Spoken Word artiest Amara van der Elst schreef gedicht over erfgoed

Amara van der Elst bij Dodenherdenking 2021. Foto: Still uit video NOS

Drie jaar geleden schreef Spoken Word artiest Amara van der Elst, bekend van de voordracht op de Nationale Dodenherdenking 2021, een gedicht over het erfgoed van Leiden. Ze droeg dit gedicht voor op het symposium ‘Hoe laat je erfgoed tellen’ dat werd gehouden in verband met de BNG Bank Erfgoedprijs 2019.

Lees hieronder de gehele voordracht van Amara van der Elst:

Verliezen is
Ik wilde een tijd geleden een stuk schrijven over verlies, maar ik was de motivatie verloren
om het ook echt te doen. Ik wilde het dan niet hebben over het verliezen van spullen zoals je
weleens je sleutel verliest om die vervolgens weer onderin die andere jaszak terug te vinden.
Ik wilde het hebben over het verliezen van mensen. Van anderen en mijzelf. Maar ik wist
niet wat verlies was, ik wist niet eens wat verlies voor mij was, dus voordat ik daarachter
kwam had ik al heel veel tijd verloren.

Verliezen is… jezelf veranderen voor anderen en dan vergeten wie je was. Jezelf veranderen
voor anderen en dan vergeten wie je was en zo jezelf niet meer terug kunnen winnen. Niet
meer terug gaan en dan winnen. Niet meer terug maar door met die pen over het papier,
contact houden. En ondertussen het contact met jezelf verliezen.

Je verleden is wel over maar nog lang niet overleden. Een huis bouw je op palen, een
toekomst op verhalen, gevat in baksteen met cement als interpunctie
Verleden heeft een functie, toch?

Waarom dat oud steen bewaren
Waarom dat oud steen toch sparen
Waarom niet plat en opnieuw beginnen
Ruimte voor de toekomst winnen
Nieuwe huizen, nieuwe gezinnen,
Nieuw inkomen om te innen
Maar waar komen we dan uit?
Sparen of laten varen
Komen we er samen uit?
Of moeten we juist inkomen?
Zijn we nog maar net begonnen,
Hebben we nog niets gewonnen
En verliezen we dan al die tijd, het heden waar we zo zeker op voort dachten te kunnen
borduren,
Verliezen we dan al die uren, omdat we alweer beginnen met een hoofdletter voordat er
überhaupt een punt is gezet.

De interpunctie klopt niet en het cement brokkelt af
We verliezen houvast door zelf los te laten
Door onszelf los te laten
Verliezen is jezelf veranderen voor anderen en dan vergeten wie je was

Verliezen is… jezelf laten leiden door je toekomst en lijden onder…
Meegesleept door wat moet komen gaan we soms weg van waar we zijn, weg van wie we,
van waar we vandaan komen
De routeplanner werkt niet zonder beginpunt

Zonder van:
Zonder houden van dat eerste woord, die eerste steen, toen het verleden nog de toekomst
was

Wie we waren is een deel van wie we zijn
Het werkwoord is niet compleet zonder verleden tijd en ook niet zonder toekomst
Maar we hoeven ons er niet door te laten leiden
Want dan kan korte ei als snel in lange ij veranderen
Wij laten ons niet leiden
Wij zijn Leiden
Een stad als monument van onze herinneringen
In het moment van nu koesteren wij onze verhalen
Gevat in baksteen met cement als interpunctie
Van toen ons verleden nog de toekomst was