Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur heeft maandagochtend het startsein gegeven voor het ophogen en versterken van de Afsluitdijk. In opdracht van Rijkswaterstaat werkt bouwconsortium Levvel tot en met 2022 aan de 32 kilometer lange dijk. ‘Levvel’ staat min of meer voor het motto ‘Lely’s Erfgoed Veiliggesteld’, dat op de vlaggen en banieren van het bouwconsortium staat.
Het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen schetst dat het aantal buitenlandse toeristen met minimaal 50 procent groeit van 18 miljoen in 2017 naar 29 miljoen in 2030. Reden voor het NBTC en het rijk om steviger in te zetten op spreiding. Voor Fryslân zijn de Afsluitdijk en het Woudagemaal, maar ook de Nationale Parken en het Waddengebied troefkaarten die nog veel beter kunnen worden ingezet, stelt Gertjan Elzinga. “Dat vereist wel visie, durf en lange adem. Een aanpak die met de Afsluitdijk inmiddels zijn vruchten afwerpt, kan ook voor een Gastvrij Fryslân 2030 heel goed werken. Als we er maar op tijd mee beginnen.”
De twaalf jaar oude Canon van Nederland is toe aan een herziening, zei de Tweede Kamer vorige week. Trouw neemt een voorschot en vraagt om een openingsbod. Wie of wat moet er in, en wie of wat moet daar voor wijken? Aan het woord zijn ontwerper Daan Roosegaarde, hoogleraar muziekwetenschap Emile Wennekes, historica Agnes Cremer en voorzitter Linda Nooitmeer van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis. Zij zouden graag de Afsluitdijk (1932), de oprichting van het Concertgebouworkest (1888), Virginia Dementricia (19e eeuw) en het koloniale verleden (17e, 18e en 19e eeuw) in de canon zien.
De Afsluitdijk wordt de komende vier jaar uitgebreid gerenoveerd. Het project kost alles bij elkaar zo’n 550 miljoen euro. Het is voor het eerst in 85 jaar dat de waterkering ingrijpend wordt vernieuwd. Na de renovatie moet de Afsluitdijk tot 2050 bestand zijn tegen de stijgende zeespiegel en zware stormen. Om dat te bereiken worden de sluizen versterkt, komen er nieuwe stormvloedkeringen en worden er grote gemalen gebouwd om water uit het IJsselmeer te kunnen afvoeren.
De Afsluitdijk werd in 1932 voltooid. Wonen rond het water werd een stuk veiliger, maar de afsluiting vergde tegelijkertijd een grote aanpassing van de bewoners. Het Zuiderzeemuseum en auteur Eva Vriend zoeken nieuwe verhalen over de invloed van de Afsluitdijk op de levens van bewoners van het voormalige Zuiderzeegebied. De verhalen worden verzameld op de website www.mijnzuiderzee.nl. Waar ook al een aantal verhalen van bekende Nederlanders uit Zuiderzeefamilies te vinden is.
Zoals Nederlanders een uitgestrekt zoutmeer of de flanken van een actieve vulkaan op gaan, zo betreden buitenlandse toeristen de Afsluitdijk. Schuchter, weifelend, alsof ze het niet helemaal vertrouwen. Toch komen ze met bussen vol om dit wonder van waterbouwkundig vernuft te aanschouwen. De Afsluitdijk is een bezienswaardigheid van internationale allure. Dat dreigen we zelf weleens te vergeten. Maar Daan Roosengaarde is er met zijn project ‘Icoon Afsluitdijk’ in geslaagd om de vanzelfsprekende streep van asfalt en basalt te laten stralen. Nu weten ook Nederlanders de weg naar de iconische dijk weer te vinden.
De met de hand gebouwde Afsluitdijk, gerealiseerd in 1932, is een unieke plek in de wereld. Na 85 jaar intensief gebruik begint Rijkswaterstaat volgend jaar met renovatiewerkzaamheden. Rijk en regio hebben deze gelegenheid aangegrepen om ontwerper Daan Roosegaarde te vragen een bijdrage te leveren aan het versterken van de iconische waarde van de dijk. Met zijn project Icoon Afsluitdijk heeft Roosegaarde lichtkunstwerken aangebracht op onder andere de rijksmonumentale heftorens en de historische kazematten. Het project bestaat uit drie werken: Lichtpoort, Windvogel en Glowing nature. Lichtpoort is permanent, de andere twee projecten zijn tijdelijk en voor iedereen toegankelijk tot 22 januari 2018.
Voor de grote opknapbeurt van het bekende Vlietermonument op de Afsluitdijk stelt het Waddenfonds 1,5 miljoen euro beschikbaar. Het monument markeert de locatie waar in 1932 het laatste stuk Afsluitdijk is gedicht. Naast de restauratie worden ook de toeristische voorzieningen rond het Vlietermonument gemoderniseerd. Met het geld krijgt de toeristische sector in het Waddengebied een positieve en duurzame impuls.
De afslag ‘Monument’ is aan de A7. Die loopt van Amsterdam naar Groningen. Een deel van het traject, waar ‘Monument’ ook ligt, loopt over de Afsluitdijk. Dat is een monument op zich; die verbindt al sinds 1932 Noord-Holland met Friesland. Of moet ik Fryslân zeggen? De in brons gegoten Lely kijkt sinds 1954 uit over het IJsselmeer.
De Afsluitdijk krijgt de komende jaren een flinke opknapbeurt, aldus minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu). Rijkswaterstaat zal de 32 kilometer lange waterkering tussen Noord-Holland en Friesland over de hele lengte versterken. De ruim tachtigjarige Afsluitdijk, die het IJsselmeer afsluit van de Waddenzee, moet ook een icoon en internationaal visitekaartje voor de Nederlandse waterbouwkunde en innovatie worden.
Rijkswaterstaat heeft bij de politie aangifte gedaan van diefstal van twee bronzen plaquettes van het Monument op de Afsluitdijk. De diefstal moet afgelopen weekeinde zijn gepleegd. Wat rest zijn twee ruwe gaten op de plaatsen waar de plaquettes respectievelijk door beton en basalt werden omlijst, plus wat resterende bouten en moeren.
