Verduurzaming begint met monumenten

Valentijn Kleinen van Energie voor Elkaar

De opwarming van de aarde door de CO2-uitstoot, duurzaamheid en groene energie. Het zijn onderwerpen die de afgelopen jaren veel aandacht hebben gekregen. We proberen met z’n allen bewuster om te gaan met onze aarde en het klimaat. Dit doen we door bijvoorbeeld korter te douchen, minder te vliegen of over te stappen op fossielvrije energie. Platform Energie voor Elkaar levert een grote bijdrage aan duurzame energie, dat collectief ingezet wordt en vaak begint bij de vraag van een monumenteigenaar. We praten met Valentijn Kleijnen, CEO van Energie voor Elkaar. Hij vertelt over het platform, duurzame energie en de toekomst.

Even voorstellen
Valentijn Kleijnen studeerde milieukunde. Hij vond dat er binnen de industrie iets met duurzame warmte gedaan moest worden. Daarom startte hij in 2010 een bedrijf dat verwarming genereerde uit restwarmte van de industrie. In samenwerking met woningbouwcorporaties en bestaande bouw werd deze duurzame vorm van energie collectief aangeboden. “Dit was een succes, we zijn doorontwikkeld en leveren inmiddels duurzame warmte in zo’n 25 gemeentes”, vertelt Valentijn. In 2021 ontstond uit het bestaande bedrijf het platform Energie voor Elkaar, dat samenwerkingen heeft met diverse duurzame warmtebedrijven in Nederland. Op deze manier kan er gemakkelijk op lokale schaal samenwerking worden gezocht, die juist in de energietransitie erg belangrijk is. Iedere gemeente beschikt namelijk over andere energiebronnen en door de brede organisatie kunnen hier gemakkelijk en snel manieren worden gevonden om over te stappen naar fossielvrije energie.

Warmtebronnen en warmteafleversets
Hoe werkt de duurzame vorm van energie die Energie voor Elkaar aanbiedt? Op de ouderwetse manier wordt koud water in de cv-ketel opgewarmd door de verbranding van aardgas dat via de energiemaatschappij wordt geleverd aan de ketel. Energie voor Elkaar zet geen fossiele brandstoffen in, maar maakt gebruik van bestaande warmte die hergebruikt wordt. Diep in de aarde zit bijvoorbeeld veel warmte (geothermie). Door diep te boren, kun je het bereiken. Oppervlaktewater warmt op door de zon (aquathermie). Afvalwater in riolen bevat warmte (riothermie). Datacenters leveren warmte als restproduct. En volle elektriciteitsnetten kunnen worden omgezet in warmte (power to heat). Dit zijn slechts enkele voorbeelden van duurzame warmtebronnen die ingezet kunnen worden om water op te warmen. De cv-ketel maakt plaats voor een warmteafleverset, die via een tweetal leidingen het hete water het huis binnenbrengt en afgekoeld water afvoert. Deze set heeft precies dezelfde functie als een cv-ketel: het leveren van warm water voor woningverwarming en warm tapwater.

Energie voor Elkaar zet geen fossiele brandstoffen in, maar maakt gebruik van bestaande warmte die hergebruikt wordt

Een enkele hulpvraag helpt velen
De kern van de missie en visie van Energie voor Elkaar is klimaatverandering afremmen. Kleijnen: “Dit doen we niet door te praten, maar door te doen.” Het begint vaak met een vraag van een monumenteigenaar. De energiekosten lopen in oude panden toch snel hoog op waarna eigenaren naarstig op zoek gaan naar manieren om te verduurzamen. Het hergebruiken van warmte zoals Energie voor Elkaar doet, levert een kostenvoordeel op én de natuur wordt gespaard: de CO2-uitstoot neemt af, te warm afvalwater verdwijnt niet meer in onze rivieren en we putten onze aarde niet uit door fossiel te blijven oppompen en petrochemisch te verwerken. Tig vliegen in één klap voor een pandeigenaar. Energie voor Elkaar gaat naar aanleiding van de initiële vraag op zoek naar warmtebronnen in de buurt. Tegelijkertijd zoekt de organisatie wie er in de omgeving nog meer voordeel kan halen uit deze bron. “Hoe groter het netwerk is, hoe meer samenwerking en des te lager de prijzen. Op deze manier wordt ervoor gezorgd dat het haalbaar en betaalbaar blijft voor iedereen”, aldus Kleijnen.

Energie voor Elkaar heeft al diverse grote en middelgrote monumentale panden kunnen aansluiten op een duurzaam warmtenet, waaronder De Nieuwe Stad (Prodentfabriek) in Amersfoort en het ENKA-terrein in Ede. Kleijnen: “Op dat terrein staan monumentale bedrijfspanden en schoolgebouwen met daarnaast nieuwbouwwoningen. Het aansluiten op het warmtenet begon in eerste instantie met de monumentale panden en daarna de rest.”

Er wordt continu gezocht naar nieuwe technieken en innovaties om de energietransitie te versnellen

Unieke werkwijze
De werkwijze van Energie voor Elkaar is uniek in Nederland. Er zijn veel bedrijven die werken met stadswarmte en duurzame energie, maar de manier waarop Energie voor Elkaar is georganiseerd en samenwerkingen aangaat, getuigt van visie. Er wordt continu gezocht naar nieuwe technieken en innovaties om de energietransitie te versnellen en er wordt hierbij gebruik gemaakt van betrouwbare materialen. “Leveringszekerheid, duurzaamheid en betaalbaarheid zijn voor ons de drie belangrijkste onderdelen”, benadrukt Kleijnen.

De toekomst
Met de energietransitie in volle gang kijkt Energie voor Elkaar naar de toekomst. Er wordt gezamenlijk hard gewerkt aan een duurzame toekomst, waarbij het klimaat altijd een belangrijke rol speelt. “We moeten niet te veel reguleren en mensen zelf laten kiezen voor duurzaamheid, terwijl we zo snel mogelijk fossiele energie uitfaseren. Energie voor Elkaar verwacht veel slimme warmtenetwerken te kunnen maken en wij hopen dat andere organisaties dit gedachtegoed ook overnemen. We willen de klimaatdoelen (Nederland klimaatneutraal in 2050) laten slagen en daar is nu veel werk voor nodig,” legt Kleijnen uit. Daarnaast denkt Energie voor Elkaar dat de capaciteit op de huidige elektriciteitsnetten beter benut kan worden. Denk hierbij aan energiemanagement en koppelingen met het slimme, groene warmtenet.

Meest trots
Een antwoord op de vraag waar hij het meest trots op is, kan Valentijn moeilijk vinden. Voor reflectie zitten zijn dagen te vol. Een collega vult voor hem aan: “Je mag echt trots zijn op het feit wat je hebt neergezet, hoe je de organisatie in elkaar hebt gezet en hoe alle verschillende onderdelen in elkaar vallen en precies kloppen. Het is een heel transparant bedrijf met een duidelijke ambitie en visie.”

Meer informatie
Monumenteigenaren die benieuwd zijn wat Energie voor Elkaar voor hen kan betekenen, kunnen vrijblijvend contact opnemen via tel. 0318 – 30 44 00 of een mail sturen naar info@energievoorelkaar.nu.

Sinds januari 2023 is Energie voor Elkaar hoofdpartner van stichting Nederland Monumentenland, de eigenaar en producent van De Erfgoedstem. Samen vinden zij elkaar in de missie om monumenten te behouden.

  1. Ik betwijfel het ten zeerste wat een artikel als dit inhoudelijk toevoegt aan het denken over erfgoed. Het enige wat er specifiek betrekking op heeft is het blanco gezegde dat monumenten voor in de rij staan -dienen te staan- van de duurzaamheidsagenda. Dat de CEO van dienst er met zijn bedrijf twee onderhanden heeft genomen. Dat is al weinig nieuws op zich: initiatieven in dit soort richting zijn talrijk in de huidige tijd. Mensen uit de erfgoed branche ontvangen voldoende handreikingen om zich bewust te worden van de noodzaak tot verduurzaming. Buiten dat informeert dit artikel de lezer geenszins over iets dat direct met erfgoed van doen heeft. Niet bepaalt de Stem van Erfgoed die spreekt, meer een verkoper die zijn koopwaar op markt X komt aanbieden. Jammer, het doet af aan de bezieling die voor de levensvatbaarheid -en de werkelijke duurzaamheid!- van erfgoed cruciaal is.

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

We hebben zorg genomen om alle rechthebbenden voor hier gereproduceerde foto's te traceren, soms evenwel zonder succes. Iemand die in dit opzicht meent rechten te hebben wordt vriendelijk verzocht om contact op te nemen met de redactie van de Erfgoedstem.