Ontdek je plekje: Geertruidenberg

De ‘Geertruidskerk’ op de Markt in Geertruidenberg

Markt

Stadhuis
Geertruidenberg ( uitspraak (info·uitleg)) is een stad en gemeente in het noordwesten van Noord-Brabant. Op 30 juni 2008 had Geertruidenberg 20.846 inwoners (bron: CBS).

De stad Geertruidenberg ligt aan de westzijde in een bocht van de Donge. Ertegenover aan de oostzijde ligt het tegenwoordig grotere Raamsdonksveer; vlakbij ten westen liggen Drimmelen en Made. Dichtstbijzijnde grote plaatsen zijn Dordrecht, Oosterhout en Breda
De stad ontleent zijn naam aan Gertrudis van Nijvel, die hier in de zevende eeuw op een berg (heuvel) een klooster zou hebben gesticht. In de stad zijn echter geen sporen van bewoning aangetroffen van voor de elfde eeuw.

Geertruidenberg maakte deel uit van de graafschap Holland en het latere Gewest Holland, en was de eerste plaats in het graafschap die stadsrechten kreeg, in 1213. Vanwege de strategische ligging kon de stad zich voorspoedig ontwikkelen, en werd ook wel “Sleutel van Holland” genoemd. Omstreeks 1320 verwierf Willem van Duivenvoorde het schoutsambt van Geertruidenberg; het stadje werd ommuurd met rondelen en poorten en hij bouwde er een kasteel. Aan de bloeiperiode kwam een einde met de verovering in 1420 door het Kabeljauwse Dordrecht en de Sint-Elisabethsvloed van 1421. De stad werd zwaar beschadigd, verloor zijn handelsfunctie en raakte veel van zijn voorrechten kwijt.

De strategische ligging maakte Geertruidenberg ook een gewild bezit voor elkaar bevechtende mogendheden. Zo wisten tijdens de Tachtigjarige Oorlog de Spanjaarden de stad te kopen in 1589 van de Engelsen, die eigenlijk aan de zijde van de jonge Republiek vochten. Vier jaar later heroverde Prins Maurits de stad weer tijdens het Beleg van Geertruidenberg. Ook in de Franse tijd wordt de stad ingenomen door vijandelijke troepen.

Met de vorming van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in 1815 vertrokken de Fransen en werd de stad onderdeel van de provincie Noord-Brabant.

Geertruidenberg heeft een schutterij en is lid van de Nederlandse Vereniging van Vestingsteden.