Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Op zaterdag 2 februari 2019 wordt de 29e Steentijddag in Leiden georganiseerd. Ook dit jaar wordt voor het congres een ‘Call for Papers’ opengesteld om een zo breed en gevarieerd mogelijk lezingenprogramma aan te kunnen bieden. De Steentijddag streeft een breed en divers spectrum na en verwelkomt bijdragen op het gebied van de steentijdarcheologie in Nederland en omstreken en met een archeologische, theoretische of technologische inslag.
De voorouders van Flipje wisten het al: voor goede appels moet je in Fruitstad Tiel en de Betuwe zijn. Bij de opgravingen vorig jaar op bedrijventerrein Medel vonden archeologen wilde appels van 6000 jaar oud. Appels worden vaker gevonden bij opgravingen, al zijn ze zelden zo oud. Bijzonder aan deze appels is het verhaal dat ze vertellen. Daaruit blijkt dat de bewoners in de Steentijd de appels niet meteen opaten, maar bewaarden voor later. Zij sneden de appels in twee helften en droogden de appels na het snijden.
Bij bedrijventerrein Medel in Tiel zijn archeologen op een familiegraf uit de steentijd gestuit. Het verkeert in uitzonderlijk goede staat en dat maakt het 5.500 jaar oude graf uniek (zie video). De vondst is vorig jaar al gedaan, maar werd tot nu stil gehouden. Vanaf morgen is het permanent te zien in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. De begraving stamt uit de tijd dat mensen hun rondtrekkende bestaan als jager-verzamelaar opgaven en zich vestigden op een vaste plek. Medel wordt nu gezien als één van de meest waardevolle plekken voor het begrijpen van deze overgangsperiode in de Lage Landen.
Al lang voordat de moderne mens Europa bereikte, tekenden de Neanderthalers strepen, handomtrekken en tekens in hun grotten en bewerkten ze schelpen. Een ongekende sensatie, want hoorde kunst niet uniek menselijk te zijn?
Dit najaar doen archeologen opgravingen op de Steynhof in Wateringse Veld in Den Haag. Op een oud duin zijn zeldzame sporen uit de steentijd gevonden van zo’n 5000 jaar oud, meldt gemeente Den Haag. De vondsten vertellen ons veel over de levenswijze van de eerste boeren in de regio. Zo blijkt uit de vondsten dat vooral landbouw en veeteelt een belangrijke rol hebben gespeeld in het leven van de eerste bewoners. Er zijn zoveel schrabbers, kleine werktuigen waarmee koeienhuiden werden bewerkt, gevonden, dat specialisten verwachten dat de boeren de huiden bewerkten voor de internationale handel.
Mensen van de corded ware-cultuur (of Touwbekercultuur) deelden zo’n 5000 jaar geleden ideeën over de dood op continentale schaal. Daarin zaten sterke genderverschillen: mannen werden in een internationale stijl begraven, vrouwen lokaal. Dat ontdekte archeoloog Quentin Bourgeois. De touwbekercultuur bestond van zo’n 2900 tot 2450 v.Chr. en is genoemd naar de touwbeker; een met touwindrukken of een visgraatrand versierde keramieken aardewerkvaas. Het onderzoek naar begrafenisrituelen in de corded ware-cultuur is deze maand gepubliceerd in PLOS ONE.
VALTHE – Op de Hondsrug bij Valthe was het ook in de tijd van de hunebedbouwers al goed wonen getuige het grote aantal hunebedden in de buurt. Maar waar die mensen destijds precies woonden is nog een vraag.
Op een akker aan de Emmabaan in Koewacht hebben archeologen honderden fragmenten vuursteen aangetroffen, die aantonen dat er 10.800 tot 6900 jaar geleden al mensen leefden.
Het onderzoek nam tien jaar in beslag. Het werd uitgevoerd door archeologen van de Werkgroep Archeologie Hulst en de Archeologische Werkgroep Nederland.
Ten oosten van Dronten, Provincie Flevoland, is een nieuwe archeologische vindplaats ontdekt. De vindplaats is vermoedelijk uit de late steentijd of vroege bronstijd (circa 3000-2000 jaar voor Chr.). Naar aanleiding van een vondstmelding uit het verleden zijn amateur archeologen van de Archeologische Werkgemeenschap voor Nederland.
De vondsten werden gedaan in de bouwput van de Noord-Zuidlijn. Onder de vondsten in de rivierbedding van de Amstel zijn een stenen strijdhamer uit 2500 voor Chr., scherven uit 2000 voor Chr. en een bronzen lanspunt uit 900 voor Chr. We moeten ons volgens stadsarcheoloog Jerzy Gawronski geen prehistorisch dorpje voorstellen dat precies lag op de plek van het huidige Amsterdam, maar wel dat er in het gebied al sinds de Steentijd voortdurend mensen aanwezig zijn geweest.
Archeologen van RAAP Archeologisch Adviesbureau hebben begin november onderzoek gedaan op bedrijvenpark Kellen langs de Linge. Hierbij hebben ze de oudste vindplaats binnen de gemeente Tiel blootgelegd. De vindplaats stamt uit de Nieuwe Steentijd en is tussen de 6000 en 4000 jaar oud. De vondst is daarmee mogelijk ouder dan bijvoorbeeld de Drentse hunebedden. Het aantreffen van archeologische resten die zo oud zijn is zeer zeldzaam in het rivierengebied.
Op de plek waar nu de Rotterdamse Yangtzehaven ligt, hebben in de midden-steentijd mensen geleefd. Op 20 meter diepte zijn in de zeebodem bij uniek archeologisch onderzoek onder water sporen aangetroffen van bot, vuursteen en houtskool uit omstreeks 7000 voor Christus. Die vondsten vormen het allereerste wetenschappelijk bewijs dat op deze plek in de vroege en midden-steentijd mensen hebben gewoond. Juist over deze periode, het vroege en midden-mesolithicum, is zo westelijk in Nederland tot nu toe maar heel weinig bekend.
