Enkhuizer stadsmuur gevonden bij kadewerken

Tijdens vernieuwing van de kade van de gracht aan het Spaans Leger in Enkhuizen zijn resten van de bakstenen stadsmuur uit 1550 aangetroffen. De stadsmuur was tevens de fundering van de waterpoort tussen de gracht de Driebanen en de voormalige stadsgracht van het Spaans Leger. De Voertboom, een van de oude waterpoorten lag op deze plek. De stadsmuur en de waterpoort werden gesloopt rond 1600 en de muur werden hergebruikt als fundering voor de brug en de kade. Van de oude stadsmuur is alleen de Drommedaris uit 1540 blijven staan.

De brug aan het Spaans Leger wordt nu vernieuwd. De stadsmuur is tot en met komende maandag nog te zien.

Wal, poort, muur en gracht
Het Spaans Leger is in 1489 aangelegd als aarden stadswal en stadsgracht met daarop een houten palissade. Langs de wal werden op strategische plekken bakstenen verdedigingstorens gebouwd. Een daarvan was de Spijtenbroekstoren. Deze stond op de hoek van de latere Paulus Potterstraat en het Spaans Leger. De fundamenten uit het eind van de 15de eeuw zijn in 1984 opgegraven. Nu is hiervan in het plaveisel de toren nog te zien. De gevonden stadsmuur sloot hier in het verleden op aan.
Het opgegraven stuk stadsmuur is ruim een meter dik. Tegen de binnenzijde zijn twee zogenaamde steunberen zichtbaar, die als doel hadden om de muur te versterken. De steunberen zijn maar liefst 1,80 meter lang en 90 cm breed. Door druk van de grond zijn de steunberen losgescheurd van de stadsmuur. De onderzijde van de muur is nog niet gezien, maar wel kan worden gezegd dat het muurwerk minimaal 2,5 meter hoog is.

Enkhuizer Stadsmuur Foto: Hoekstra/Archeologie WF via Gemeente Enkhuizen
Enkhuizer Stadsmuur Foto: Hoekstra/Archeologie WF via Gemeente Enkhuizen

Oude burg en nieuwe kade
Van de oude stadsmuur is alleen de Drommedaris uit 1540 blijven staan. De rest van de Enkhuizer stadsmuur is inclusief alle torens gesloopt. De nieuwe afsluitbare waterpoort werd met de uitbreiding van Enkhuizen in de Gouden eeuw rond 1600 op de huidige plek in de wal aan het Handvastwater gebouwd. De Voertboom werd een brug.
Door het losscheuren kunnen de funderingen niet meer als bruggenhoofd en kade worden gebruikt. De oude muur is niet te behouden. Daarom wordt de verzakte stadsmuur gesloopt. Dinsdag start de bouw van een nieuwe kade. Tot die tijd blijft de stadsmuur voor het publiek te zien.