Kustprovincies bezorgd over scheepswrakken langs Nederlandse kust

Rede van Texel

De provincies Noord-Holland, Zeeland, Zuid-Holland, Fryslân en Groningen maken zich zorgen over de honderden historische scheepswrakken die langs de Nederlandse kust op de bodem van de Noordzee- en Waddenzee liggen. Deze unieke onderwatervindplaatsen worden bedreigd door natuurlijke erosie. Hierdoor dreigt veel erfgoed voorgoed te verdwijnen. De provincies roepen het Rijk op om zich in te zetten voor een beter beheer van het maritiem erfgoed.

De scheepswrakken en de vaak nog aanwezige lading zijn tastbare overblijfselen van het verleden van Nederland als maritieme natie. Zij vertegenwoordigen de tijd van iconen als Michiel de Ruijter, Rembrandt van Rijn en de VOC. Dat de lading van de wrakken van ongekende waarde is bleek onder andere uit de vondst van een jurk uit een zeventiende-eeuws scheepswrak in de Waddenzee nabij Texel.

Tijdscapsules in gevaar
Jack van der Hoek, gedeputeerde Cultuur van de provincie Noord-Holland: “De jurk, die 300 jaar op de bodem van de zee heeft gelegen, illustreert dat een wrak een tijdscapsule is. Een schip en de lading kan ontzettend veel informatie bevatten over onze geschiedenis. Een vindplaats kan door natuurlijke erosie en in zeer korte tijd verloren gaan, onder meer door de schadelijke invloed van de paalworm. De kustprovincies vragen het Rijk om actie en vragen om meer aandacht voor het maritiem erfgoed. Dit moet leiden tot betere bescherming, maar ook tot een betere benutting van de wetenschappelijke en educatieve kansen.”

Inventarisatie en inzet lokale kennis
De provincies dringen er bij het Rijk op aan waardevolle en bedreigde scheepswrakken in beeld te brengen en de waarde van deze vindplaatsen te bepalen. Op basis daarvan kan dan bepaald worden of er verder (gravend) onderzoek nodig is om historisch waardevol materiaal veilig te stellen. Daarnaast zijn er maatregelen nodig om de wrakken op de zeebodem (in situ) te beschermen. Sportduikers hebben veel waardevolle lokale kennis die wat de provincies betreft goed benut kan worden. Om hun inzet mogelijk te maken is het nodig dat het Rijk hiervoor mogelijkheden te schept in de Erfgoedwet en de Arboregels.