In het Nationaal Archief is de tentoonstelling ‘Topstukken in perspectief – Van Plakkaat van Verlatinghe tot Abdicatie’ te zien. Nederland is veranderd door de vijftien documenten, zegt projectleider Kalijn Delen. “Bij het ene verandert de grens, bij het andere hoe de bevolking eruitziet. Het gaat over ons allemaal.” Het idee voor de tentoonstelling ontstond toen het Plakkaat van Verlatinghe vorig jaar werd gekozen tot Pronkstuk van Nederland.
Schatkamers vol foto’s (die online nergens te vinden zijn)
Het lijkt alsof alles tegenwoordig te googlen valt, maar miljoenen foto’s bestaan alleen analoog. Instellingen in binnen- en buitenland staan voor de uitdaging hun fotoarchieven te digitaliseren. In Nederland maakte een aantal instellingen – waaronder het Filmmuseum Eye en het Nationaal Archief – een grote digitaliseringsslag in het kader van het erfgoedproject ‘Beelden voor de Toekomst’. Het rijk stelde tussen 2007 en 2015 ruim 120 miljoen euro beschikbaar om bijzonder audiovisueel erfgoed te digitaliseren. Maar er zijn struikelblokken. Zo is het digitaliseren van foto’s tijdrovend en dus ongelooflijk duur. Ook zijn sommige archieven in slechte staat, ongeordend of problematisch qua rechten.
Geheime archieven na jaren openbaar
Historici, onderzoekers en liefhebbers kunnen vanaf vandaag overheidsarchieven uit de jaren 1939, 1964 en 1989 raadplegen. Het Nationaal Archief maakt ze openbaar omdat de geheimhoudingsplicht is vervallen. Het Nationaal Archief maakt altijd op de eerste dinsdag van het jaar nieuwe stukken openbaar. De belangstelling voor ‘openbaarheidsdag’ is dit jaar relatief groot, omdat 1939 en 1989 bepalende jaren waren voor de Europese geschiedenis.