Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Op de website van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zijn nieuwe publicaties verschenen over de vakgebieden Archeologie, Monumenten, Collecties en Landschap en leefomgeving, die door of (mede) in opdracht van de RCE zijn gemaakt.
‘Spul’, een catalogus met daarin de archeologische bijvangst van het graafwerk voor de Noord/Zuidlijn in Amsterdam, is verkozen tot mooiste boek ter wereld. Het is door een internationale jury bekroond met de Goldene Letter, een vormgevingsprijs van de Stiftung Buchkunst in Leipzig, die de prijs sinds 1963 organiseert.
De vierde en laatste aflevering van het e-zine Nederland veranderd/t staat online. Josje Schnitzeler, projectmanager Erfgoed en Ruimte (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed) blikt terug op de werkconferentie ‘Nederland veranderd/t’ en kijkt vooruit hoe het nieuwe beleid ‘Erfgoed telt’ ons kan helpen bij de maatschappelijke opgaven van morgen.
Oude bouwwerken en standbeelden die met slavernij, kolonialisme en collaboratie te maken hebben. Hoe gaan onze buurlanden daarmee om? In de afgelopen veertig jaar is onze omgeving natuurlijk veranderd. Van 52 locaties laten de fotografen Reinjan Mulder en Cleo Wächter dat zien. Ook in de prehistorie verhuisden mensen al van de ene streek naar de andere. Maar waar komen onze voorouders nou precies vandaan? Over dit en meer gaat nummer 1 van 2019 van het Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Met dit blad wordt u op de hoogte gehouden van wat er zoal speelt op het brede terrein van het erfgoed.
Vanaf de late middeleeuwen tot eind achttiende eeuw kwamen aan de kust bij Katwijk regelmatig de resten van een mysterieuze ruïne tevoorschijn. Volgens Romeinse bronnen moet hier een fort gelegen hebben op het eindpunt van de grens van het Romeinse vasteland. Al eeuwen proberen onderzoekers deze verdronken ‘Brittenburg’ terug te vinden. Na eeuwen tevergeefs speurwerk leek deze beroemdste ‘cold case’ van de Nederlandse archeologie onoplosbaar. Historicus Tom Buijtendorp besloot de zaak echter te heropenen. In een nieuw boek doet hij verslag van zijn speurtocht die een nieuw licht werpt op de Brittenburg. Op Historiek een fragment uit dit boek, getiteld ‘Brittenburg – Verdronken hoeksteen van het Romeinse Rijk’.
In de derde aflevering van Nederland veranderd/t wordt onder meer dieper ingegaan op de vraag hoe we kunnen profiteren van historische watersystemen. Ook leest u acht adviezen hoe we cultuurhistorie kunnen inzetten bij hedendaagse opgaven. Lees de derde aflevering hier.
Hoe leefden mensen? Dat kunnen archeologen niet altijd beantwoorden. En dus ging Linda Dielemans kinderboeken schrijven. ‘Schaduw van de leeuw’ is een spannend en mooi geschreven boek, waarin de lezer meegevoerd wordt in de wonderlijke rotstekeningenwereld van 20.000 jaar geleden. En de auteur weet waar ze over schrijft, want Linda Dielemans is kinderboekenschrijver én archeoloog van de prehistorie. “Sowieso lees ik me altijd helemaal in als ik met een nieuw onderwerp begin.”
Westfriese boeren maakten in de bronstijd al bewuste keuzes bij de inrichting van hun land en het landschap, en die keuzes zijn verrassend anders dan gedacht. Boeren woonden in boerendorpjes en vormden een hechte gemeenschap waarin veel werd samengewerkt. Dat concludeert Wouter Roessingh in zijn proefschrift ‘Dynamiek in beeld – Onderzoek van Westfriese nederzettingen uit de bronstijd’. In het proefschrift worden de onderzoeksgegevens van oude opgravingen samengebracht en de organisatie en de dynamiek van Westfriese nederzettingen uit de bronstijd beschreven. Zo ontstaat een beeld van de organisatie van het boerenbestaan destijds.
Het was een groot succes: de werkconferentie Nederland veranderd/t. Ruim 650 professionals gingen gisteren (3 december) in de Van Nelle Fabriek in Rotterdam met elkaar in gesprek over de vraagstukken van vandaag, voor de toekomst van Nederland. Dat erfgoed daarbij een dankbare inspiratiebron is, bleek ook gisteren weer. De Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed kijkt al met al terug op een zeer geslaagde dag. Binnenkort verschijnt de eerste aflevering van het digitale magazine dat de rijksdienst over deze dag zal uitbrengen. Nieuwsgierig? Kijk vast hier.
Onthoofdingen, schietpartijen, rellen, de Dam heeft veel doorstaan. Brand, koninklijke inhuldigingen, damslapers en vele herdenkingen. Fred Feddes schetst in zijn nieuwe boek ‘De Dam’ zeven eeuwen pleinhistorie. De Dam is geen mooi plein, erkent Feddes. “Vergelijk je het met het Domplein in Milaan of de Markt van Brussel, tsja, dan is er esthetisch van alles mis.” Maar de Dam leeft, ziet Feddes, die als journalist gespecialiseerd in ruimtelijke ordening eerder al een boek schreef over ‘1000 jaar Amsterdam’. “Ik ben het als een gebruiksplein gaan zien, met af en toe een plechtig moment.”
In Amsterdam herinneren meer dan 80 monumenten aan de Jodenvervolging. Een van die monumenten is Lotty’s bankje in Zuid, dat vorig jaar werd onthuld ter herinnering aan de deze zomer overleden Joodse Amsterdamse Lotty Veffer (1921). Ze kwam als enige overlevende van haar gezin op 26 augustus 1945 terug in Amsterdam en trof zoals vele Joden een koude ontvangst. Haar eerste nacht ‘thuis’ bracht ze noodgedwongen door op een bankje aan de Apollolaan. Gerben Post beschrijft in zijn boek ‘Lotty’s bankje – Stilstaan bij de Jodenvervolging in Amsterdam’ 95 herinneringsplekken. “Achter elke locatie of elk monument schuilt een verhaal”, aldus Post.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Staatsbosbeheer hebben gisteren (27 november) vier nieuwe landschapsbiografieën overhandigd aan de vertegenwoordigers van de Hollandse Duinen, NL Delta, de Veluwe en het Waddengebied (download hier). De vier landschapsbiografieën zijn onderdeel van de prijs die de vier Nationale Parken hebben gewonnen bij de verkiezing ‘Mooiste Natuurgebied van Nederland’ in 2016. De verkiezing was onderdeel van het programma ‘Naar Nationale Parken van Wereldklasse’. Het programma wil de Nationale Parken (inter)nationaal op de kaart zetten. De aantrekkelijkheid van de Nationale Parken moet worden verhoogd door de samenhang tussen natuur, cultuurhistorie en landschap te versterken.
