Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Het leek misschien stil rond de IJsselkogge, maar schijn bedriegt. Terwijl het wrak op de werf van Batavialand in Lelystad ligt te drogen, wordt achter de schermen hard gewerkt om het verhaal van het schip levend te houden. Afgelopen zaterdag werd de tentoonstelling ‘Kampen Koggestad – Geheimen van de IJsselkogge’ geopend en het boek ‘De IJsselkogge – Hanzeverleden boven water’ gepresenteerd. Modelbouwers beginnen met de bouw van een replica van het schip.
De bouw van de historische Utrechtse stadskraan begint volgende maand. De stadskraan komt bij de Weerdsingel Westzijde. Het gaat om een replica van de stadskraan aan de Oudegracht ter hoogte van de huidige Winkel van Sinkel. Het is de bedoeling dat de replica daadwerkelijk gaat functioneren. “Jongeren van nu geven straks een stukje Utrechtse historie aan de stad terug. De herbouw van de stadskraan wordt namelijk een leer-werktraject voor jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zo’n twintig jongeren kunnen hierdoor een vak leren. Daarnaast zal er ruimte zijn voor ongeveer tien stageplekken voor jongeren”, zei wethouder Kees Geldof eerder.
Een steencirkel in Schotland waarvan werd aangenomen dat die duizenden jaren oud was, blijkt in werkelijkheid hooguit 20 jaar. Een boer heeft ‘het monument’ in de jaren 90 van de vorige eeuw gemaakt als replica. De cirkel met liggende stenen in het dorp Leochel-Cushnie in Aberdeenshire werd sinds de ontdekking al beschouwd als a-typisch – door de relatief geringe afmeting van de stenen en de bescheiden doorsnee – maar er werd toch opgetogen op de vondst gereageerd en uit de hele wereld was er belangstelling voor.
Na acht jaar bouwen ging hij afgelopen zaterdag eindelijk te water: de replica van het schip van de Nederlandse zeevaarder Willem Barentsz. In Harlingen doopte prinses Margriet het schip ‘De Witte Swaen’ (zie video). Het schip is het levenswerk van bouwmeester Gerald de Weert. Het project begon twintig jaar geleden met zijn onderzoek naar de 16e-eeuwse scheepsbouwmethode. Met behulp van archeologische vondsten en bronnenmateriaal wist hij die techniek vrij nauwkeurig te achterhalen. “Het was vervolgens natuurlijk de ultieme beleving als we een schip volgens die oude methode konden bouwen.” Dat werd het schip van Willem Barentsz.
De historische scheepswerf in Rotterdam-Delfshaven houdt op met bestaan. Het bestuur van Stichting De Delft ziet door aanhoudende financiële problemen geen perspectief om door te gaan, heeft het dinsdag laten weten. Afgelopen vrijdag werd bekend dat de scheepswerf op het randje van een faillissement staat. Vanwege tegenvallende bezoekersaantallen staakt de gemeente de vergoeding aan de stichting. Op de scheepswerf wordt sinds 2001 gewerkt aan een replica van het 18e-eeuwse linieschip De Delft. “Die bouw gaat niet meer door”, zegt interim-directeur Johan Breukels. De stichting wordt dit kalenderjaar beëindigd, tenzij er op korte termijn alsnog financiering komt.
In Oezbekistan bestaan serieuze plannen voor het nabouwen van Kamp Amersfoort. In het beruchte oorlogskamp hebben 35.000 Nederlanders gevangengezeten en vonden in 1942 meer dan honderd Oezbeken de dood. Het opmerkelijke initiatief valt samen met de publicatie van een boek en de aankondiging van een film over dit onderwerp. De Amersfoortse onderzoeker Remco Reiding wordt mede-scriptschrijver van de film, die als werktitel ‘101’ heeft. De plannen rondom Kamp Amersfoort behoren tot een groter themapark met drie hoofdonderwerpen, waarvoor de grond inmiddels is aangekocht. De replica van Kamp Amersfoort moet een van de trekpleisters worden van het filmdeel.
De historische scheepswerf in Rotterdam-Delfshaven staat op het randje van een faillissement. Op de werf wordt sinds 2001 gewerkt aan een replica van het schip ‘De Delft’ uit de 18e eeuw. Maar omdat er te weinig bezoekers naar de restauratie komen kijken, heeft de gemeente de subsidie voor de komende 4 jaar stopgezet. “Zoals het er nu voorstaat, houdt het op”, zegt interim-directeur Johan Breukels. Morgen (9 oktober) neemt het bestuur een beslissing over de toekomst van het linieschip dat in de 14 jaar van zijn bestaan werd ingezet om schepen van de VOC en de WIC te escorteren en te beschermen.
Vroeger stonden op het Kaapsduin bij West-Terschelling twee houten kapen die de scheepvaart de veilige weg tussen Vlieland en Terschelling wees. Stichting Sporen in het Zand wil de 15,5 meter hoge kaap uit maritiem-historisch oogpunt herbouwen. “De meeste kapen staan ver van de bewoonde wereld”, zegt mede-initiatiefnemer Freek de Zwart. “Zo’n kaap vlak bij het dorp, in combinatie met het Seinhuisje, de vuurtoren Brandaris en de haven, is bijzonder.” Het college van B en W omarmt de plannen. “Uit toeristisch oogpunt voegt de kaap straks een extra herkenningspunt toe aan het silhouet bij het aanvaren van Terschelling.”
In Valkenburg is men 25 meter onder de grond begonnen met de restauratie van Museum Romeinse Katakomben, één van de meest mysterieuze plekken van Limburg (zie video). Begin 20e eeuw was een reis naar Rome onmogelijk voor de meeste mensen. Daarom werd in een mergelgrot een replica van de catacomben in Rome aangelegd, begraafplaatsen van bijna 2.000 jaar geleden. Door onvoorzichtige bezoekers en vandalisme zijn de Romeinse Katakomben de afgelopen tientallen jaren zwaar beschadigd. De restauratie is voor het publiek te volgen. Elke vrijdagmiddag is voortaan te zien hoe de fresco’s weer zichtbaar worden.
Het grootste stoomgemaal ter wereld, het Cruquiusgemaal, krijgt een plek in Madurodam. Het gemaal wordt de vijfde indoorattractie van de miniatuurstad en biedt bezoekers een interactieve show over de drooglegging van het Haarlemmermeer. Bezoekers krijgen de opdracht om met vereende kracht het gemaal in gang te zetten. Lukt het ze, dan beginnen de balansarmen te bewegen, ontvlammen de ketels in vuur, ontsnapt er stoom en trilt het gemaal op haar grondvesten. “Het is het meest ambitieuze bouwproject dat we ooit op ons hebben genomen en gaat zo’n 1,5 miljoen euro kosten”, aldus een woordvoerder van Madurodam.
Het verzet tegen het overschilderen van de bekende, witte Rembrandtbrug in Leiden neemt toe. Steeds meer buurtbewoners laten weten dat ze niet willen dat de brug een historische kleur bruin krijgt. En GroenLinks, D66 en CDA hebben schriftelijke vragen gesteld aan het college van B&W. De huidige brug is een replica van de brug uit 1650. De gemeente wil zoveel mogelijk de historische kleuren in de stad herstellen. De buurt vindt juist dat de brug wit moet blijven, mede omdat hij zo vaak gefotografeerd wordt door toeristen. Met een donkere kleur zou de brug teveel wegvallen in de omgeving.
De kans is groot dat de replica van het oude VOC-schip ‘Prins Willim’ toch nog gesloopt wordt. Volgens eigenaar Jelle Talsma zijn er op dit moment niet genoeg partijen om het schip te renoveren. Het schip brandde in 2009 volledig af, waarschijnlijk door kortsluiting. Talsma kocht met zijn scheepswerfbedrijf uit Franeker het casco, om de Prins Willim weer op te bouwen. Maar dat gaat, zo het nu lijkt, niet door.
