Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Op het Vennenplein in Delfzijl is vorige week ook het laatste deel van de kazerne uit de tijd van Napoleon uitgegraven. Vooral de vondst van een derde kelder maakt indruk op archeoloog Andre Pleszynski. “Hij ziet er echt fantastisch uit, nog beter intact dan de eerste twee.”
In de IJssel bij Deventer is een eeuwenoud zwaard gevonden. Het gaat om een Katzbalger, een kort landsknechtzwaard, waarschijnlijk uit de periode rond 1500. Amateurzoeker Frans Borgonje deed de vondst afgelopen najaar, in de droogteperiode. Een “museale vondst”, verwacht stadsarcheoloog Bart Vermeulen. Het zwaard is direct na de vondst naar het restauratielab in Heerlen gebracht.
De oudste vijgenpit van Zeeland komt uit de eerste eeuw en is opgegraven in Oostburg. Een bijzondere vondst, legt archeoloog Nathalie de Visser van Edufact uit: “De vijgen zijn meegekomen met de Romeinen.” De tot voor kort oudste vijgenpit van Zeeland dateerde van de elfde tot dertiende eeuw.
Onder het Gele Rijdersplein in Arnhem is een eeuwenoud deel van de Sint-Jansbeek ontdekt. Bij graafwerkzaamheden voor het vernieuwen van de riolering stuitten archeologen op een gemetseld gewelf uit de zestiende eeuw. Het gewelf is enkele tientallen meters lang, ongeveer een meter breed en zo’n tachtig centimeter hoog.
Tijdens een opgraving op de Kempkensberg in Groningen zijn delen van de Linie van Helpman teruggevonden. Op het terrein van de opgraving wordt een appartementencomplex gebouwd. De Linie van Helpman werd na het beleg van Bommen Berend in 1672 aangelegd om de vijand bij een volgend beleg verder van de stadsmuren af te houden. De verdedigingslinie bestond uit een natte en een droge gracht met een serie bastions, redoutes en bolwerken.
Archeologen hebben bij de bouw- en sloopwerkzaamheden in de Grote Kerk in Zwolle een grafkelder gevonden. De kelder ligt op een bijzondere plek midden in de kerk. Op dit moment wordt er in de archieven gezocht naar de identiteit van de persoon of personen die in de grafkelder begraven zijn. Komende week hoopt stadsarcheoloog Michael Klomp daarover duidelijkheid te krijgen. Veel tijd om de bijzondere vondst nader te inspecteren is er niet. Deze week wordt er namelijk ook al begonnen met de aanleg van de nieuwe vloer die de grote kerk in het kader van de renovatiewerkzaamheden krijgt. Deze nieuwe vloer zal de grafkelder weer voor lange tijd aan het zicht onttrekken.
Op het tracé van de nog aan te leggen rondweg bij Voorthuizen zijn resten uit de steentijd gevonden, waaronder honderden vuursteentjes. Archeoloog Mira Pieters toont één van de gevonden vuursteentjes: “Hele kleine stukjes vuursteen die aan beide kanten heel scherp zijn gemaakt en die bijvoorbeeld werden bevestigd aan een pijl. Zo konden ze dieren doodschieten.”
“De IJsselkogge is de grootste kogge die ooit is opgegraven.” Het is één van de conclusies die maritiem archeoloog Wouter Waldus trekt in het boek waarin hij het project van de opgraving en lichting van het 15e-eeuwse schip uit de IJssel bij Kampen uitvoerig beschrijft. Voor Waldus komt het project nu ten einde. “Ik ben erg blij dat het af is. Ik heb enorm genoten van dit project. Zo’n schip opgraven is denk ik wel het mooiste wat je kunt doen als maritiem archeoloog.”
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft in oktober onderzoek gedaan naar een bijzondere vondst in het dal van de Brabantse Aa. Twee broers hebben daar in 2017 met de metaaldetector een concentratie van Romeinse munten gevonden. Het doel van het onderzoek is om er achter te komen hoe en waarom de munten daar terecht zijn gekomen. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met waterschap Aa en Maas en de vinders van de munten.
Archeologen hebben zeven graftombes uit de tijd van de farao’s ontdekt in het piramidecomplex van de necropolis Saqqara in Egypte. In de tombes zijn onder meer ruim 200 mummies van katten en mummies van mestkevers gevonden (zie video en foto’s). Drie graven dateren uit de tijd van het Nieuwe Rijk, van 1550 tot 1069 voor Christus. De vier andere graven dateren uit de tijd van het Oude Rijk, van 2686 tot 2181 voor het begin van onze jaartelling. Deskundigen noemen de vondst van de mummies van mestkevers, die door de oude Egyptenaren werden vereerd als een symbool van wedergeboorte, uniek.
In Doetinchem zijn resten van een oude stadsmuur ontdekt. De graafwerkzaamheden aan de Terborgseweg zijn uitgevoerd naar aanleiding van archeologisch onderzoek. Het stuk stadsmuur is waarschijnlijk onderdeel van één van de vier poorten die de stad vroeger verdedigden. Wethouder Maureen Sluiter van Cultuurhistorie is enthousiast over de vondst. Zij noemt het stuk stadsmuur een “historische parel” die een stuk oud-Doetinchem laat zien. “We werken er daarom graag aan mee om te kijken wat er nodig is om het stuk stadsmuur zichtbaar te laten blijven voor ons en de vele generaties die volgen.”
Onder het ‘s-Gravenhofplein in Hulst hebben archeologen resten gevonden van een klooster uit de late middeleeuwen. Het betreft de fundering van het klooster en aardewerken gebruiksvoorwerpen (zie foto’s). Een echte verrassing is de archeologische vondst niet. Het is bekend dat op het ‘s-Gravenhofplein een klooster en kloosterkerk van de Minderbroeders (of Franciscanen) hebben gestaan. Een overgebleven deel van de kloostermuur is aan de Minderbroedersstraat te zien. Deze week wordt gegraven naar resten van de kloosterkerk.
