Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
De restauratie van de Bullemolen in Lekkum is zo goed als klaar. Het rijksmonument uit 1825 had geen fundering en was daardoor verzakt. Dat probleem is met palen en beton opgelost en ook de molen zelf lijkt weer als nieuw. De kosten van de restauratie bedroegen zo’n 150.000 euro. De roeden moeten nog worden aangebracht. Daarna kan de molen weer dienst doen als hulpbemaling voor Wetterskip Fryslân bij extreem hoge waterstanden.
Onder het ‘s-Gravenhofplein in Hulst hebben archeologen resten gevonden van een klooster uit de late middeleeuwen. Het betreft de fundering van het klooster en aardewerken gebruiksvoorwerpen (zie foto’s). Een echte verrassing is de archeologische vondst niet. Het is bekend dat op het ‘s-Gravenhofplein een klooster en kloosterkerk van de Minderbroeders (of Franciscanen) hebben gestaan. Een overgebleven deel van de kloostermuur is aan de Minderbroedersstraat te zien. Deze week wordt gegraven naar resten van de kloosterkerk.
De droogte leidt tot schade aan eeuwenoude tuinen en parken bij kastelen, historische buitenplaatsen en landgoederen. Vooral berken, beuken, buxushagen en rododendrons hebben het zwaar, meldt de stichting sKBL waar veel kasteel- en landgoedeigenaren bij zijn aangesloten. Het herstel zal volgens de stichting jaren duren. Zo’n 80 procent van de landgoed- en kasteeleigenaren meldt schade aan bos, park of tuin. Door watergebrek zijn veel kasteelgrachten en vijvers drooggevallen. Dat leidt tot risico’s voor funderingen van het gebouwde erfgoed. Sommige kastelen en landhuizen hebben al schade aan de fundering doordat water rond de gebouwen is verdampt.
Tijdens het uitgraven van een nieuwe kelder in het Oude Stadhuis in Harderwijk is gebleken dat de huidige fundering onvoldoende diep reikt. Ter stabilisatie krijgt de onderzijde op diverse plekken een betonnen opvulling. In het rechter gedeelte van het rijksmonument vindt onder complexe omstandigheden een afgraving plaats tot 3,70 meter onder het vloerniveau. Overal duikt muurwerk op dat de aanwezige archeologen onderzoeken. De meest opvallende vondst tot nu toe is een uit ronde stenen bestaande waterput (zie foto). Het Oude Stadhuis wordt in zijn geheel gerenoveerd en herbestemd tot ontmoetingscentrum op het gebied van historie, cultuur en muziek.
Hoe zag de stad Groningen er in de dertiende eeuw uit? De archieven bieden geen uitkomst, maar door de ontdekking van een fundering uit de dertiende eeuw in de Herestraat is de puzzel weer een stukje rijker. “Uit de dertiende eeuw!” zegt bouwhistoricus Taco Tel van de gemeente Groningen. “De oudste sporen van stenen huizen stammen uit die tijd. De verstening kwam toen op gang, maar we weten nog helemaal niet hoeveel steenhuizen er destijds stonden. Archiefbronnen vertellen dit niet en ook de oudste kaarten zijn te jong voor dit onderzoek.”
De Zuidervermaning in Westzaan dreigt door haar hoeven te zakken. Onder de houten kerk moet een nieuwe fundering van 17 meter lange palen komen. Stadsherstel Amsterdam probeert samen met de huidige eigenaar, Stichting Oude Hollandse Kerken, om instorten te voorkomen. Zo is er een crowdfundingactie via www.mijnstadsherstel.nl gestart. De voormalige Doopsgezinde kerk werd in 1731 gebouwd, in de ‘gouden tijd’ van Westzaan. De door koophandel en walvisvaart rijk geworden gemeente bouwde een onopvallende, in Zaans groen geschilderde kerk. De kerk lijkt een boerenschuur. Dat was de bedoeling, want het was een schuurkerk/schuilkerk, door de doopsgezinden een ‘vermaning’ genoemd.
Onderzoek in de tuin van het toekomstig Museum Oud Nijkerk heeft archeologen funderingen uit de 18e eeuw en scherven opgeleverd.Achter het historische pand aan de Venestraat, het toekomstige nieuwe museum voor de stichting, is archeologisch onderzoek gedaan op de plaats waar een werkplaats gebouwd wordt.
Ook na de aanvullende mileueffectrapportage wijst Heemschut op de schadelijke effecten die de spoorlijn op gebouwen langs of in directe omgeving zal hebben. Door trillingen kan zware schade worden toegebracht aan bebouwing. Dat geldt in het bijzonder voor cultuurhistorisch waardevolle gebouwen. Deze zijn extra kwetsbaar als gevolg van een meestal andersoortige fundering en bouwtechniek dan tegenwoordig gebruikelijk is. Heemschut adviseert om ten behoeve van het beschermen van de cultuurhistorisch waardevolle kwaliteit een grondige inventarisatie van alle gebouwen langs de spoorlijn uit te voeren.
De Waag wordt gerenoveerd en dit betekent een uitgelezen kans voor archeologen om te kijken wat er allemaal in de bodem onder een van de oudste gebouwen van de stad te vinden is. De middeleeuwse stadspoort verzakt een centimeter per tien jaar. Gevolg is dat de muren uit hun verband getrokken worden. Tijd dat de fundering gerenoveerd wordt dus. (…) Na een uurtje graven, kwamen er al verschillende stukken, zoals een vergiet, een Duits bord en Chinees porselein, tevoorschijn.
De renovatie van het Amersfoorste museum Flehite zal ongeveer 1,6 miljoen euro gaan kosten. De twee uitbouwen uit 1898 krijgen een nieuwe fundering. Daarnaast zullen de muren, het dak en de kade aangepakt moeten worden.
Het museum moet gerenoveerd worden omdat de fundering aan het verzakken is. Hierdoor zijn er scheuren ontstaan in de muren en wordt de kade weggedrukt. De verzakking heeft volgens het college van B&W waarschijnlijk te maken met de zandbodem. (…) Het is volgens het colllege niet aan te tonen of er enig verband is tussen de verzakkingen en werkzaamheden aan het museum in 2007.
Volgens Burger Partij Amersfoort (BPA) ligt de oorzaak van de verzakking van museum Flehite bij de renovatie, uitgevoerd tussen 2007 en 2009. De partij vindt dit een interessante kwestie en heeft daarom een aantal vragen aan het college gesteld. (…) Tijdens de renovatie is de houten vloer vervangen door een betonnen vloer. Een betonnen vloer verhoogt de belasting wat kan leiden tot het verzakken van de grond. Na de renovatie verzakte het gebouw en verplaatste de kademuur. BPA vindt dat hier nader onderzoek naar gedaan moet worden.
