Uniek project in België om cultuurhistorische bomen te behouden

Referentiebeeld: Eik
Referentiebeeld: Eik Foto: Mehlauge via Wikimedia CC BY-SA 4.0

Voortaan kunnen historische bomen die bedreigd zijn in de provincie Oost-Vlaanderen toch verder blijven bestaan, doordat er uit enten, stekken of zaden een nieuw plantje gekweekt en geplant wordt. Dit is niet alleen goed voor het straatbeeld, maar ook voor de genetische diversiteit en de bestendigheid tegen de klimaatverandering. De Provincie Oost-Vlaanderen begeeft zich met dit project op het snijpunt van erfgoedzorg en landschapszorg, waarbij ook bomen als erfgoed beschouwd en behandeld worden en er interdisciplinaire samenwerking is.

Erfgoedbomen zijn zeldzame of heel oude bomen die de publieke ruimte typeren en waar de bewoners bijzondere waarde aan hechten. Denk maar aan de eeuwenoude knotlinde op het kerkplein van Massemen of de bekende Vollanderpopulier in Zottegem.


Werkwijze
De provinciale depotconsulenten verzamelen enten, stekken of zaden in samenwerking met specialisten. Ze registreren dit materiaal in het provinciaal erfgoeddepot in Ename. Daarna kweekt het provinciaal domein Het Leen de plantjes op. Wanneer de originele boom sterft door ouderdom, ziekte of een gebeurtenis zoals een storm, biedt de Provincie het plantgoed aan. Afhankelijk van de situatie plant men dan een nakomeling van de erfgoedboom terug op de oorspronkelijke plaats, of op een andere, betere plaats. Op die manier verschijnt niet alleen een nieuwe boom in het straatbeeld, maar blijft het eeuwenoud genetisch materiaal verder leven. Door oude soorten of variëteiten terug te introduceren en hun genetische diversiteit te bewaren, kan een soort zich ook beter beschermen tegen de effecten van de klimaatverandering.

Op zoek naar Erfgoedbomen

De Belgische provincie is op zoek naar genetisch materiaal van erfgoedbomen. Oost-Vlamingen die een beschermde ‘veteraanboom’ in nood kennen of een erfgoedboom op een erfgoedlocatie willen planten, kunnen daarvoor zelf contact opnemen met de Provincie. Deze vermeerdert elk jaar een selectie van de meest waardevolle exemplaren en biedt binnenkort ook een selectie aan.