Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Op 12 juni 1942 ontving Anne Frank haar dagboek. Op dat moment woonde ze nog met haar familie aan het Merwedeplein 37-2 in Amsterdam. Google heeft deze woning recent in samenwerking met de Anne Frank Stichting vanuit allerlei hoeken gefotografeerd. Hierdoor is het mogelijk om via Google Street View door de woning te wandelen.
Een penvriend van Otto Frank heeft een stapel brieven die hij decennia geleden van Frank kreeg, gedoneerd aan het Holocaust Memorial Museum in Washington. Het museum gaat de brieven tentoonstellen en digitaliseren ter ere van zijn dochter Anne Frank, die vandaag haar negentigste verjaardag zou hebben gevierd. De nu 73-jarige Ryan Cooper raakte in de jaren 70 als twintiger bevriend met Frank. De vriendschap bestond naast enkele persoonlijke ontmoetingen vooral uit briefcorrespondentie en zou duren tot Franks dood in 1980 op 91-jarige leeftijd.
Een ongeopende brief aan Otto Frank wordt volgende maand geveild in Amstelveen. De brief is van de Britse verzekeringsmaatschappij Gresham die destijds ook een kantoor had in Amsterdam. Het gaat om een vrij lange brief die in september 1942 naar het huis van de familie Frank aan het Merwedeplein 37 is gestuurd. De familie woonde daar op tweede verdieping voordat Anne, haar ouders en haar zus op 6 juli 1942 onderdoken in het achterhuis op de Prinsengracht. De brief heeft Otto Frank waarschijnlijk nooit bereikt. Op de envelop staat met potlood geschreven “onbekend” en er is een stempel met “terug afzender”.
Nieuw onderzoek van de Anne Frank Stichting en het United States Holocaust Memorial Museum geeft meer inzicht in de emigratiepogingen van de familie van Anne Frank. Vader Otto Frank heeft twee keer geprobeerd een aanvraag in te dienen om met zijn gezin naar de Verenigde Staten te emigreren. De eerste poging strandde doordat het Amerikaanse consulaat in Rotterdam was verwoest door het Duitse bombardement op 14 mei 1940. De tweede poging in 1941 mislukte doordat de nazi’s alle Amerikaanse consulaten in bezet Europa hadden gesloten. Ook een visumaanvraag voor Cuba ging niet door, in de nasleep van de aanval op Pearl Harbor.
Het is een reconstructie tot in de puntjes: de gisteren gelanceerde Virtual Reality Tour van het Anne Frankhuis laat het Achterhuis uit de onderduikperiode zien. Tijdens de VR Tour, die door de Anne Frank Stichting, Force Field VR en Oculus is gelanceerd op Anne Franks 89ste geboortedag, ervaren bezoekers het leven van de acht personen die vanaf juli 1942 tot augustus 1944 op de Prinsengracht zaten ondergedoken. Alle kamers zijn op basis van historisch onderzoek en beeldresearch ingericht in de stijl van de onderduikperiode. Het feitelijke Achterhuis daarentegen is nagenoeg leeg.
Een museum in een piepklein Amerikaans dorpje exposeert vanaf deze week een briefwisseling tussen Anne Frank en haar zus Margot en twee Amerikaanse meisjes, daterend uit 1940. De brieven zijn geschreven naar de Amerikaanse Betty Wagner en haar zus als briefwisseling met het buitenland, omdat de lerares van de Amerikaanse meisjes haar kinderen meer over de wereld wilde leren. Pas na de oorlog hoorden zij van het lot van Anne.
Het huis waarin Anne Frank opgroeide is eigendom geworden van de Anne Frank Stichting. De stichting heeft het pand overgenomen van woningcorporatie Ymere. De familie Frank woonde van december 1933 tot juli 1942 op Merwedeplein 37 II in Amsterdam. Daarna dook het gezin onder. De inrichting van het huis is nog in dezelfde vooroorlogse stijl. De corporatie meldt dat het onderhoud specialistische kennis en tijd vergt en niet meer in de taakomschrijving van de corporatie past. Het huis werd sinds 2005 verhuurd aan het Nederlands Letterenfonds en dient nu als onderkomen voor schrijvers die niet vrij kunnen werken in hun eigen land. Dat blijft zo.
Het was een simpel inzicht, zegt Thijs Bayens, de filmmaker en initiator van het coldcaseteam dat het verraad van de familie Frank onderzoekt. ‘Kunnen we Annes zaak oplossen met moderne recherchetechnieken?’ De professionals die hij sprak reageerden stuk voor stuk enthousiast. Via via werden voormalige rechercheurs van de FBI gecontacteerd. De vorig jaar gepensioneerde FBI-agent Vince Pankoke leidt het onderzoek inmiddels. Hoewel het onderzoek officieel nog moet starten, is Bayens enthousiast. “Wat we nu al hebben ontdekt, zorgt voor een bijna euforische sfeer. Ik weet bijna zeker dat we deze zaak kunnen oplossen.”
Onderzoekers hebben tijdens opgravingen in Sobibór, een hanger gevonden. De hanger is bijzonder, omdat deze heel sterk lijkt op de hanger die Anne Frank bezat. Hij lag begraven op de plek waar slachtoffers van de Nazi’s zich – voordat ze naar de gaskamers werden gevoerd – uit moesten kleden en van hun hoofdhaar werden ontdaan. Op de vindplek stond ten tijde van de oorlog een gebouw. Waarschijnlijk is de hanger tussen de vloerplanken gevallen, waarna deze decennialang in de grond verborgen bleef.
De Anne Frank Stichting wil de Amsterdamse woning kopen waar Anne Frank en haar familie woonden, voordat ze onderdoken in het Achterhuis. Woningcorporatie Ymere heeft aangegeven mee te willen werken aan de verkoop. De familie Frank woonde van 1933 tot juli 1942 in een huis aan het Merwedeplein 37 II in Amsterdam. Op deze locatie begon Anne Frank op haar dertiende verjaardag, vrijdag 12 juni 1942, aan haar dagboek.
Van alle Nederlandse cultuurmerken heeft het Anne Frank Huis de sterkste reputatie. Dit blijkt uit het Cultuursector Merkenonderzoek, uitgevoerd onder 3200 Nederlanders. t museum rond het achterhuis aan de Prinsengracht is daarmee populairder dan andere cultuurmerken als de VVV Cadeaubon (nummer 2) en André van Duin (de nummer 3).
De integrale Nederlandse tekst van Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank, is op internet gezet. In elk geval twee Franse wetenschappers hebben dat gedaan, omdat ze vinden dat het wereldberoemde dagboek behoort tot het publieke domein. Ze onderstrepen dat de auteursrechten op het dagboek volgens Europese regels na 70 jaar zijn vervallen. Het Anne Frank Fonds in Basel bestrijdt dat en wil de kwestie aan de rechter voorleggen. Het fonds had altijd het alleenrecht op de tekst van het dagboek.
