Bij het verduurzamen van monumenten komen veel verschillende onderdelen kijken. Van het ophangen van dikke gordijnen, het (herstel en) gebruik van luiken en de verbetering van kierdichting, tot aan de aanschaf van zonnepanelen. Waar je misschien niet direct aan denkt bij verduurzaming, is het soort verf dat je gebruikt. Wist je dat het type verf zelfs impact kan hebben op de duurzaamheid en instandhouding van monumenten? Laten we eens wat dieper inzoomen op dit onderdeel van onderhoud en verduurzaming. We spraken hiervoor met Marlies van Wijhe, directeur van verffabrikant Wijzonol, over het belang van duurzaamheid en kennisdeling binnen de erfgoedsector.
Even voorstellen
In 1916 werd het familiebedrijf Van Wijhe Verf opgericht door dhr. D.H. van Wijhe senior. “We zijn ooit begonnen als groothandel in onder andere verfbenodigdheden en drogisterijartikelen. Uiteindelijk besloot mijn opa om er na de Tweede Wereldoorlog een verffabriek van te maken, toen zijn we ons volledig gaan focussen op houtbescherming. In die periode is ook het kwaliteitsmerk Wijzonol ontstaan,” vertelt Marlies.
Samen met haar zus is zij nu de vierde generatie die het familiebedrijf runt. Marlies houdt zich al 23 jaar bezig met het algemeen directeurschap, terwijl haar zus, Marijke van Wijhe, verantwoordelijk is voor de Corporate Marketing en Communicatie. Na haar studie bedrijfskunde in Groningen, sloot Marlies niet gelijk aan bij het familiebedrijf: “Ik ben eerst gaan werken bij een multinational in de chemische sector. Bij DSM in Limburg, ooit ontstaan uit De Staatsmijnen. Inmiddels is DSM alweer een heel ander bedrijf geworden, maar ik heb er veel geleerd”.
Mooie gebouwen in de verf
De bescherming van monumenten is voor Wijzonol altijd een aandachtspunt geweest. Er wordt nu nauw samengewerkt met onder andere Monuscan en de Monumentenwacht op het gebied van kennisdeling, omdat de kennis en producten van Wijzonol goed aansluiten bij de vragen rondom renovatie, restauratie en onderhoud in monumentale panden. “Mijn opa en vader hebben altijd sterk gefocust op houtbescherming. Daarmee is de ontwikkeling van hoogwaardige beitsen en lakken al sinds het begin de belangrijkste basis van ons bedrijf. We hebben die technologieën altijd goed onder de knie gehad, om producten te kunnen maken waarbij kwaliteit bovenaan staat. De producten moeten een sterke bescherming bieden en lang mee kunnen gaan. Onze kennis zit in het stuk bescherming en behoud, wat in de monumentenwereld een belangrijk onderwerp is, vanwege de kwetsbaarheid van de panden.”
Kennisdeling is niet de enige link die Wijzonol heeft met monumenten: het bedrijf is ooit gestart in een 15e-eeuws pand in de Goudsteeg in Zwolle, wat er nu nog steeds staat. “Je zou kunnen zeggen dat onze roots ook in monumentale panden liggen,” aldus Marlies.
B-Corp certificaat
In de afgelopen 23 jaar is Wijzonol uitgegroeid tot een internationaal bedrijf, waarbij er van Amerika tot Azië producten worden verkocht. “Naast verf maken we kleurpasta’s, om de verf te kleuren. Deze leveren we ook aan andere verffabrikanten. We proberen altijd innovatief en duurzaam te zijn, dat is erg belangrijk voor Wijzonol,” legt Marlies uit. En dat heeft resultaat geboekt: in 2016 werd Koninklijke Van Wijhe Verf als eerste chemische bedrijf ter wereld onderscheiden met het ‘B-Corp’ certificaat, een internationale certificering voor winstgevende bedrijven die een grote, positieve impact hebben op mens en milieu. Hiermee voldoet de verffabrikant aan strikte normen voor sociale en milieuprestaties, verantwoordingsplicht en transparantie.
“Je moet op alle facetten van je bedrijf kunnen verduurzamen. Daarbij kijk je niet alleen naar producten, maar ook naar je medewerkers, je productieproces en de omgeving. Bij de ontwikkeling van producten is het belangrijk om kieskeurig te zijn over de grondstoffen en de herkomst ervan en scherp te blijven op hoe de kwaliteit van producten steeds verbeterd kan worden.” Als voorbeeld noemt Marlies de Wijzonol LBH SDT Ultra buitenlak. De buitenduurzaamheid hiervan is in de loop der jaren verdubbeld, van zes naar twaalf jaar. “Op deze manier kan er op langere termijn meer bescherming worden geboden, en wordt de schilderklus minder vaak herhaald. Dan kan het wel zo zijn dat er dan minder liters verkocht worden, maar dat is voor mij niet de basis. Ik wil goede producten leveren en bijdragen aan een duurzame samenleving.”
Naar een vijfde generatie
Ook in de toekomst blijft Wijzonol zich inspannen voor het behoud en de bescherming van monumenten. “Wij willen heel graag een grotere rol spelen in de bescherming van het Nederlands erfgoed, dus ons plan voor de toekomst op dat gebied is om nog duidelijker voor het voetlicht te brengen wat wij allemaal kunnen betekenen voor de sector.”
Daarnaast stopt de zoektocht naar de meest duurzame producten en werkwijze nooit. Over een paar jaar wil Wijzonol klimaatneutraal worden. “De Green Deal van Frans Timmermans gaat ervoor zorgen dat er een switch gaat plaatsvinden in heel veel sectoren, waaronder ook de verfsector. Waarschijnlijk kunnen we over een bepaalde periode 80% van onze huidige grondstoffen niet meer gebruiken. Dat betekent dat we hele nieuwe manieren van bescherming moeten zoeken, ook voor het nationaal erfgoed. Wij zijn nu al bezig om te kijken welke mogelijke oplossingen er zijn,” legt Marlies uit. “En,” voegt ze nog snel toe, “we willen uiteraard naar de vijfde generatie van het familiebedrijf.”
Meer informatie
Monumenteigenaren die benieuwd zijn wat Wijzonol voor hen kan betekenen, kunnen hier kijken voor meer informatie.