Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie
Zonder kennis geen kwaliteit. Voor kennis zijn opleidingen nodig, van MBO tot HBO tot universitair niveau. Daarnaast kan geen enkele erfgoedprofessional zonder regelmatige bij- of nascholing om zijn of haar kennis of vaardigheden van het complexe restauratievak te verdiepen. Het EIB bekeek de situatie voor de vakdisciplines erfgoedhoveniers, glazeniers, smeden, leidekkers, metselaars, molenmakers, rietdekkers, schilders, steenhouwers, timmerbedrijven en voegers.
Het staat op een van de drukste stukjes Amsterdam: het oude seinhuisje op CS, perron 13 (zie foto). Ooit maakt het deel uit van het kloppende hart van het station, maar halverwege de jaren 70 verloor het zijn functie. Er wordt gezocht naar een bestemming, maar dat is ingewikkeld. Carola Belderbos van de NS: “Er kan vooral heel veel niet. De trap is te steil en heel erg aan de rand van het perron geplaatst. En de ruimte is ook niet overdreven groot. Bovendien staat het huisje pal onder de bovenleiding, dat brengt ook bijbehorende veiligheidseisen met zich mee.”
In het weekend van 8 en 9 september 2018 vindt de 32ste editie van de BankGiro Loterij Open Monumentendag plaats, een van de grootste culturele evenementen van Nederland. Met het thema In Europa ligt dit jaar het accent op alles wat ons in dit werelddeel cultureel aan elkaar bindt. Het thema sluit aan bij het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed, een initiatief van de Europese Unie. Het publiek kan op deze Open Monumentendag van alles ontdekken over de Europese dimensies van erfgoed: internationale architectuurstromingen, vergelijkbare én onderscheidende (bouw)technieken, wederzijdse inspiratie in toegepaste kunsten, uitwisseling van kennis en wetenschap, en vanzelfsprekend de historische context waarin monumenten zijn gebouwd en gebruikt.
De nieuwe Omgevingswet heeft gevolgen voor erfgoed en monumenten. Leer in de cursus Erfgoed in de Omgevingswet van Berghauser Pont Academy op 15 mei alle ins en outs, evenals de gevolgen voor ambtenaren, initiatiefnemers en adviseurs. Na deze cursusdag kent u de wijzigingen ten opzichte van de huidige situatie, de kansen en bedreigingen en heeft u ideeën over hoe u de nieuwe regelgeving kunt toepassen in uw eigen praktijk.
Gelderland is weer een museum rijker. Museumwerkplaats Transit Oost in Winterswijk herbergt van alles dat te maken heeft met openbaar vervoer in Gelderland (zie video). In 1983 werd een klein bezoekerscentrum ingericht in het voormalige GOLS-station (Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorweg-Maatschappij) in Winterswijk. Vrijwilligers van Stichting Transit Oost hebben de afgelopen jaren het nieuwe onderkomen gerealiseerd. Het interactieve museum besteedt aandacht aan het belang van de spoorwegen in de vorige eeuw. Ook de invloed die het vervoer had op de ontwikkeling van de textielindustrie en het kolenvervoer in Oost-Nederland komen uitgebreid aan bod.
Eind vorig jaar heeft Heemschut Amsterdam het stadsdeelbestuur van Amsterdam-Zuid verzocht het door Gerrit Rietveld ontworpen Paviljoen Buitenveldert, het huidige Joods Cultureel Centrum, aan te wijzen tot gemeentelijk monument. Dit naar aanleiding van sloopplannen om een nieuw centrum te kunnen bouwen. Monumenten en Archeologie geeft in haar beschrijving (dd. 23 februari 2018) aan “dat het gebouw nog steeds belangrijke waarden vertegenwoordigt en zondermeer behouden zou moeten blijven”. Toch concludeert zij dat het gebouw door interne aanpassingen niet voldoende monumentwaardig is en dat de huidige orde 2-status volstaat. Met beide conclusies is Heemschut Amsterdam het niet eens.
De spelregels om de paupervilla aan de Bovenhavenstraat in Kampen te verkopen zijn tijdens de onderhandelingen niet gewijzigd. Dat antwoordt de gemeente Kampen in reactie op een schrijven van erfgoedontwikkelaar BOEi uit januari. Op aandringen van Kampen onderhandelden BOEi en aannemer (en eigenaar) Mateboer over verkoop van de villa. BOEi wilde de villa voor 70.000 euro kopen om het te redden van sloop. De poging mislukte, omdat Mateboer niet de hele kavel wilde verkopen. Paul Scholten, projectleider bij BOEi, kent de brief niet. Hij had “niet anders verwacht” dan dat Kampen het niet met BOEi eens is.
Onverantwoord. Monumenten in de gemeente Hollands Kroon mogen niet vogelvrij worden verklaard. Dat schrijft Erfgoedvereniging Heemschut aan de provincie Noord-Holland. Heemschut wil dat Noord-Holland wacht met het schrappen van 20 objecten in Hollands Kroon als provinciaal monument. Heemschut vreest dat het erfgoed tussen wal en schip valt, omdat Hollands Kroon geen gemeentelijke monumentenlijst heeft. Het vorige college van B en W laat de zorg voor het erfgoed over aan het nieuwe. Heemschut is daar niet gerust op.
De gemeente Loppersum wil een lijst maken van gemeentelijke monumenten. De status moet gebouwen in het aardbevingsgebied beschermen tegen versterkingsmaatregelen. De gemeente heeft nog geen gemeentelijke monumenten. Wel heeft de raad vorige maand karakteristieke panden en gebieden aangewezen. Wethouder Bé Schollema: “Karakteristiek zegt alleen iets over de buitenkant. Als je huis nog een gaaf interieur heeft (…) wil je niet dat daar veel aan verknoeid wordt als je huis moet worden versterkt.” De gemeente roept eigenaren op zich te melden. “Als bewoners het zelf graag willen, kan hun woning of pand in aanmerking komen voor een gemeentelijk monument”, vertelt Schollema.
De Taj Mahal, Chichen Itza en Brandenburger Tor zijn voortaan in virtual reality te bezoeken. Google heeft het beeldmateriaal van deze en 24 andere werelderfgoedsites uit 18 landen online geplaatst. Nadat Google via zijn Arts & Culture de voorbije jaren al verschillende musea en kunstwerken in 3D ontsloot, voegt het internetbedrijf nu ook werelderfgoed aan zijn collectie toe. Via het Open Heritage-project kun je vanachter je computer of smartphone door de gebouwen navigeren en de verhalen over de gebouwen beluisteren. De virtual reality-ervaring is beschikbaar via Google Daydream, Google Cardboard en HTC Vive.
De Petruskerk in Vught staat als een huis maar dat wil niet zeggen dat Stichting tot behoud van de Petruskerk achterover kan leunen. Volgens voorzitter Ad van Poppel is er nog voldoende werk aan de winkel. De stichting is bezig met het oprichten van een ‘onderhoudsfonds’ voor al het moois in de kerk. “De mooie gebrandschilderde ramen, de schilderijen van Charles Grips, de muurschilderingen en de glas-in-loodramen. Allemaal waardevol cultureel erfgoed.” Om geld te genereren biedt de stichting liefhebbers de mogelijkheid om voor vijftien jaar een raam te ‘adopteren’. Het bedrag wordt binnenkort bekend.
Wordt Drenthe na Giethoorn het volgende reisdoel van horden Chinese toeristen? Provincie Drenthe wil ze over de streep trekken. Van 25 mei tot 1 juni krijgen tien touroperators alle hoeken van Drenthe te zien. Adjunct-directeur Harrie Wolters van het Hunebedcentrum ziet veel groeipotentie. “Chinezen hebben een beschaving van 5.000 jaar oud. We hebben hetzelfde referentiekader. De Chinees is van nature geïnteresseerd in de prehistorie. Dat biedt kansen. Maar ook voor het label UNESCO dat Geopark De Hondsrug voert, zijn ze gevoelig. Ik zie grote kansen, te meer omdat de reisafstanden in dit land voor hun niks voorstellen.”
Marc van Leent, één van de aanjagers van Bouwstenen voor Sociaal, was een paar weken geleden bij de opening van het Boekhuis in Amersfoort. Volgens Van Leent is het Boekhuis “een mooi voorbeeld van wat collectief particulier opdrachtgeverschap genoemd wordt”. De voormalige bibliotheek biedt ruimte aan appartementen en gemeenschappelijke voorzieningen. “Wat mij fascineert is de bijzondere betekenis van een bibliotheek als publieke plek. Het is niet zomaar een gebouw, maar een drager van talloze individuele en collectieve ervaringen, een plek met een ziel. En die ziel leeft thans in het Boekhuis voort.”
