Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
In het Nationaal Archief is de tentoonstelling ‘Topstukken in perspectief – Van Plakkaat van Verlatinghe tot Abdicatie’ te zien. Nederland is veranderd door de vijftien documenten, zegt projectleider Kalijn Delen. “Bij het ene verandert de grens, bij het andere hoe de bevolking eruitziet. Het gaat over ons allemaal.” Het idee voor de tentoonstelling ontstond toen het Plakkaat van Verlatinghe vorig jaar werd gekozen tot Pronkstuk van Nederland.
Het Drents Museum in Assen heeft een Global Fine Art Award gewonnen met een tentoonstelling over Iran. De ‘Oscar voor musea’ werd vannacht uitgereikt tijdens een gala in New York. De tentoonstelling ‘Iran – Bakermat van de beschaving’ trok in vijf maanden tijd bijna 115.000 bezoekers. Tweehonderd schatten uit Iran uit de periode van 10.000 voor Christus tot 1700 na Christus werden tentoongesteld. Volgens museumdirecteur Harry Tupan blonk de tentoonstelling op twee fronten uit. “Uiteraard de kwaliteit van de collectie, maar ook de hele manier waarop de tentoonstelling is gepresenteerd.”
Het kijkboek ‘De kerk als tijdmachine’ rolt op 28 november van de persen. Het op initiatief van de Stichting Oude Groninger Kerken gemaakte boek verbeeldt de geschiedenis van oude kerken in twaalf tijdvakken. Bladeren door het boek is als reizen in een tijdmachine. Kunstenaar Stefan de Keijser maakte twaalf gedetailleerde tekeningen. Historicus Martin Hillenga verzorgde de begeleidende teksten. Het boek is geschikt voor kinderen, maar ook interessant voor volwassenen. De lezer zal kerken met andere ogen bekijken. Vanaf 8 december zijn de originele tekeningen te bewonderen in de tentoonstelling ‘De kerk als tijdmachine’ in Museum Klooster Ter Apel.
Vrijdag gaat in de Kunsthal in Rotterdam de tentoonstelling ‘Maaskant getekend’ van start. Architect Hugh Maaskant leverde met tal van gebouwen een belangrijke bijdrage aan de wederopbouw van de stad. Tien Rotterdamse kunstenaars geven een impressie van één van deze gebouwen. Zo ziet Georg Bohle het Groot Handelsgebouw als een plek waar handelaren in zwarte pakken als bezige bijen het gebouw bestormen. Eveline Visser heeft de Euromast vastgelegd als een droomproject van de architect zelf; geschilderd als een spaceshuttle te midden van wolken, als uiting van de ‘American Dream’ in de jaren 60 (zie afbeeldingen).
Het Rijksmuseum heeft op een veiling in Parijs een zeldzame buste van Willem van Oranje gekocht. Het bronzen beeldje is rond 1620 gemaakt door Hendrick de Keyser (1565-1621), de beeldhouwer die ook het praalgraf van de ‘Vader des vaderlands’ in de Nieuwe Kerk in Delft maakte. Het 15 centimeter hoge beeldje was een luxe ‘Oranje-souvenir’ voor Oranjegezinden en voor leden van de Staten-Generaal die bij de bouw van het praalgraf betrokken waren. Het Rijksmuseum presenteert de aanwinst in de tentoonstelling ‘Willem van Oranje is hier!’, die nog tot en met 3 maart is te zien in Museum Prinsenhof Delft.
Met forensische technieken is het gezicht gereconstrueerd van een Russische militair die in 1799 bij een veldslag in Castricum werd gedood. Het resultaat wordt vandaag onthuld in museum Huis van Hilde in de Noord-Hollandse plaats. De onthulling is de start van een tentoonstelling over de Slag bij Castricum. Vijf jaar geleden kwam door verstuiving het skelet van de militair uit het zand tevoorschijn. Zijn herkomst kon op grond van DNA-onderzoek worden achterhaald. Bij de Rus lagen een koperen schildje, 45 tinnen knopen van een uniformjas en een kogel. Deze en andere vondsten zijn op de tentoonstelling te zien.
Het Groot Handelsgebouw in Rotterdam krijgt ter ere van zijn 65e verjaardag een tentoonstelling in de Kunsthal. De expositie ‘Ik sta hier goed – 65 jaar Groot Handelsgebouw’ moet alle hoogte- en dieptepunten van het reusachtige gebouw laten zien. Het icoon van de wederopbouwarchitectuur werd in 1953 als supermodern bedrijfsverzamelgebouw geopend door koningin Juliana. In het begin zaten vooral winkeliers in het gebouw. Het gebouw kreeg de status van monument na een hoognodige renovatie in 2005. In de tentoonstelling wordt het verhaal van de creatie van architect Huig Maaskant verteld door bijzonder archiefmateriaal en verhalen van Rotterdamse huurders en bewoners.
De Oude Kerk in Amsterdam mag een glas-in-loodraam vervangen door een rood raam. Dat heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Amsterdam afgelopen vrijdag bepaald. De rechtszaak was aangespannen door de Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad. Op basis van adviezen van deskundigen zou zijn gebleken dat de vervanging omkeerbaar is. “Het huidige glas wordt door de Stichting De Oude Kerk opgenomen als collectiestuk en in de Oude Kerk opgeslagen. Indien nodig kan het dus worden teruggeplaatst”, aldus de rechter. De onthulling van het rode raam staat gepland tijdens de afsluiting van de tentoonstelling op 23 september.
Het Spoorwegmuseum in Utrecht krijgt een nieuwe permanente tentoonstelling waar een deel van de collectie modeltreinen te zien is. Het Spoorwegmuseum bezit naar schatting zo’n 800 modeltreinen: fabrieksmodellen, zelfbouwlocomotieven, stokoud speelgoed en zeldzame verzamelobjecten. Er zijn onder andere topmodellen te zien van C.J. Honig. Honig werkte in de jaren 30 van de vorige eeuw als machinist bij de spoorwegen. Bij wijze van tijdverdrijf bouwde hij een minutieus schaalmodel van stoomlocomotief 183 en een ruim 2 meter lang model van locomotief 3900. Het werk pakte zo goed uit, dat hij beide modellen aan het Spoorwegmuseum kon verkopen.
Afgelopen zaterdag is in het Texelse Museum Kaap Skil de tentoonstelling ‘Duiken in Details – Nieuwe puzzelstukjes uit het Palmhoutwrak’ geopend. De tentoonstelling laat een aantal niet eerder getoonde objecten uit het 17e-eeuwse Palmhoutwrak zien. Het Palmhoutwrak, waarbij duikers enige jaren geleden een kostbare zijden jurk vonden, was zwaar bewapend. De tentoonstelling laat zien hoe die bewapening eruitzag: kanonskogels, delen van handwapens en werktuigen die van belang waren bij het ontsteken van de kanonnen. Bijzonder zijn de zogenaamde kruitmaatjes: kokertjes die aan een leren band werden gedragen en die precies genoeg kruit bevatten voor een schot.
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier wil méér doen met zijn erfgoed. Het waterschap bezit 150 monumentale objecten, zoals oude gemalen, poldermolens, historische dijkpalen en eeuwenoude sluizen. Als eerste stap om dit watererfgoed onder de aandacht te brengen, houdt het waterschap een tentoonstelling. Daar wordt onder andere gemaal Lely in de Wieringermeer belicht. Bezoekers van de tentoonstelling kunnen op een kaart hun favoriete watererfgoed aangeven. “Wij willen een top tien opstellen van iconisch watererfgoed”, vertelt Ingrid Oud van het waterschap. “Op deze tien objecten richten wij volgend jaar de schijnwerper.”
De Harlinger schipper Johannes Leenderts herleeft. In het Hannemahuis in Harlingen en het Fries Scheepvaart Museum in Sneek is de komende maanden een bijzondere tentoonstelling te zien over zijn in 1791 vergane kofschip in de baai van Gdansk. “Het is alsof je hem een hand kunt geven of letterlijk in zijn schoenen kunt staan”, vertelt Meindert Seffinga, directeur van het Fries Scheepsvaart Museum. Duikers van het Nationaal Maritiem Museum in Gdansk stuitten op 10 augustus 1985 op 26 meter diepte in de baai van de Poolse havenstad op het wrak. Ze vonden opvallend veel huisraad en persoonlijke voorwerpen.
