Zaanse houtbouw op nieuwe postzegelserie

Postzegels met Zaanse Houtbouw Beeld: Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren

Vooral in de Zaanstreek en de Waterlanden werden tot in de 20e eeuw huizen van hout gebouwd. Enerzijds een goedkope grondstof. Anderzijds licht van gewicht; zo bleven de huizen staan op de drassige veengrond. In de serie Typisch Nederlandse woningtypes van PostNL krijgt het Zaanse houten huis een plekje in de eregalerij van vijf postzegels. Eerder viel de stolpboerderij die eer te beurt. Speciaal voor deze postzegelserie ontwierp de Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren (NVPH) ook een eerstedagenvelop. Zowel de postzegel als de eerstedagenvelop zijn vanaf 22 februari 2021 verkrijgbaar.

Brandhaarden
Terugtrekkende Spanjaarden staken in 1578 alle Zaanse dorpen in brand. Maar ook stadsbranden waren een reden waarom houtbouw steeds minder populair was. In de Zaanstreek bleef men echter tot in de 10e eeuw houten huizen bouwen. Zaandam was immers het centrum van de houthandel; zou was dus voorradig en voordelig. Bovendien zakten houten huizen niet weg in de zompige veenlanden.

Woningwet van 1901
Met de bevolkingsgroei in de negentiende eeuw nam in Nederland ook het verpauperingsprobleem toe. Ruim honderd jaar geleden kwam daar verandering in door de invoering van de Woningwet in 1901. Deze wet maakte overheidsinmenging op het gebied van volkshuisvesting mogelijk. Zo kregen gemeenten de bevoegdheid om woningen onbewoonbaar te verklaren en slechte woningen verwijderen. Ook mocht er niet meer zonder bouwvergunning worden gebouwd. Speciaal ingestelde gezondheidscommissies hielden toezicht op de volksgezondheid. De houtbouw voor woonhuizen verdween met het invoeren van de Woningwet in 1901.

CO2 besparing
Bouwen met hout is deze eeuw weer in opkomst. Hout leeft, is gezond, duurzaam, veelzijdig en gaat lang mee. Het bouwen van een houten huis is voordeliger in de bouw én qua stookkosten. Maar verreweg de grootste winst van houten gebouwen is dat voor een volledig gebouw niet veel meer nodig is dan hout. Bouwen met hout bespaart bovendien CO2.

Typisch Nederlands
De postzegelserie Typisch Nederlands besteedt dit jaar aandacht aan woningtypes en gevels die kenmerkend zijn voor Nederland. In de 1e uitgifte staat de stolpboerderij centraal, uitgegeven op 4 januari. Het houten huis is de tweede postzegel in de serie van vijf. In de serie Typisch Nederlands verschijnen nog grachtenpanden (22 maart), woonboten (6 april) en rijtjeshuizen (14 juni). 

Over NVPH
De NVPH is de vakorganisatie voor de beroepspostzegelhandel in Nederland. De Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren is in 1928 opgericht. Jaarlijks geeft de NVPH de postzegelcatalogus uit en ontwerpt ze, in samenwerking met PostNL, zo’n twintig verschillende eerstedagenveloppen. De NVPH heeft 117 leden.