Utrechtse visie op religieus erfgoed

Public Domain
Romaanse Pieterskerk, Utrecht. Foto: Pepijntje via Wikimedia.

Eind september heeft de gemeenteraad van Utrecht unaniem ingestemd met de Visie Religieus Erfgoed. Verantwoordelijk wethouder Kees Geldof (Erfgoed en Monumenten) vindt dat het document veel meer biedt dan een visie alleen: “We beschikken hiermee over een actueel overzicht van het huidige gebruik van monumentale religieuze gebouwen. Ook is nu inzichtelijk gemaakt welke gebouwen leeg komen te staan, waarvoor een nieuw gebruik moet worden gezocht.”

“We hebben naast het gebruik ook de conditie van 58 monumentale kerkgebouwen nu goed in beeld,” zegt wethouder Geldof. “Met deze visie hebben we onze kennis kunnen delen met eigenaren en andere belanghebbenden in de stad. De culturele samenwerking is versterkt, en er is expliciet aandacht voor het interieur, de ensemblewaarde en monumentale orgels.”

Monumentale kerkgebouwen vertegenwoordigen een cultuurhistorische rijkdom en zijn soms zelfs symbool voor een stad, dorp of wijk. Dit geldt zeker ook in Utrecht, dat 37 kerkgebouwen met de status van gemeentelijk monument telt en 21 kerkgebouwen die als rijksmonument zijn aangewezen. Niet voor niets is het religieus erfgoed van grote betekenis voor de stad. Allereerst voor inwoners voor wie de kerk en het kerkgebouw de plek is voor hun religieuze beleving en als ontmoetingsplek met anderen. Dit geldt ook voor bewoners voor wie het kerkgebouw deel uitmaakt van de eigen, dagelijkse leefomgeving. En voor dagjesmensen, toeristen en andere bezoekers die worden aangetrokken door het historische karakter van de monumentale kerkgebouwen. “Het is een visie geworden waarin vrijwel alle aspecten van het religieus erfgoed worden behandeld en niet alleen de vier speerpunten,” legt wethouder Geldof uit.

De speerpunten die hij aanstipt betreffen de exploitatie, waarbij het onder meer gaat over de opbrengsten van culturele evenementen of een verdienmodel uit toeristisch bezoek. Ten tweede behandelt het document profielen voor herontwikkeling, omdat bijvoorbeeld de religieuze functie van kerkgebouwen komt te vervallen en de panden een herbestemming moeten vinden.

Verder beschrijft de gemeente ook de betekenis van het religieus erfgoed voor het toerisme in de stad. Tenslotte is de rol van de gemeente beschreven, voor bijvoorbeeld advisering bij instandhouding en herbestemming van gebouwen.