Slim bezuinigen of slim investeren?
Het is goed voor de economie en de voor verlaging van het financieringstekort als de overheid meer uitgeeft aan het onderhoud van monumenten. Van iedere euro die de overheid daaraan uitgeeft, vloeit immers één à anderhalve euro naar de overheid terug. Dat is de strekking van een brief die vier organisaties uit de monumentenwereld heden aan de bewindspersonen Verhagen en Zijlstra hebben gestuurd. Als het kabinet echt slim wil bezuinigen, geeft het extra aandacht aan de monumentenzorg.
Het onderhoud en de restauratie van monumenten is een duidelijk voorbeeld van een sector waar overheidsuitgaven een positief effect hebben op de economie. Uit onderzoek is al langer bekend dat een euro die de overheid via subsidie aan de monumenteninstandhouding bijdraagt tot 2 à 3 euro (markt)bestedingen in de economie leidt. Monumenteninstandhouding is immers arbeidsintensief en vaak van streekgebonden ambachtelijk gehalte. Als rekening wordt gehouden met alle effecten blijkt dat van iedere euro die de overheid in monumenten investeert 1,50 euro in de vorm van belastingen naar de overheid terugvloeit. En zelfs als dat ‘slechts’ 1,00 euro zou zijn, levert een bezuiniging in deze sector per saldo dus niets op. Bezuinigen werkt hier dus aantoonbaar averechts.
Monumenten zijn bovendien een belangrijk deel van ons cultureel erfgoed en dragen daarmee bij aan het welzijn van de bevolking. Daarnaast leveren zij een positieve, soms forse bijdrage aan de economie als trekpleister voor binnen- en buitenlandse toeristen.
De afgelopen decennia heeft de overheid daarom terecht geïnvesteerd in het restaureren en in stand houden van monumenten. Een verlaging van de overheidssteun gaat direct ten koste van het onderhoud van monumenten. Achterstallig onderhoud leidt tot vervolgschade en hogere kosten van herstel in latere jaren.
Het restaureren en onderhouden van monumenten vraagt om specifieke kennis en vaardigheden, zoals steenhouwers of restauratietimmerlieden. Het is van belang om dit vakmanschap op peil te houden.
Als minister Verhagen inderdaad slim wil bezuinigen, ontziet hij in ieder geval de subsidies voor de instandhouding van monumenten. Nog beter zou zijn om in dit geval slim te investeren: van iedere euro die de overheid hieraan uitgeeft komt er immers gemiddeld anderhalve euro bij de overheid terug. Extra bestedingen in deze sector verlagen dus het financieringstekort.
De brief is ondertekend door:
Peter Breukink, voorzitter Federatie Instandhouding Monumenten
Evert-Jan Nusselder, voorzitter Vereniging Architecten Werkzaam in de Restauratie
Boudewijn de Bont, voorzitter Vakgroep Restauratie
Fred Vos, directeur Monumentenwacht Nederland