Pastorie van Hendrik de Cock te Ulrum over naar de SOGK

Pastorie in Ulrum, Groningen
Pastorie in Ulrum, Groningen Foto: Omke Oudeman via Stichting Oude Groninger kerken

Op 27 mei wordt de pastorie bij de kerk van Ulrum overgenomen door de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK). De kerk van Ulrum werd al in 2013 overgedragen aan de SOGK. De kerk en de bijbehorende pastorie van Ulrum zijn vooral bekend door De Afscheiding uit 1834 en onlosmakelijk verbonden met dominee Hendrick de Cock. De Afscheiding, het begin van de scheuring binnen de Nederlandse Hervormde Kerk leidde tot het ontstaan van de gereformeerde kerken.

De pastorie waar De Cock destijds woonde, heeft in de geschiedenis van De Afscheiding een belangrijke rol gespeeld. Vanuit de nog aanwezige werkkamer waar de Cock zijn preken schreef, had hij rechtstreeks zicht op de kerk. Vlak na De Afscheiding grijpt de overheid hard in. Een compagnie van meer dan 100 soldaten werd naar het dorp gestuurd om de orde te handhaven en de afgescheidenen te intimideren. Dat laatste gebeurde vooral door inkwartiering van 12 soldaten in de pastorie. De dominee, zijn gezin en de dienstmeid worden veroordeeld tot ‘kamerarrest’. De Cock krijgt een preek- en spreekverbod en het gezin zit in de woonkamer, omsingeld door soldaten die elders in het huis de wijn opdrinken en het servies stukslaan……………..

Pastorie in Ulrum, Groningen
Pastorie in Ulrum, Groningen Foto: Omke Oudeman via Stichting Oude Groninger kerken

Met de overname van de pastorie is het zeer bijzondere ensemble van kerk, kerkhof, gebouw Irene en pastorie weer compleet. Kerk, pastorie en gebouw Irene liggen op een door een hek en muurtje afgebakend terrein, bovenop de wierde. De pastorie is waarschijnlijk rond 1800 gebouwd in een ambachtelijk-traditionele trant met Eclectische elementen.

De huidige bewoners hechten er veel waarde aan dat de pastorie verbonden blijft met de kerk en daarom beiden zij deze woning ter overname aan de SOGK aan. De bewoners blijven in de pastorie wonen.

Dit jaar organiseert de SOGK samen met uitgeverij Passage en schrijver Marcel de Jong diverse literaire rondleidingen langs plekken in Ulrum die een rol hebben gespeeld bij de afscheiding. Hierbij wordt ook een bezoek gebracht aan de pastorie.