Minister Schultz: “Gesprek over ruimtelijke kwaliteit is belangrijk”

CC0 1.0 Universal
Minister Schultz van Haegen

Minister M. Schultz van Haegen van ruimtelijke ordening en infrastructuur bezocht 16 oktober Zaanstad voor een werkbezoek over ruimtelijke kwaliteit. De minister komt op uitnodiging van het initiatief Mooiwaarts, waarin architecten, stedenbouwkundigen, monumenten- en welstandsadviseurs het perspectief schetsen op Mooi Nederland.

De mensen achter Mooiwaarts denken dat gemeenten ook in de toekomst middelen moeten hebben om te zorgen dat de stad en het landschap waardevol en aantrekkelijk blijven. Initiatiefnemers Jef Muhren (WZNH) en Flip ten Cate (Federatie Ruimtelijke Kwaliteit) en wethouder Dennis Straat (VVD) leidden de minister rond door Zaandam, waarbij stilgestaan is bij plekken die de gemeente een nieuw gezicht hebben gegeven, dankzij de gezamenlijke inspanningen van de initiatiefnemers, de ontwerpers, de gemeente en de kwaliteitsadviseurs.

In het ‘Pleidooi voor een waardevolle leefomgeving’ van Mooiwaarts betogen ruim 1700 ondertekenaars dat geen mens gelukkig wordt in een omgeving die niet uitdagend en aantrekkelijk is, hoe gezond en veilig die ook is. De Minister is daarover het gesprek aangegaan en heeft ‘een goede omgevingskwaliteit’ duidelijker gepositioneerd in haar voorstel voor de Omgevingswet.

De eerste verantwoordelijkheid voor gebouwen en plekken met kwaliteit ligt bij de bouwers en inrichters zelf. Maar de gemeente moet ze op die verantwoordelijkheid kunnen aanspreken. Een gesprek over kwaliteit is altijd noodzakelijk, en als een initiatief geen meerwaarde heeft voor de gemeenschap, dan moet de gemeente het kunnen tegenhouden.

Het werkbezoek van minister Schultz richtte zich op de manier waarop dat gesprek over meerwaarde georganiseerd kan worden. “Ik vind ruimtelijke kwaliteit belangrijk, maar zie tegelijkertijd dat het op lokaal niveau moet worden vormgegeven. De bestuurlijke wil om ruimtelijke kwaliteit vorm te geven is daarbij essentieel, dat moeten we stimuleren. Je wilt niet dat een eis op dit punt in de wet zo dwingend is dat een gemeente geen eigen keuze meer kan maken,” aldus de minister. “Ik herken in het pleidooi van Mooiwaarts dezelfde zoektocht.”

In Zaanstad behandelt de gemeenteraad dit najaar nieuw beleid voor ruimtelijke kwaliteit, dat uitgaat van dynamiek en de leefbaarheid van de stad. In gebieden die belangrijk zijn voor de identiteit van de gemeente, zoals de molens aan Zaanse Schans en het monumentale industrieterrein Hembrug wil de gemeente zorgvuldig waken over de kwaliteit van de gebouwen en de inrichting van de ruimte, terwijl de gemeente in twaalf na-oorlogse woonwijken en op zeven bedrijventerreinen van de bewoners en ondernemers verwacht dat zij de kwaliteit bevorderen. Zaanstad maakt vanaf 2014 gebruik van een adviescommissie die met bewoners en ontwerpers het gesprek over kwaliteit voert en de gemeente integraal adviseert over architectuur en cultuurhistorie. Een uitbreiding van deze commissie met stedenbouw en landschap wordt overwogen. Daarmee loopt Zaanstad vooruit op de werkwijze die de initiatiefnemers van Mooiwaarts vandaag bij de minister hebben bepleit.

Persbericht Mooiwaarts