Eerste aardgasvrije woningen in historische binnenstad Amsterdam

De opening van het eerste aardgasvrije appartement van Green Light District op de Zeedijk met wethouder Marieke van Doorninck Foto: De Gezonde Stad

Wethouder Marieke van Doorninck (portefeuillehouder ruimtelijke ontwikkeling en duurzaamheid) opende het eerste aardgasvrije appartement aan de befaamde Amsterdamse Zeedijk. De opening, geinitieerd door innovatief samenwerkingsverband ‘Green Light District’, vormt het startsein voor een duurzame energietransitie op de Amsterdamse Wallen.

Green Light District is vastberaden de weg te wijzen in het behalen van de klimaatdoelstellingen. Door drukte in de ondergrond en de oude, veelal monumentale staat van de bebouwing lijkt de binnenstad van Amsterdam niet de meest voor de hand liggende plek om de energietransitie te starten. Toch pleit het consortium ervoor om juist hier aan de slag te gaan. De ambitie luidt immers: als verduurzamen hier kan, kan het overal. Wethouder Van Doorninck stelde eerder dit jaar dat voor elke buurt geldt dat het definitieve plan om van het aardgas af te gaan met de bewoners samen wordt gemaakt. “We zetten als stad goede stappen om in 2050 een klimaatneutrale stad te zijn. Niet meer afhankelijk zijn van aardgas is hier een belangrijk onderdeel van. De komende jaren bekijken we hoe we samen wijk voor wijk deze overstap kunnen maken. Voor de gemeente is het dan ook heel mooi om samen te kunnen werken met initiatieven zoals het Green Light District,” aldus Van Doorninck.

Warmtenet in holle kademuren

De TU Delft voert onder leiding van Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar Climate Design & Sustainability, een uitgebreid onderzoek uit naar de kansen voor verduurzaming van het centrum. Door de samenwerking tussen de universiteit, adviesbureau De Groene Grachten en de NV Zeedijk ontstaat een wisselwerking tussen theorie en praktijk. Van den Dobbelsteen: “Door slim gebruik te maken van de kansen die er liggen, zoals het geplande herstel van de verzakte kademuren in het centrum, kunnen we juist nu het verschil maken. De duurzame energiepotenties kunnen we combineren met de geplande herstelwerkzaamheden, en de holle kademuren kunnen gebruikt worden voor het transporteren en opslaan van warmte.” Als gas simpelweg zou worden vervangen door stroom, leidt dat tot een enorme vraag naar elektriciteit. Een behoefte waarin Nederland op dit moment nog niet genoeg kan voorzien. Door het plaatsen van zonnepanelen, het isoleren van de monumentale panden en het installeren van warmtepompen gekoppeld aan een ondergronds warmtenet, kunnen de huizen in de binnenstad met minder stroom worden verwarmd.

Aardgasvrije appartementen wijzen de weg

Dat aardgasvrij wonen in een historisch pand mogelijk is, laat Green Light District zien met de verduurzaming van twee appartementen in monumentale panden op de Zeedijk. Deze appartementen, eigendom van NV Zeedijk, zijn geisoleerd en losgekoppeld van het aardgas. De één wordt verwarmd met infraroodpanelen, de ander met een luchtwarmtepomp. De gemeente Amsterdam heeft de ambitie geuit om in 2040 volledig aardgasvrij te zijn. De discussie hoe en wanneer verduurzamen rendabel is, is in volle gang. De nauwe samenwerking tussen wetenschappers, adviesbureaus, ondernemers, pandeigenaren, gemeente en non-for-profits binnen Green Light District draagt bij aan de uitvoerbaarheid van de plannen. “We dagen de buurt uit om mee te doen, door de eerste verduurzamingsstappen te zetten. Overweeg je bijvoorbeeld een warmtepomp, dan kan je bij ons gratis advies inwinnen. Ook zijn er subsidies beschikbaar, bijvoorbeeld voor groene daken,” aldus Janny Alberts, directeur van NV Zeedijk.

Over Green Light District

Green Light District is een samenwerkingsverband van De Groene Grachten, NV Zeedijk, Gemeente Amsterdam, De Gezonde Stad, Rooftop Revolution, TU Delft en EIT Climate-KIC. In de zomer van 2019 doopte dit consortium de Wallen om tot het ‘ Green Light District ’, en transformeert de stichting samen met bewoners en lokale ondernemers de binnenstad van Amsterdam tot een duurzaam en toekomstbestendig hart van de stad. Inmiddels worden tientallen initiatieven voor de verduurzaming van de historische binnenstad gerealiseerd. De aardgasvrije appartement op de Zeedijk zijn hiervan het startschot.