Vereniging Hendrick de Keyser restaureert Gemeenlandshuis

Gemeenlandshuis. Foto: Vereniging Hendrick de Keyser

De restauratie van het historische Gemeenlandshuis in Amsterdam door Vereniging Hendrick de Keyser, de landelijk werkende restaurerende instelling, is gereed. Het gebouw is prominent gelegen aan de Diemerzeedijk, vlakbij de ringweg A10 en de oprukkende stadsdelen Zeeburg en IJburg. Het Gemeenlandshuis, dat op het oog veel weg heeft van een buitenplaats, dateert uit 1726 en was ruim 275 jaar het onderkomen van het ‘Hoogheemraadschap van den Zeeburg en Diemerdijk’.

Funderingsproblemen aangegrepen voor bijzonder restauratieproject
Het gebouw heeft een interieur met stucwerk, houtsnijwerk en monumentale schouwen. Dit bijzondere 18de-eeuwse interieur werd echter bedreigd door ernstige funderingsproblemen. Dijkverzwaringen en zwaar verkeer in combinatie met een fundering in drassig veen hadden het gebouw ‘gekraakt’. Grote scheuren in het muurwerk waren overal te zien. Het herstel van de schade door eigenaar ‘Hendrick de Keyser’ is echter geen gebruikelijke restauratie geworden.

Energievraag 95% gedekt door duurzame bronnen
De restauratie is door de Vereniging aangegrepen als een ‘testcase’ voor het toepassen van duurzaamheidsmaatregelen in een veeleisend monument. Conventionele energiebesparende maatregelen zijn vaak niet geschikt voor historische gebouwen. Zo is het ‘potdicht’ isoleren van vensters, muren en kap lang niet altijd verstandig. Vaak veroorzaken dit soort maatregelen meer problemen dan ze oplossen. Een creatieve aanpak op maat is daarom volgens de Vereniging vereist voor monumenten. Het doel was hier om de energievraag voor 95% te dekken uit duurzame bronnen.

Moderne technologie, intelligent verstopt in een oud gebouw
Het gebouw is voorzichtig en onzichtbaar uitgerust met een groot aantal duurzaamheidsmaatregelen. In de funderingspalen zijn warmtewisselaars toegepast om aardwarmte te benutten. Op het platte deel van het dak, uit het zicht van de voorbijganger, zijn zonnecollectoren verwerkt. De energie uit deze bronnen wordt opgeslagen in de historische waterkelders die werden gevonden onder het gebouw en gebruikt voor onder meer ultra-lage temperatuurverwarming. Isolatiemaatregelen zijn genomen zonder aantasting van gevels, vensters en kap. Verlichting gebeurt met Led-technologie. Dit alles is aan elkaar geknoopt door een state-of-the-art beheerssysteem.

Restauratie en herbestemming
De restauratie omvatte naast deze duurzaamheidsmaatregelen ook ‘traditioneel’ werk. Zo zijn de historische zalen en het stucwerk voorzichtig gerestaureerd. De historische indeling van het gebouw is hersteld met als bijzonder onderdeel het terugbrengen van een ‘insteekverdieping’. Binnen de oude indeling zijn nieuwe functies ondergebracht: de hoofdverdieping van het Gemeenlandshuis wordt verhuurd voor culturele en zakelijke gelegenheden. Op de verdiepingen zijn kleinere kantoorunits te huur. Het in een prachtige tuin gelegen Gemeenlandshuis is aangemerkt als trouwlocatie.

Persbericht Vereniging Hendrick de Keyser