Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Het dieselgemaal in Alkmaar neemt na 108 jaar afscheid van dieselolie. Voortaan wordt er gedraaid op een olie die volledig wordt gemaakt van afvalvetten, restvetten en plantaardige oliën. De motor in het dieselgemaal, een van de eerste dieselmotoren ter wereld die eigenhandig is ontworpen door uitvinder Rudolf Diesel, kan zonder aanpassingen draaien op de ‘groene olie’. Daardoor stoot het dieselgemaal voortaan 90% minder broeikasgassen uit.
Bij de entree van een woongebouw op de hoek van de Vondelstraat en de Albertina Agnesstraat in Alkmaar bevindt zich een groot wandkunstwerk van René Albert Karrèr uit 1968. In de afgelopen tijd is het flatgebouw intensief gerenoveerd. Als kroon op het werk is in de afgelopen maand ook het kunstwerk gerestaureerd. Belangrijk Alkmaars erfgoed heeft dankzij de restauratie een nieuwe toekomst gekregen dankzij Heemschut’s Werkgroep Monumentale Kunst.
De verkoop van 73 appartementen in de oude Ringers Chocoladefabriek aan de Noorderkade in Alkmaar is begonnen. 31 augustus 2020 is precies 100 jaar nadat de eerste steen werd gelegd door de familie Ringers, die er tot 1973 de schoorsteen liet roken. Honderd jaar na de eerste paal lijkt de sloop definitief afgewend en het voortbestaan van de Ringersfabriek beklonken met de start van de verkoop van 73 woningen in een gerestaureerd monument.
Voor de BNG Bank Erfgoedprijs 2020 is door specialisten uit het erfgoedveld een longlist gemaakt van gemeenten die blijk geven van visie en daadkracht in hun omgang met erfgoed. Tijdens de eerste juryvergadering heeft de jury Alkmaar, Appingedam, Noordenveld en Schouwen-Duiveland genomineerd. De juryleden gaan de 4 genomineerde gemeenten onaangekondigd en incognito bezoeken. In januari 2020 lichten de vier genomineerden hun erfgoedbeleid en -praktijk toe aan de jury door middel van een korte pitch. De winnaar wordt bekend gemaakt tijdens de feestelijke uitreiking op 22 april 2020 in Rheden.
Historisch stadsgeograaf Rutger Noorlander onderzoekt de geschiedenis van de Koude Oorlog in Alkmaar. Zijn opvallendste vondst zijn bakken met schotbalken die bij drie bruggen in de stad liggen. Bijna niemand weet dat deze balken relieken uit de Koude Oorlog zijn. Als de Sovjet Unie de dijken in de stad zou bombarderen, konden met deze balken damwanden worden gemaakt om te voorkomen dat het water uit de grachten weg zou lopen en er geen bluswater meer aanwezig zou zijn. De balken bewijzen dat Alkmaar de Koude Oorlog erg serieus nam, vertelt Noorlander. “De wil van de Alkmaarder was opvallend. Hij was betrokken.”
De Munnikenweg die Alkmaar met Oudorp verbindt, krijgt een monumentenstatus. De befaamde kasseienstrook wordt officieel opgenomen in het historisch erfgoed van de gemeente. Met deze hernieuwde status is de weg het eerste ‘kasseienstraatmonument’ dat Nederland rijk is. “In Frankrijk en België bijvoorbeeld worden zulke wegen veel vaker tot monument verklaard”, aldus initiatiefnemer en BAS-fractielid Willem Peters. Voorheen was de kilometerslange kasseienstrook onderdeel van de Ronde van Noord-Holland en daarmee zowel beroemd als berucht onder menig wielrenner. Oud-wielrenner en koersdirecteur Steven Rooks heeft een speciale band met de weg (zie video).
Bij het Noord-Hollandsch Kanaal in Alkmaar staat een eenzame hoge fabrieksschoorsteen. Architecten die voor die plek appartementen hebben ontworpen, willen de schoorsteen afbreken. De schoorsteen zou in de weg staan. Historische Vereniging Alkmaar is tegen de sloop. “We kennen tal van voorbeelden in binnen- en buitenland waar schoorstenen als symbolen van een nijver verleden zijn bewaard, midden in woonwijken. En waar ze als beeldbepaler net als kerktorens en molens worden gekoesterd. Alkmaar, laat je niks wijsmaken met die kwalijke krompraat. Bouw die appartemententorens er maar omheen. En wees toch zuinig op ons zeldzame industriële erfgoed.”
Dobla, BOEi, BPD en de gemeente Alkmaar hebben geconcludeerd dat een ´Chocolate Experience´ in de voormalige chocoladefabriek Ringers niet haalbaar is. Arthur Dontje van Dobla lanceerde in 2014 het idee om weer chocola te maken in een compleet gerestaureerde Ringersfabriek aan de Noorderkade. In de ‘Chocolate Experience’ zouden bezoekers kunnen zien hoe chocola gemaakt en verwerkt wordt, van boon tot bonbon. De constructieve samenwerking van de vier partijen heeft tot ieders teleurstelling niet geleid tot een financieel haalbaar plan. BOEi, BPD en de gemeente Alkmaar beraden zich nu op een andere herbestemming van de Ringersfabriek.
Vorige week woensdag zijn de Puienprijzen 2017 uitgereikt door de Historische Vereniging Alkmaar. Een commissie deelde prijzen uit in vier categorieën: huizen en zakelijke panden met historische pui, en huizen en zakelijke panden met historische nieuwe pui. Er was ook een publieksprijs. Met 135 van de 616 stemmen (21,9 %) werd gekozen voor Eethuis Bodrum aan het Zevenhuizen. De gelijmde roodbruine steen, die de vervallen rode beplating heeft vervangen, harmonieert goed met de groene omgeving van het Bolwerk.
Erfgoedstichting Adapt uit pittige kritiek op de keuzes en de handelswijze van Noordwest Ziekenhuisgroep en gemeente Alkmaar. Adapt klaagt net als Red De Hout over een gebrek aan betrokkenheid en een flink tekortschietende groencompensatie. Adapt vindt dat NWZ de recent aangeleverde variant van vernieuwbouw zonder bomenkap in De Hout te makkelijk opzij schuift. De gemeente zou op haar beurt bijna geen druk zetten op een serieuze overweging van de “0-variant” en NWZ een “zee aan speelruimte” geven.
Het is een bijzonder paar. De twee unieke fotoalbums met ruim honderd gedetailleerde foto’s van de grootscheepse restauratie van de Grote Sint Laurenskerk in de jaren twintig. Begin deze maand zijn ze door de Historische Vereniging Alkmaar geschonken aan Paul Post, directeur van het Regionaal Archief Alkmaar. “We zijn blij dat we deze waardevolle albums in onze collectie mogen opnemen, zodat ze ook voor de toekomstige generaties veiliggesteld zijn. Bovendien kunnen we er nu voor zorgen dat de foto’s zo snel mogelijk op onze beeldbank te bekijken zijn!”, aldus Post.
Donderdag 15 mei komt het volledig gerestaureerde maquetteschilderij van de Grote Kerk terug in de Alkmaarse moederschoot. Het is omstreeks 1490 -1510 – tijdens de bouw van de kerk – geschilderd, door de Meester van Alkmaar en aangevuld door de broer van Jacob Cornelisz. van Oostsanen, Cornelis Buys.
