Twee Nederlandse kastelen geëerd op eerstedagenvelop

Foto via: Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren

Op 20 februari bracht PostNL twee postzegels uit met daarop afbeeldingen van Kasteel Doornenburg en Kasteel Amerongen. Op de postzegels worden oude prenten van de kastelen samengevoegd met foto’s uit deze tijd. Op de eerstedagenvelop is dit thema en de gebruikte kleurstelling gebruikt om aan de linkerzijde een derde kasteel, Kasteel De Haar uit Haarzuilens, op de envelop af te beelden. De postzegels en de eerstedagenvelop zijn online en via de postzegelhandelaren vanaf 20 februari te koop.

Gekartelde kastelen
Gebouwen, bruggen en monumenten zijn gewilde verzamelobjecten voor postzegelverzamelaars. Met de vele kastelen die Nederland rijk is – Nederland kende ooit 1000 kastelen – hebben slechts zeven kastelen de gekartelde centimeter gehaald. In 1951 verscheen er een serie van vijf kastelen, waaronder Kasteel Hillenraad, Kasteel Huis Bergh, Kasteel Hernen, Kasteel Rechteren en Kasteel Moermond. Slot Loevestein en het Muiderslot zijn terechtgekomen op persoonlijke postzegels uit 2009. De twee nieuwe zegels maken de serie tot negen kastelen ooit afgebeeld op een postzegel.

Burcht en Ridderslot
In de 9e eeuw dient de Doronburc als vesting ter verdediging tegen de Noormannen. In 1295 wordt voor het eerst een heer van de Doornenburg vermeld: Willem van Doornick, Gelders Leenman. Het Middeleeuwse Kasteel Doornenburg heeft veel eigenaren gekend en is sinds 1936 in handen van de Stichting tot Behoud van den Doornenburg. Het kasteel is openbaar toegankelijk.

Het Kasteel Amerongen stamt officieel uit 1286. Na meerdere malen te zijn verwoest en weer herbouwd, werd het kasteel in 1597 erkend als Ridderhofstad. Na meerdere rampjaren, waarin oorlogen, brand en verwoesting het kasteel teisteren, wordt het kasteel in 1680 herbouwd en een eeuw later naar de eisen van die tijd aangekleed. Sinds 1982 is de Stichting Kasteel Amerongen eigenaar van dit turbulente stukje bakstenengeschiedenis. Het kasteel heeft een publieke functie.

Ontwerp
Xandra Kleine van Digidee concept creatie en emotie: “In het postzegelontwerp van PostNL staan twee kastelen afgebeeld met enerzijds een antieke afbeelding van het kasteel in duotoon blauw en aan de andere kant een recente fullcolour afbeelding van het Kasteel De Haar in Haarzuilens. In het ontwerp hebben we gespeeld met vormen die een kasteelachtige look creëren en die weer passend zijn bij de zegel en het ontwerp.”

Over de eerstedagenvelop
In de postzegelhandel waren vroeger de enveloppen zonder zegels los te koop. Verzamelaars frankeerden ze en stuurden ze op de dag van afstempeling (in een omslag) naar PTT in Groningen of op het postkantoor in Den Haag, om ze daar op de dag van uitgifte af te laten stempelen. Al spoedig bood de handel ook kant-en-klare enveloppen aan, veelal niet voorzien van een adres. Na 1960 gingen steeds meer verzamelaars de enveloppen ‘onbeschreven’ (zonder adres) verzamelen en in de tachtiger jaren waren vrijwel alle eerstedagenveloppen ‘blanco’ ofwel zonder adres. Oudere eerstedagenveloppen zonder adres zijn schaars tot zeer schaars. Vanaf 1961 is de standaard kwaliteit ‘onbeschreven’. Eerstedagenveloppen zijn ook los verkrijgbaar.

Over NVPH
De NVPH is de vakorganisatie voor de beroepspostzegelhandel in Nederland. De Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren is in 1928 opgericht. Jaarlijks geeft de NVPH de postzegelcatalogus uit en ontwerpt ze, in samenwerking met PostNL, zo’n twintig verschillende eerstedagenveloppen en zes prestigeboekjes. De NVPH heeft 117 leden.