Terwijl steeds meer succesvolle transformaties elkaar van de voorpagina verdringen, zijn er achter de schermen onderzoekers bezig om te bewijzen dat de kans op transformatie relatief klein is. Zo kopte het Economisch Instituut voor de Bouw in juni dat het verbouwen van kantoren, winkels en verzorgingshuizen samen hooguit 50.000 nieuwe woningen kan opleveren. Recent publiceerde Deloitte een onderzoek waaruit bleek dat een derde van het aantal lege kantoren, momenteel zo’n 8,7 miljoen m2, omgebouwd zou kunnen worden tot woningen. En dat levert zo’n 25.000 woningen op.
Dit soort gegevens lijkt uit te drukken dat er toch vooral gesloopt moet worden en dat het weer tijd is voor flink veel nieuwbouw. Natuurlijk, lang niet al het leegstaand vastgoed heeft een even goede kans op een tweede leven. En dat lijkt vooral te gelden voor de dertien-in-een dozijn-kantoren buiten de grote steden. Zeker niet als die lege kantoren ook nog moeten concurreren met leegstaand maatschappelijk vastgoed zoals scholen, kerken en oude gemeentehuizen die toch vaak meer gedragen worden door de gemeenschap.
Maar niet alle kantoren moeten over een kam geschoren worden. Uit een studie die in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is verricht blijkt dat er elke 10 jaar wel een ander type kantoor werd gebouwd. Kantoren die hemelsbreed van elkaar verschillen in opzet, inrichting, locatie en daardoor dus ook in mogelijkheid van transformeren. Van witte boorden fabrieken uit de jaren ’50 in het centrum van de stad, democratisch ingerichte gebouwen met kantoortuinen uit de jaren ’70, iconen die vooral de corporate identity moeten uitdrukken uit de jaren ’90 tot zielloze gebouwen in kantoorwijken langs de snelweg uit de jaren ’00.
Elk gebouw is anders en heeft zijn eigen mogelijkheden. Daarbij geldt bovendien dat transformeren naar woningen slechts een van de vele opties is. Er worden steeds meer gebouwen getransformeerd waarbij sprake is van een divers programma; waar wonen, werken, winkelen en leisure goed samen gaan en elkaar versterken. Dus laten we kantoren vooral niet te snel afschrijven.
Vraag een gratis exemplaar aan
Het boek Kantoorgebouwen in Nederland 1945-2015 is gratis te bestellen door een mail te sturen naar info@cultureelerfgoed.nl. Het onderzoek werd in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed uitgevoerd door Teake Bouma Architectuur/Stedenbouw en Leon van Meijel Adviseurs in Cultuurhistorie.
Geef een reactie