Een op de vijf gemeenten is van plan om de regels voor zonnepanelen binnen beschermde stads- en dorpsgezichten te versoepelen. Volgens Pointer blijkt dat uit een rondgang onder ruim honderd gemeenten
Nu is het in de meeste gemeenten nog niet toegestaan om binnen beschermde gebieden zonnepanelen te plaatsen die zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte. En dat terwijl alle Nederlandse gemeenten in 2050 klimaatneutraal moeten zijn. Hoe valt dat met elkaar te rijmen? Platform Pointer maakte hier een korte documentaire over.
De onderzoeksjournalisten van platform Pointer spraken met een aantal huizenbezitters in Nederland die graag zouden verduurzamen door zonnepanelen op hun dak te leggen. Maar al deze huizenbezitters lopen tegen hetzelfde probleem aan: hun huis staat in een beschermd stads- of dorpsgezicht waarbij vanaf de straat zichtbare zonnepanelen niet zijn toegestaan.
Beschermd stadsgebied als voorbeeldfunctie voor verduurzaming
Zo spreken de journalisten met hoogleraar transitiekunde Jan Rotmans, die in een chique wijk in Rotterdam woont. Zonder vergunning heeft hij op zijn dak toch een aantal zonnepanelen neergelegd. Hij is blij dat steeds meer gemeenten hun beleid verruimen, maar vindt het niet genoeg. “Straks staan we allemaal onder water, maar dan hebben we wel een mooi daklandschap. Wat hebben we daar dan aan? Gemeenten zouden het juist moeten stimuleren dat mensen hun dak vol leggen met zonnepanelen.” En zéker in het beschermde stadsgezicht, denkt Jan. “Leg de Dam in Amsterdam helemaal vol zonnepanelen, mooie plekken hebben een voorbeeldfunctie!”
De journalisten van Pointer spreken ook met een aantal wethouders. Zij geven aan dat de regels wel vrij ouderwets zijn, maar dat aanpassen lang duurt. Toch moet er ook een balans zijn tussen verduurzaming en schoonheid. Je kan niet alles zomaar toelaten. Volgens een adviseur van Erfgoed Deventer is de ‘skyline’ van de stad simpelweg te mooi voor zonnepanelen.
‘Wat willen gemeenten nou? Verduurzamen, of vooral mooi zijn?’ Deze vraag stelt de documentaire van Pointer centraal. Maar kan het niet beide?
Valse tegenstelling
Op het nieuwsplatform Binnenlands Bestuur betoogt Flip ten Cate van de Federatie Ruimtelijke Kwaliteit dat de documentaire van Pointer een valse tegenstelling laat zien: óf je bent voor zonnepanelen óf je bent voor mooi en behoud van cultureel erfgoed.
“Duurzaamheidsmaatregelen bij monumenten of in beschermde stadsgezichten zijn prima mogelijk”, betoogt Ten Cate. “Maar goedkope Chinese zonnepanelen die een standaardmaat hebben en niet aangepast kunnen worden aan de dakvorm maken Nederland ‘lelijker’, meent hij. En als duurzaamheidsmaatregelen Nederland lelijker gaan maken dan is de duurzaamheidsweg doodlopend en gaan we het niet halen. De zoektocht moet gaan over: hoe kun je Nederland verduurzamen én mooier maken?”
Wat denkt u?
Wat denkt u? Blijft Nederland mooi met zonnepanelen en windmolens? Hoe kunnen verduurzaming en behoud van erfgoed hand in hand gaan? Laat het ons hieronder weten.