De vakantie is voor velen al weer lang voorbij, zeker voor diegenen die in ‘midden’ wonen, zoals ik. Zij waren dit jaar als eerste aan de beurt, voor vakantie én weer aan het werk.
Door het oog van de Monumentenfotograaf: Villa Hügel
Cultusplaats en heilig bos uit de Keltisch-Romeinse periode opgegraven in Peer
In Grote-Brogel, Peer, op de site Peer-Hoogstraat, troffen archeologen van het agentschap Onroerend Erfgoed twee cultusplaatsen aan uit de overgang van de Keltische periode en de Romeinse tijd.
Oud en nieuw in uniek dieselgemaal
Dat molens en stoomgemalen onderdeel zijn van waardevol waterschapserfgoed staat vast. Het besef dat dieselgemalen in dit rijtje thuishoren, groeit. Zeker nu deze generatie gemalen in rap tempo verdwijnt. Dat vernieuwing niet ten koste hoeft te gaan van cultuurhistorie toont de renovatie van het unieke boezemgemaal mr P.A. Pijnacker Hordijk aan Schielands Hoge Zeedijk in Gouda. De bejaarde schoonheid begint binnenkort niet alleen aan zijn tweede leven, hij mag ook één dieselmotor houden.
Van onze partners
Industrieel erfgoed en Industriecultuur als regionale identiteit
Het jaar 2015 vormde het Europees themajaar van het industrieel erfgoed. Dit initiatief hebben gemeenten van het Noordzeekanaalgebied en de provincie Noord-Holland aangegrepen om industriecultuur (meer dan alleen het gebouwde industrieel erfgoed) als uitgangspunt te nemen voor het in 2016 verder ontwikkelen van een cultuur-toeristische programmering in de regio.
Restaurator aan het woord tijdens Pop-up wetenschapsfestival
Lelystad – Op zondag 2 oktober vindt het landelijke Pop-up Wetenschappers festival plaats bij zeven locaties door heel Nederland, waaronder Nieuw Land Erfgoedcentrum in Lelystad. Het festival is onderdeel van het Weekend van de Wetenschap waarbij jong en oud zich laat verrassen met flitslezingen, proefjes, workshops en presentaties. Het programma bij Nieuw Land begint om 11.30 uur. De pop-up sessie en workshops zijn gratis, bezoekers betalen alleen entree voor het museum.
Studentenleven komt na commotie niet op lijst Immaterieel Erfgoed
De Nederlandse studentenverenigingen komen voorlopig niet op de lijst Immaterieel Erfgoed te staan. Het kenniscentrum dat hierover gaat, heeft de plaatsing opgeschort na de commotie over een geweldsincident bij het Groningse corps Vindicat.
Cultureel erfgoed buitengebied in gevaar door bezuiniging
De Federatie Particulier Grondbezit verzet zich in een brief aan de Tweede Kamer fel tegen het afschaffen van de fiscale aftrekregeling voor uitgaven aan rijksmonumenten. Het kabinetsvoorstel zet de inspanningen van particulieren om beeldbepalende monumenten in het buitengebied duurzaam in stand te houden zwaar onder druk. De FPG trekt in haar actie samen op met de VPHB en andere betrokkenen.
Twee gestolen Van Gogh schilderijen na 14 jaar terecht
Twee schilderijen van Van Gogh die in 2002 waren gestolen uit het Van Gogh Museum in Amsterdam zijn tijdens een grootscheeps, lopend onderzoek in opdracht van het Italiaans Openbaar Ministerie teruggevonden. Het gaat om Zeegezicht bij Scheveningen (1882) en Het uitgaan van de Hervormde Kerk te Nuenen (1884/85). De twee werken lijken in redelijk goede conditie. Beide zijn niet meer voorzien van hun lijst en vertonen enkele beschadigingen. Wanneer de werken weer terugkomen naar Amsterdam is nog onduidelijk.
TVErfgoedstem
Wekelijks een selectie verse erfgoed-filmpjes van het web op de Erfgoedstem. Een filmpje dat hier ook echt thuishoort?: redactie@erfgoedstem.nl (Wel een beetje actueel).
‘Structureel Nederlands geweld’ in koloniale oorlog Indonesië
‘Letterlijk en figuurlijk trokken de Nederlandse militairen tot hun vertrek in 1949 een spoor van brandende kampongs en stapels lijken door de Indonesische archipel.’ Zo luidt het harde oordeel van de Zwitsers-Nederlandse historicus Rémy Limpach over het Nederlands optreden in Indonesië tijdens de dekolonisatieoorlog (1945-1949). Woensdag verscheen zijn boek De brandende kampongs van generaal Spoor.
Landgoederen protesteren tegen verdwijnen onderhoudssubsidie
Landgoederen, waaronder kasteel Middachten in Rheden, protesteren in een brief aan Den Haag tegen het niet doorgaan van hun onderhoudssubsidie. Een vijftal landgoederen hebben donderdag 29 september een protestbrief gestuurd naar de vaste kamercommissie OCW omdat zij de komende zes jaar geen onderhoudssubsidie meer krijgen. Door bezuinigingen krijgen 25 historische landgoederen en buitenplaatsen vanaf 2017 geen subsidie meer.
Gemeente Houten koopt Fort Honswijk
De gemeente Houten koopt het monumentale Fort Honswijk voor 1 euro van het Rijk. Daarvoor heeft de gemeenteraad toestemming dinsdagavond gegeven. Niet alle partijen zijn het eens met de aankoop. Inwonerspartij Toekomst Houten en de SGP vinden dat de gemeente een te groot financieel risico neemt omdat er erg veel achterstallig onderhoud aan het fort is en er moet gesaneerd worden.
Heemschut en Cuypersgenootschap: bescherming Sint Josephkerk Heelsum
De katholieke Sint Josephkerk in Heelsum met de karakteristieke vrijstaande klokkentoren dreigt binnenkort onder de sloophamer terecht te komen. De kerk wordt verkocht en op het vrijkomende terrein zullen woningen gebouwd gaan worden. Heemschut en Cuypersgenootschap onderzoeken nu de bescherming van katholieke Sint Josephkerk in Heelsum.
Britse archeologen en personal branding
Het bijschaven van het imago van beroemdheden lijkt en recent fenomeen, maar het willen controleren of bijsturen van je publieke beeld is zo oud als het concept van beroemdheden zelf. Gedurende de negentiende eeuw kwam voor persoonlijke presentatie echter een heel nieuw instrument ‘op de markt’: een nieuwe versie van de autobiografie. Dit nieuwe instrument werd dan ook graag gebruikt door enkele (toentertijd) beroemde Britse archeologen.
Renovatie en uitbreiding Lakenhal 3,2 miljoen duurder
Er wordt als het aan het Leidse college van burgemeester en wethouders ligt niet getornd aan het plan voor de uitbreiding en renovatie van Stedelijk museum De Lakenhal. Cultuurwethouder Strijk kiest voor een hele serie kleinere bezuinigingen om tot een aanbestedingsbedrag te komen dat meer in lijn is met de financiële kaders die de gemeenteraad eerder stelde.
Handtekeningen tegen monumentale bomenkap Griendtsveen
De Werkgroep Behoud Monumentale Bomen Griendtsveen heeft een petitie aangeboden aan de gemeente Horst aan de Maas. De groep verzamelde de afgelopen tijd 434 handtekeningen tegen het laanbomenplan van de gemeente. Volgens dit plan worden niet alleen risicovolle en zieke bomen gekapt, maar ook alvast gezonde exemplaren, omdat die richting hun maximale levensduur gaan.
Aanvragen subsidie herbestemming vanaf 1 oktober 2016
Eigenaren en belanghebbenden van monumenten of gebouwen met cultuurhistorische waarde kunnen vanaf 1 oktober weer een aanvraag indienen voor de Subsidieregeling stimulering herbestemming monumenten. Met deze subsidie kunnen zij een bijdrage ontvangen voor onderzoek naar de mogelijkheden van herbestemming van een pand. In geval van leegstand is het vaak nodig het pand tussentijds wind- en waterdicht te maken. Ook hiervoor is subsidie beschikbaar.
Nieuwe website over oeuvre Dudok
De website www.dudok.org heeft de ambititie om alle gebouwde werken van de Hilversumse architect Dudok te laten zien. De website wordt een digitale catalogus, voor liefhebbers van Dudoks werk maar ook voor mensen die er nog weinig van weten. De website zal voortdurend worden aangevuld met beeld- en videomateriaal. Zo ontdekte initiatiefnemer Peter Veenendaal onlangs in de archieven van Beeld en Geluid een radiofragment uit 1954, waarin de architect op zijn 70ste verjaardag terugkijkt op zijn carrière als bouwmeester.
Gemeentelijke monumentenlijst vraagt intensieve communicatie
Gemeenten die een monumentenlijst willen opstellen zoeken op dit moment de oplossing vooral in een verbetering van de communicatie met de burger en de pandeigenaren. Die communicatie kan op verschillende manieren vorm krijgen. Drie voorbeelden:
Industrieel erfgoed en Industriecultuur als regionale identiteit
Het jaar 2015 vormde het Europees themajaar van het industrieel erfgoed. Dit initiatief hebben gemeenten van het Noordzeekanaalgebied en de provincie Noord-Holland aangegrepen om industriecultuur (meer dan alleen het gebouwde industrieel erfgoed) als uitgangspunt te nemen voor het in 2016 verder ontwikkelen van een cultuur-toeristische programmering in de regio.
Zorgen Heemschut om terrein Noordwest Ziekenhuis Alkmaar
Erfgoedvereniging Heemschut heeft de Gemeenteraad van Alkmaar in een brief opgeroepen om zorgvuldiger om te gaan met de cultuurhistorische waarden van de Cadettenschool, het voormalige bejaardentehuis Westerlicht en het beschermde stadsgezicht Alkmaarderhout om te gaan. Zij is van mening dat de gemeente Alkmaar de vernieuwbouw van het Noordwest Ziekenhuis gebiedsgericht en integraal dient aan te pakken en vraagt de gemeente om een cultuurhistorische effectrapportage te laten opstellen, waarin het effect van de plannen voor de cultuurhistorische waarden van de totale omgeving worden onderzocht.
Scheepsbouwer Willem Vos over zijn levenswerk de Batavia
Scheepsbouwer Willem Vos werkte jarenlang aan de replica van VOC-schip de Batavia. Sinds 1995 ligt het aan de Oostvaardersdijk in Lelystad. De stengen, de bovenste gedeelten, zijn verwijderd nadat een storm in 2012 de grote mast had geknakt. Nu de boot wellicht een tweede leven krijgt, blikt hij terug.
Als bewoners hadden mogen kiezen
De Aireywoningen, systeembouwwoningen met betonnen prefab-elementen en een prachtig voorbeeld van naoorlogse architectuur zijn voormalige bedreigde pareltjes. Waar zij 13 jaar geleden nog op de slooplijst stonden, wordt een deel nu hoogwaardig gerenoveerd. Terecht zijn erfgoedprofessionals blij dat de Aireywoningen behouden zijn. Maar als de bewoners hadden mogen kiezen, hadden zij waarschijnlijk liever nieuwbouw gehad op precies dezelfde plek, met precies dezelfde huur als vroeger.
Heemschut: Herbouw afgebrande boerderij
Op 19 september woedde een brand in de Roodhaanhoeve, een monumentaal boerderijtje uit 1800-1850 op het recreatieterrein De Koekendaal in Doetinchem. De kap is volledig verwoest en ingestort. In een brief aan de gemeente Doetinchem vraagt Heemschut om maatregelen om verdere aantasting of sloop te voorkomen en pleit het voor herstel. Gedacht wordt aan het tijdig stutten van de muren en de schoorsteen en het veiligstelling van de naar binnen gevallen Oud Hollandse dakpannen en andere waardevolle elementen.
Bekendmaking winnaar Molenprijs tijdens Nationale Molenfeest
Op vrijdag 7 oktober maakt vereniging De Hollandsche Molen bekend welk molenproject de BankGiro Loterij Molenprijs 2016 wint. Aan deze publieksprijs is een geldbedrag van 50.000 euro verbonden, dat bedoeld is voor de gewenste renovatie of verbetering van de molen. Het publiek heeft nog tot 3 oktober, 12.00 uur de tijd om te stemmen op één van de vier genomineerde molens via www.molenprijs.nl. De bekendmaking van de winnaar vindt plaats in De Stoomhal te Wormer.
Doug’s Archaeology: ‘Archeologische TED-talks’ schat voor archeologen
Al jaren lang verzamelt de Engelse Doug Rocks-Macqueen een schat aan archeologische kennis en verspreidt dat via zijn blog: “Doug’s Archaeology“. Archeologen die Doug’s Archaeology nog niet kennen, hebben wat gemist.
Groningen houdt vast aan sloop Finse School
De gemeente Groningen wil de Finse school aan de Helper Westsingel alsnog slopen. Oplopende kosten na achterstallig onderhoud zorgden er voor dat de gemeente het plan opvatte om de school, een gemeentelijk monument, te slopen. Eind juli stak de rechter daar nog een stokje voor, nadat Erfgoedvereniging Heemschut en het Cuypersgenootschap in beroep waren gegaan. De Finse school stamt uit de tijd van de wederopbouw en is van Scandinavisch hout gebouwd. Groningen heeft nog twee van deze scholen. Beide zijn gemeentelijk monument.
