De Amsterdamse grachtengordel wordt internationaal geroemd. “Maar wie zich als voetganger of fietser wel eens op de kades waagt, merkt dat de (geparkeerde) auto er nog altijd domineert. Dit zou helemaal anders moeten.” Volgens Michiel van Raaij, hoofdredacteur van Architectenweb, is het terugdraaien van publieke parkeervoorzieningen de oplossing. Van Raaij stelt dat de grachten een openbare ruimte verdienen die eer doet aan de werelderfgoedstatus en een internationaal voorbeeld kunnen zijn van hoe een eigentijdse openbare ruimte eruit kan zien. “Pas dan vormt de grachtengordel werkelijk een visitekaartje voor de Nederlandse stedenbouw.”
Amsterdams erfgoed van de Week: Zelfbouw door de eeuwen heen
Op 18 en 19 juni stond de Dag van de Architectuur Amsterdam in het teken van zelfbouw. Het bouwen van een huis op een eigen kavel lijkt tegenwoordig helemaal van deze tijd, maar kent feitelijk een lange traditie. Tijdens de aanleg van de grachtengordel, vanaf 1613, werden per wijk bouwkavels geveild omdat de stad geld nodig had om de grachten te graven, bruggen te bouwen en nieuwe verdedigingswerken aan te leggen.
Achter de gouden gevels van de Amsterdamse grachten (€)
Bezoekers van de grachtengordel in Amsterdam wanen zich vaak in een zeventiende-eeuwse stad. Ze weten dat de stad groot werd in de Gouden Eeuw. Maar wat ze zien zijn vooral negentiende-eeuwse gevels. Dat komt doordat de bewoners in hun tijd niet snel de buitenkant van hun huizen repareerden. Dat was omslachtig en technisch problematisch. Eenvoudiger was het om een gloednieuwe gevel voor de oude te zetten.
Werelderfgoed in het YouTube-tijdperk
Het pas geopende Werelderfgoed Podium in Amsterdam is door curator Michiel van Iersel ingericht met informatie over de negen UNESCO-sites in Nederland. In een interview met VOER legt hij uit waarom beschermde gebouwen en gebieden, zoals de Amsterdamse grachtengordel, niet op slot moeten maar juist ruimte moeten blijven bieden voor toe-eigening. “We leven in een tijd van iPhones en YouTube. (…) De grote uitdaging is volgens mij om UNESCO Werelderfgoed te laten profiteren van de gretigheid en het gemak waarmee mensen actief bijdragen aan de wereld om hen heen.”