Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
13 december heeft de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap de Gouden Mispel 2019 uitgereikt. De Gouden Mispel is dé jaarlijkse waarderingsprijs voor personen en/of organisaties die iets uitzonderlijks hebben betekend voor behoud, herstel of ontwikkeling van het Nederlands cultuurlandschap. Dit jaar gingen de Mispels naar Toxicoloog Henk Tennekes, Landcoöperatie Dal van Kleine Beerze, Jan Broenink en ESsentie Westerwolde.
De Commissie Zeeland van Erfgoedvereniging Heemschut heeft bezwaar tegen de aanleg van een zonneweide in de polder bij Nieuw- en Sint Joosland. De gemeente Middelburg is gevraagd af te zien van de pilot ‘Binnendijk’, omdat het verhaal van de inpolderingsgeschiedenis door de pilot wordt verstoord.
Kun je als gemeente de aanleg van een zonnepark tegenhouden omdat het landschap daaronder lijdt? Niet altijd, concludeert Lianne Barnhoorn van Blogomgevingsrecht.nl door een recente casus in Leudal. De gemeente Leudal weigerde een aanvraag van een omgevingsvergunning voor een tijdelijk zonnepark van 40 hectare, omdat dit het landschap onevenredig zou aantasten. De verzoekster wees daarentegen op een landschapsplan met daarin diverse maatregelen om het zonnepark landschappelijk en ecologisch inpasbaar te maken.
Hoe zorgen we samen voor ons erfgoed in de omgevingsvisie? Het verslag van de netwerkbijeenkomst over de Omgevingswet van 30 november 2017 staat nu online. Hoewel eerder deze herfst bekend werd dat de Omgevingswet is uitgesteld naar 2021, is er volgens Frank Altenburger, namens de RCE voorzitter van de netwerkbijeenkomst, geen reden om achterover te leunen: “Dit betekent niet dat de druk van de ketel is. Die moet er juist extra op.” De strekking van de netwerkbijeenkomst: het verhaal van het verleden vormt het startpunt voor het verhaal van de toekomst, met cultuurlandschap, monumentale architectuur en archeologie als onmisbare bouwstenen.
De gemeenten Vaals, Eijsden-Margraten en Gulpen-Wittem en VVV Zuid-Limburg willen het Limburgs heuvellandschap voordragen voor de Unesco Werelderfgoedlijst. Volgens de initiatiefnemers is de regio vanuit Nederlands perspectief de uithoek van het land, maar voor de Europese geschiedenis van grote invloed geweest. In Limburg zijn prehistorische vuursteenmijnen te vinden en is het Romeinse landschap nog altijd zichtbaar. Het is een bijzonder cultuurlandschap dat je niet meer veel ziet en dat goed is onderhouden en bewaard. Welke kernwaarden terugkomen in de aanvraag of welke regio precies wordt voorgedragen, wordt komend halfjaar onderzocht. Dan gaat de kandidatuurronde van start.
Nederland zit midden in een energietransitie, wat een flinke impact heeft op onze leefomgeving. Dat was vroeger niet anders. In een nieuwe publicatie toont de RCE een tijdslijn met de verschillende energiebronnen en de impact die het had op de omgeving, van turf tot zonne-energie. Deze tijdlijn laat zien welke lessen we van eerdere energietransities kunnen leren.
De Erfgoedvereniging Heemschut Groningen vindt het belachelijk dat de provincie veel taken met betrekking tot landschapsbeleid wil overdragen naar de gemeenten. Heemschut is bang dat hiermee de belevingswaarde afneemt. Landschapsbeleid is nooit een taak van de gemeenten geweest. Daarom ontbreekt hiervoor bij de gemeenten in veel gevallen structureel de kennis, de kunde en de tijd.
Iedereen die beroepsmatig betrokken is bij het landschap kan vanaf vandaag terecht op www.landschapinnl.nl. Deze nieuwe website is een initiatief van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De website biedt praktische informatie over beleid en regelgeving, het beheer van het landschap, en bronnen en kaarten. Als we over het Nederlands landschap spreken, hebben we het over cultuurlandschap.
Waterschap Vallei en Veluwe start volgende week met de restauratie van de Grebbelinie, de linie die twee eeuwen lang een belangrijke rol speelde in de verdediging van Nederland. Het waterschap laat weten dat de linie haar historische uiterlijk terugkrijgt. Volgende week wordt een begin gemaakt met de dijkverbetering van het verdedigingswerk. De werkzaamheden moeten in 2016 afgerond worden.
De Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC) heeft Gedeputeerde Staten van Gelderland opgeroepen om een hefboomfonds voor ‘prachtlandschappen’ in Gelderland in te stellen. Een boerenlandschap wordt een Prachtlandschap als boeren naast hun normale bedrijfsvoering ook zorg dragen voor behoud of nieuwe aanleg van landschapselementen zoals heggen, singels, knotbomen en akkerranden. Het hefboomfonds zou boeren die extra vergoeding moeten geven waarmee het netwerk van landschapselementen op hun grond mogelijk wordt.
In Castricum gaat men nu een stapje verder dan het beschermen van gebouwen. In het monumentenregister zijn nu ook landschapsmonumenten opgenomen. Castricum is hierin uniek: geen andere gemeente heeft landschappelijke monumenten op de gemeentelijke monumentenlijst staan. Het gaat om terreinen en stukjes landschap waar de mensenhand van vroeger nog is terug te zien, zoals vaarten en beekjes, een gegraven duinmeer en landbouwgrond waarin de patronen van het historische Oer-IJ nog herkenbaar aanwezig zijn.
De Oude Hollandse Waterlinie is door Provincie Zuid-Holland benoemd als een van de zeven beeldbepalende ‘Erfgoedlijnen’. Een erfgoedlijn is een geografische structuur die meerdere monumentale stippen met 1 gemeenschappelijk historisch verhaal verbindt tot 1 streep of lijn op de kaart. De provincie investeert in deze lijnen. Donderdag 12 september gaan de eerste projecten dankzij de subsidies van de provincie en de gemeente Gorinchem van start: de restauratie van het Vurensche sluisje en herstel van de aarden omwalling bij het Dalembolwerk.
