van Indonesië naar Nederland op weg naar een nieuw ‘thuis’. Bij het Scheepvaartmuseum in Amsterdam loopt momenteel een tentoonstelling over dit historische schip. Op Historiek wordt in het artikel van Tijmen Kohn stilgestaan bij de repatriaties die met het schip werden uitgevoerd.

Duikteam vindt gezonken schip uit 1877 bij Texel

• 79 • Bron: NOS

Duikteam vindt gezonken schip uit 1877 bij Texel

Een duikteam heeft in de buurt van Texel het wrak ontdekt van een tweemaster die op 15 december 1877 verging tijdens een noordwesterstorm. Het schip, de SS Nordlyset, was destijds als vrachtschip met een lading graan onderweg van Riga naar Antwerpen. Duikers van Northseadivers hebben het schip nu gelokaliseerd bij de Noorderhaaks, ook wel bekend als de Razende Bol, een zandplaat tussen Den Helder en Texel. De rederij waarvoor de SS Nordlyset voer, bestaat nog steeds. Volgens de duikers heeft de rederij enthousiast gereageerd op de vondst.

Archeologen hebben in Zwarte Zee oudste volledige scheepswrak ter wereld gevonden

• 134 • Bron: NOS

Archeologen hebben in Zwarte Zee oudste volledige scheepswrak ter wereld gevonden

Archeologen hebben op de bodem van de Zwarte Zee het oudste volledige scheepswrak ter wereld gevonden. Het Griekse schip ligt vermoedelijk al ruim 2400 jaar op de bodem. Het schip is 23 meter lang en ligt op ruim 2 kilometer diepte, ongeveer 75 kilometer uit de kust van Bulgarije. Het gebrek aan zuurstof op die diepte heeft er voor gezorgd dat de mast, roeren en roeizakken van het schip bewaard zijn gebleven. Professor Jon Adams van het Black Sea Archaeology Project had nooit gedacht dat zo’n vondst mogelijk zou zijn. “Het verandert ons begrip van scheepsbouw en scheepvaart in de antieke wereld.”

Een stokoude fiets met een mooi verhaal (€)

• 95 • Bron: Tubantia

Een stokoude fiets met een mooi verhaal (€)

Voor de deur van een studentenhuis, tussen andere tweedehandsjes, zou de fiets nauwelijks opvallen. Beetje een roestig barrel. Tijdje in een sloot gelegen misschien? De fiets staat niet op de stoep. Hij pronkt op een podium bij de ingang van fietsspecialist Ten Tusscher in Enschede. Het is één van de oudste bewaard gebleven fietsen van Nederlands fabrikaat: een Simplex, waarschijnlijk uit 1898. Fietsliefhebber Aad Streng zocht voor het fietstijdschrift ‘Het rijwiel’ het verhaal achter de Simplex uit. Zo is aan de hand van een stokoude fiets een mooi beeld van een stuk Enschedese historie ontstaan.

Meest gelezen (week)

Meest gelezen (maand)

Meest gelezen (jaar)