Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
De Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed benadrukt dat het orgel, dat zonder vergunning uit het Leeuwenbergh Gasthuis in Utrecht is verwijderd, tot het rijksmonument behoorde. De gemeente Utrecht gaf eerder al aan dat het monumentale orgel niet had mogen worden verwijderd en kijkt nu welke stappen kunnen worden genomen.
Het speciaal voor het Leeuwenbergh Gasthuis gebouwde orgel had niet mogen worden verwijderd door de vorige eigenaar, Stichting Vrienden van Leeuwenbergh. Het orgel uit 1954 behoort toe aan het rijksmonument in het centrum van Utrecht. De gemeente Utrecht beraadt zich op welke stappen ze gaat nemen.
De gemeente Utrecht gaat onderzoeken of het Chinese behang kan worden verwijderd uit Oud Amelisweerd in Bunnik. Dat zou de toekomstige exploitatiemogelijkheden van het monumentale landhuis verruimen. Het behang zou dan elders, mogelijk in het Centraal Museum, moeten worden bewaard. Utrecht erkent dat de vereiste klimatologische omstandigheden een beletsel vormen voor de toekomstige exploitatiemogelijkheden. De klimaatinstallatie schept een ideaal klimaat voor de unieke behangsels, maar zorgt niet voor een aangenaam en langdurig verblijf voor museumbezoekers.
Museum Oud Amelisweerd werd in augustus failliet verklaard. Waar ging het mis en wat moet er nu met het rijksmonumentale landhuis gebeuren? “De naam Amelisweerd heeft landelijke bekendheid, maar de onschatbare waarde van het landhuis is slechts bij weinigen bekend”, staat in het onderzoek dat in opdracht van de gemeente Utrecht is uitgevoerd. Bovendien blijkt deze waarde een beperking, want er zitten veel voorwaarden vast aan het gebruik van het landhuis. Nu de gemeente Utrecht op zoek is naar een nieuwe invulling voor het landhuis, gaat daarom worden onderzocht of de gebruiksmogelijkheden moeten worden verruimd.
Het is vrijwel zeker dat de top van de Domtoren tijdens de restauratie per lift kan worden bereikt door bezoekers. Dat liet D66-wethouder Victor Everhardt weten in reactie op mondelinge vragen van oppositiepartij VVD. Net als de VVD ziet Everhardt de restauratie van de Domtoren als een unieke kans om onder meer mindervaliden van het uitzicht vanaf de top te laten genieten. “We gaan daarom een lift voor een zo breed mogelijk publiek realiseren. We verwachten dat bezoekers medio 2019 met een lift naar boven kunnen buiten werktijden”, vertelde Everhardt.
In het kader van het Europees Erfgoedjaar organiseert Filmtheater ’t Hoogt in Utrecht in samenwerking met gemeente en provincie Utrecht in augustus en september openluchtfilmvertoningen op Utrechtse erfgoedlocaties. ‘Cinema Buiten’ biedt ijzersterke arthouse films op prachtige historische locaties. Tijdens het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed 2018 staat in de maand augustus het thema ‘Landgoederen en buitenplaatsen’ centraal. In Utrecht wordt dit jaar aangegrepen om het bijzondere erfgoed in de provincie in de schijnwerpers te zetten. Een overzicht van de films en de locaties vindt u hier.
De al langer in financiële problemen verkerende stichting Museum Oud-Amelisweerd is door de rechtbank failliet verklaard. Sinds 2014 stelde de stichting in het monumentale landhuis werken van de Amersfoortse kunstenaar Armando tentoon. Dit voorjaar, vlak voor zijn overlijden, trok Armando 1100 stukken uit zijn privécollectie terug. De kunstenaar was de financiële onzekerheid zat. Het museum staat op grondgebied van gemeente Bunnik, maar is eigendom van gemeente Utrecht. Gemeente Utrecht laat weten in overleg met stakeholders gemeente Amersfoort, gemeente Bunnik en provincie Utrecht op zoek te gaan naar een nieuwe invulling. Openstelling voor publiek is een belangrijke vereiste.
Utrecht kent vele monumenten die de stad karakter en sfeer geven. De oude monumenten zijn duidelijk in kaart gebracht en worden beschermd, maar bij het Jong Utrechts Erfgoed, dat gebouwd is na 1970, ligt dat anders. Hier gaat verandering in komen op verzoek van CDA en GroenLinks. De aanleiding voor het bepleiten van een inventarisatie van Jong Utrechts Erfgoed was het nieuws over de verbouwing van het Universiteitsmuseum. Om soortgelijke situaties te voorkomen moet snel duidelijkheid komen over de status van bijzondere gebouwen. Een eerste stap hierin is de inventarisatie en waardering van dit soort erfgoed.
Het Sluiswachtershuis aan de Oude Vleutenseweg in Leidsche Rijn wordt herontwikkeld tot horeca. Momenteel is het nog een woning, maar de gemeente Utrecht zoekt een ondernemer die er horeca in wil beginnen. De cultuurhistorische en karakteristieke elementen van het huis aan het Amsterdam-Rijnkanaal moeten worden behouden. Het huis, samen met de nabijgelegen 19e-eeuwse boerderij Roodnoot, is inmiddels de enige historische bebouwing in dit gedeelte van Leidsche Rijn. Tijdens de bouw in 1937 stond het huis nog aan de rand van Utrecht, maar door de komst van Leidsche Rijn ligt het huis nu centraal in de stad.
Het standbeeld van Jan van Nassau op het Domplein in Utrecht is een gemeentelijk monument geworden. Het beeld staat al sinds 1883 op dezelfde plek op het plein, ondanks dat vorig jaar werd gezocht naar een nieuwe plek vanwege de herinrichting van het Domplein. Het Cuypersgenootschap diende een verzoek in bij de gemeente om het beeld aan te wijzen als gemeentelijk monument. De Commissie Welstand en Monumenten nam dat advies over. “Het feit dat het beeld al sinds 1883 op de oorspronkelijke plek op het Domplein staat, is uniek”, aldus wethouder Kees Geldof.
Het standbeeld van Jan van Nassau blijft toch op zijn huidige plek op het Domplein staan. Na de herinrichting van het plein in 2017 onderzocht de gemeente Utrecht of het beeld niet beter op een andere plek kon staan. Het plan om het beeld dichter tegen de Dom aan te zetten, leidde echter tot kritiek. Critici gaven aan gehecht te zijn aan de oorspronkelijke plek, waar het beeld al sinds 1883 staat. Daarnaast vrezen critici dat het verplaatsen van het beeld de mogelijkheden voor evenementen op het plein vergroot. De gemeente is nu overstag gegaan.
De restauratie van de Domtoren in Utrecht gaat 37 miljoen euro kosten en vijf jaar duren. De toren uit de 14e eeuw moet grondig worden gerestaureerd. Natuursteen slijt, voegen en verbindingen komen langzaam los en de ijzeren wapening moet op sommige plekken worden vervangen. De kerktoren werd in 1975 voor het laatst gerestaureerd. Er was toen geen geld om alles te doen. Er is geld beschikbaar via het Erfgoedparelfonds van het Rijk. Utrecht is in gesprek over de bijdrage van de provincie. Het resterende bedrag moet komen van subsidie, fondsen en crowdfunding. 12 miljoen is al binnen.
