Raad van State buigt zich over omstreden kelderplan Nieuwe Kerk Delft

Logo AWN

Woensdag 8 februari a.s. is de zitting van de RvS over het beroep van de Oudheidkundige Werkgemeenschap Delft (OWD) en AWN Vereniging van vrijwilligers in de Archeologie (AWN) tegen de kelderplannen voor de Nieuwe Kerk. De kelder is bestemd voor ontvangsten. De gemeente Delft heeft de Protestantse Gemeente Delft (PGD), eigenaar van de Nieuwe Kerk, vergunning voor de bouw verleend. De Haagse Rechtbank verklaarde op 15 februari 2016 het beroep van OWD en AWN tegen die vergunning ongegrond. OWD en AWN zijn tegen die uitspraak in hoger beroep gegaan.

Zij stellen dat de belangenafweging voor dit besluit onvoldoende is geweest. Bij uitvoering van het huidige plan gaat unieke kennis over het verleden voorgoed verloren. In en buiten de kerk bevindt zich een groot aantal begravingen vanaf de veertiende tot begin negentiende eeuw. Het plan voorziet in archeologische onderzoek, dat echter zo beperkt is dat het geen recht doet aan de wetenschappelijke waarde van deze historische begraafplaats. Dr. R. Panhuysen, specialist voor dit soort onderzoek, heeft ter ondersteuning van het beroep een overzicht opgesteld van hoe in de omringende landen met onderzoek van historische begraafplaatsen wordt omgegaan en de informatie die dat oplevert. Die belangen zijn door de gemeente onvoldoende onderzocht en in de belangenafweging betrokken.

Bij AWN/OWD is daarnaast twijfel over de constructieve veiligheid van de bezoekerskelder door het gedeeltelijk verwijderen van de middeleeuwse fundering van de kerk en het in plaats daarvan aanbrengen van een dunne steunconstructie. Ook vanuit vakkringen wordt vermoed dat er essentiële constructieve risico’s worden genomen bij de aanleg van deze kelder en wordt een en ander met scepsis gevolgd.

De koninklijke grafkelder wordt uitgebreid. AWN en OWD hebben geen bezwaar tegen uitbreiding van de koninklijke grafkelder omdat hier passend archeologisch onderzoek zal plaatsvinden. De uitspraak over deze zaak is niet alleen van belang voor behoud van de erfgoedwaarde van de Nieuwe Kerk maar ook voor de archeologische monumentenzorg in Nederland. De verantwoordelijkheid voor het archeologisch erfgoed ligt primair bij gemeenten. Deze zaak gaat over de mate van beleidsvrijheid van gemeenten daarbij en de eisen die voor de besluitvorming gelden. Archeologisch Nederland kijkt mee. Een petitie op de website www.wiewatbewaart.com is inmiddels ruim 2500 maal gesteund.

Het hoger beroep van OWD en AWL wordt ondersteund door Historische Vereniging Delfia Batavorum en Erfgoedvereniging Heemschut.

Ook binnen de PGD is het huidige restauratieplan voor de Nieuwe Kerk omstreden. Zo publiceerde het Protestants Kerkblad Delft in het najaar van 2015 een artikel waarin het verwijderen van de – dankzij inspanning van veel kerkgangers in 1982 aangeschafte – kroonluchters, het niet herpleisteren van de muren en het kelderplan worden betreurd en bekritiseerd: “Het zou de verantwoordelijken sieren indien zij de architect durven af te remmen en samen met hem op zoek gaan naar een passende middenweg”.