De Erfgoedstem

Nieuws en actualiteit over erfgoed en archeologie

MENUMENU
  • Home
  • De Erfgoedstem
    • Redactie

      Nieuwezijds Kolk 28 1012 PV Amsterdam

      Nieuws melden: redactie@erfgoedstem.nl
    • Sponsors

      Onze sponsors Adverteren in de Erfgoedstem

      Over De Erfgoedstem Publiceren in de Erfgoedstem
    • Privacy

      CookiesPrivacy Verklaring

  • Nieuwsbrieven
    • Aanmelden Erfgoedstem Afmelden Erfgoedstem
    • Nieuwsbrief archief
    • Archweb mailinglist
  • Erfgoedagenda


    • Congressen, studiedagen en lezingen


    • Cursussen en workshops


    • Oproepen en calls
  • Erfgoedvacatures
    • Vacature plaatsenVacaturebank
  • Blogs
    • Op zoek naar Faro
    • Alma Hoekstra
    • Frank Strolenberg
    • Gertjan de Boer
    • Herbert-Jan Hiep
    • Jona Lendering
    • Johan Teters
    • Léontine van Geffen-Lamers
  • Over Erfgoedstem
  • Adverteren
  • Archeologie
  • Gebouwd erfgoed
  • Groen erfgoed
  • Museumnieuws
  • Zoek

Chinese exportschilderijen ondergewaardeerd

23 november 2016 • 6 • Bron: Universiteit Leiden

Universiteit Leiden

Universiteit Leiden

Chinese exportschilderijen hebben een veel grotere cultuurhistorische en artistieke waarde dan tot nu toe in Nederland werd aangenomen, volgens buitenpromovendus Rosalien van der Poel. Ze pleit ervoor dat deze werken toegankelijk worden voor het brede publiek. Promotie op 30 november.

Geen kinderachtige werken
In de achttiende en negentiende eeuw maakten Chinese schilders veel zogeheten exportschilderijen: werken die specifiek bedoeld waren voor Nederlandse klanten. Dit waren vooral handelaren, Jezuïeten, kapiteins en officieren, op bezoek in China, die aandenkens mee naar huis wilden nemen. Aan de hand van de schilderijen konden ze het thuisfront laten zien hoe het leven in de Verre Oost eruitzag. Onderwerpen van de schilderijen waren dan ook voornamelijk havens (vaak met het schip van de klant op de voorgrond), klederdracht, flora & fauna, en landschappen. Het waren geen kinderachtige werken; ze kostten veel geld, en sommige havengezichten waren anderhalf à twee meter breed.

Nog nooit tentoongesteld
Veel exportschilderijen werden binnen Nederlandse families van generatie op generatie doorgegeven of kwamen in privécollecties terecht, waarna ze uiteindelijk in depots van musea belandden. In Nederland liggen zo’n 4000 schilderingen opgeslagen, waarvan het grootste deel nog nooit is tentoongesteld. Dat komt omdat er tot nu toe weinig artistieke of cultuurhistorische waarde aan deze schilderkunst werd toegeschreven. Ten onrechte, concludeert Van der Poel, nadat ze de werken inventariseerde en kwalificeerde, en sprak met familieleden van enkele oorspronkelijke bezitters van de exportschilderijen.

Bijzondere perspectieftoepassingen en felle kleuren
Van der Poel wijst onder meer op het cultuurhistorisch aspect. ‘Veel werken geven een specifieke tijd en een specifieke plaats weer, hierover geven de beelden veel informatie. Verder zeggen de schilderijen iets over de Chinese en Westerse schilderconventies uit die tijd. Ze hadden iets “eigens”, zoals bijzondere perspectieftoepassingen, dat mooi werd gevonden door klanten. Naarmate de negentiende eeuw vorderde werden de kleuren, vooral bij weergaven van flora & fauna, steeds feller en onnatuurlijker. En vergis je niet: de werken werden niet alleen door kleine lokale kunstenaars gemaakt, maar ook door ateliers van Chinese exportmeesterschilders.’

Ook concludeert van der Poel dat de schilderijen deel uitmaken van het Nederlands erfgoed. ‘Veel werken zijn binnen families van generatie op generatie overgegaan; er kleven machtig interessante verhalen aan, die met het schrijven van een culturele biografie van de werken, boven tafel komen en die bewaard moeten blijven.’

Hartenkreet
Van der Poel ziet haar proefschrift dan ook als een hartenkreet aan musea: maak de werken toegankelijk en laat ze zien! Dit kan letterlijk door ze te exposeren, maar ook heel goed door de kunstwerken online beter zichtbaar maken. Van der Poel hoopt daarnaast, afhankelijk van subsidiëring, binnenkort te kunnen beginnen aan een restauratieproject en de organisatie van een expositie van enkele schilderijen. Ook het ontwikkelen van een gebruikersvriendelijke digitale beeldbank staat hoog op haar wensenlijst.

Gerelateerd

Categorie: Bestuur, beleid en organisatie

Geef een reactie Reactie annuleren

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

We hebben zorg genomen om alle rechthebbenden voor hier gereproduceerde foto's te traceren, soms evenwel zonder succes. Iemand die in dit opzicht meent rechten te hebben wordt vriendelijk verzocht om contact op te nemen met de redactie van de Erfgoedstem.

Aanmelden nieuwsbrief


Bekijk eerdere nieuwsbrieven.

Populaire berichten & pagina’s

  • Stadspartij Groningen in de bres voor interieurs monumentale panden
  • Liefde van Toen: romantiek uit vervlogen tijden
  • Groot onderzoek naar de Limes, ook het publiek kan meedoen
  • Historische verenigingen willen 'beschermheer' van West-Fries cultureel erfgoed
  • Nostalgie is hip op Facebook
  • Oproep: Stop de verkoop van Recreatieoord Hoek van Holland
  • Wonen in een monumentaal pand? 4 tips
  • Kristel Lammers: Onze voorouders vonden molens ook niets, nu zijn ze nationaal erfgoed (€)
  • Nieuw platform collectioneurs.nl voor verkoop kunst, design en antiek
  • Nieuwe bestemming voor Beemster-boerderij De Broedersbouw

Meest gelezen (week)

  • Nostalgie is hip op Facebook
  • Twintig jaar bouwhistorisch onderzoek in Leiden op de kaart
  • Worden het de Roaring Twenties voor de Bloemkoolwijk?
  • Faro-blog: Wat kan de koningin van de ivoren toren leren van planologie
  • Nieuw platform collectioneurs.nl voor verkoop kunst, design en antiek
  • Liefde van Toen: romantiek uit vervlogen tijden
  • Archeologische vondsten op plek brugongeval Alphen aan den Rijn
  • Boerderij van Parc Broekhuizen krijgt herontwikkeling als duurzaam restaurant
  • Herbestemming voor Gele Loods in Vesting Naarden
  • Vrijstaand schoolmeestershuis te koop voor 1 euro

Meest gelezen (maand)

  • Oproep: Stop de verkoop van Recreatieoord Hoek van Holland
  • Archeologische vondsten op plek brugongeval Alphen aan den Rijn
  • Schoolerfgoed kan vaak rekenen op steun uit de buurt
  • Nostalgie is hip op Facebook
  • 'Al ingestort' rijksmonument in Heumen zonder toestemming gesloopt
  • Vrijstaand schoolmeestershuis te koop voor 1 euro
  • Twintig jaar bouwhistorisch onderzoek in Leiden op de kaart
  • Kasteel Neubourg, opnieuw beklopt en betast
  • De top 5 meest gelezen Erfgoedstem-berichten van 2020
  • 10 Opmerkelijke Erfgoedstem-nieuwtjes uit 2020

Meest gelezen (jaar)

  • Kasteel Neubourg, opnieuw beklopt en betast
  • In Drenthe en Overijssel stonden veel meer middeleeuwse kastelen dan gedacht
  • Verborgen kasteel Oud Haerlem blijkt 'enorm' te zijn
  • Wonen in een monumentaal pand? 4 tips
  • 'Al ingestort' rijksmonument in Heumen zonder toestemming gesloopt
  • Vrijstaand schoolmeestershuis te koop voor 1 euro
  • Beeldbank Amsterdam uitgebreid met 43.000 nieuwe foto's
  • Buurtbewoners komen in opstand tegen plannen Paleis Soestdijk
  • Interactieve kaart toont volledig middeleeuwse kastelenlandschap
  • Zonnepanelen op monumenten – hoe zit het nou?

Copyright © 2021 Erfgoedstem · Site door buro KREAS

Wij gebruiken cookies om onze website ter verbeteren. U kunt deze cookies uitzetten. Cookies Statement. Geen probleemGeen cookies