Na een voorbereidingstijd van bijna tien jaar start deze maand de bouwkundige versterking van de dorpskerk in Overschild. Donderdag 5 oktober wordt dit langverwachte moment gemarkeerd met de officiële start van het project. Dit gebeurt in aanwezigheid van de directie van Groninger Kerken en Nationaal Coördinator Groningen. De werkzaamheden zijn naar verwachting in de zomer van 2025 afgerond. Het is de start van een bijzonder project, waarin schadeherstel, restauratie, bouwkundig versterken, doorbestemming én verduurzaming hand in hand gaan. Een belangrijk moment voor alle betrokkenen.
Bevingsschade en restauratie
In 2014 werd in de kerk van Overschild aardbevingsschade geconstateerd. Scheuren in de 45 centimeter dikke muren waren niet meer te negeren. In opdracht van eigenaar Groninger Kerken heeft Holstein Restauratie Architectuur de schade geïnventariseerd. Daarna is een restauratieplan gemaakt voor de kerk. Met het oog op de risico’s vanwege de aardbevingen bleek in die periode dat de kerk ook ingrijpend moet worden versterkt.
Versterking door base isolation
Diverse opties voor versterking werden onderzocht en in gezamenlijk onderzoek van technische
deskundigen, overheden en Groninger Kerken viel de keuze op base isolation. Bepalend hierbij is dat het een rijksmonument is, het een sober en eenvoudig kerkgebouw is en een versterking daarom voor exterieur en interieur zo min mogelijk zichtbaar moet zijn. Base isolation houdt in dat de kerk helemaal wordt opgetild en op flexibele dempers (een soort veren) worden gezet. Hierdoor werken trillingen in de ondergrond niet langer door in het kerkgebouw.
Plek voor recreatie en toerisme
Het kerkgebouw krijgt ook een nieuwe functie voor recreatie, toerisme en inwoners. De recreatieve ontwikkeling van het Schildmeer en vooral Roegwold is al jaren gaande en wandelaars en fietsers profiteren ervan. De verbouwde kerk gaat hier aan bijdragen. Het project ‘Rustpunt Overschild en meer’ voorziet in een theeschenkerij. Voor het dorp wordt de kerk een plek voor concerten en om je visite te ontvangen. Kortom ‘de mooie kamer van het dorp’ voor bijzondere momenten.
Aanbouw en verduurzaming
De kerk uit 1880 krijgt een aanbouw. Daarin worden de nieuwe entree, ontvangstzaal en faciliteiten zoals sanitair en keuken ondergebracht. Belangrijk is dat met deze nieuwbouw de toegankelijkheid van het kerkgebouw voor mensen met een lichamelijke beperking mogelijk wordt. Uiteraard gaat de gasmeter de kerk uit. Met enerzijds een combinatie van energieopwekking met aardwarmte en warmtepomp, ‘warmte-oogst’ onder de dakpannen en zonnepanelen en anderzijds energiebesparing met isolatie en ‘warm bouwen’ is het kerkgebouw straks gasloos en daarmee klaar voor de toekomst.
Samenwerken met veel partijen
Om dit vijf-in-één-project te realiseren, zijn veel partijen betrokken. Dit zijn naast Nationaal Coördinator Groningen en Groninger Kerken onder andere architectenbureau Holstein Restauratie Architectuur uit Groningen, bouwkundig hoofdaannemer Sietsema Aannemersbedrijf uit Uithuizen en Bresser Funderingstechniek uit ‘s-Gravendeel.