De oorsprong van de Cramignon-dans: een erfgoedverhaal

Cramignon-dans

Na een driejarige vertraging door COVID-19 ontvangt de cramignon-dans dit jaar het certificaat van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. Op 20 mei zal de derde editie van de dag van de cramignon plaatsvinden bij het kasteel in Mheer, waar Waalse en Nederlandse cramignon-comités het certificaat zullen ontvangen. De dans werd in 2020 erkend als immaterieel cultureel erfgoed.

De cramignon is een reidans die wordt uitgevoerd in ongeveer acht dorpen in Zuid-Limburg en België. Het is een vorm van een rondedans waarbij de deelnemers elkaars hand vasthouden. Bij de Cramignon huppelen de dansers hand in hand, zigzaggend met hun armen, op de maat van de muziek door de straten. Hoewel oorspronkelijk alleen jonge vrijgezellen mochten deelnemen, is deze oude regel in de loop der jaren komen te vervallen.

De dans is vrijwel hetzelfde in alle dorpen en wordt voornamelijk uitgevoerd op de maandag en dinsdag tijdens het jaarlijkse bronkfeest. Dit feest is een meerdaags evenement dat volgt op de sacramentsprocessie. Voorbeelden van bronkfeesten zijn de Groete Broonk in Gronsveld en Eijsden. In sommige plaatsen vindt enkele weken later ook de kleine bronk plaats, een editie speciaal voor kinderen uit die dorpen. Ook tijdens de kleine bronk wordt de cramignon gedanst, vaak begeleid door plaatselijke harmonieën en fanfares.