Egyptische sarcofaag Rijksmuseum van Oudheden terug van weggeweest

Egyptische sarcofaag
Egyptische sarcofaag Rijksmuseum van Oudheden Foto: Rijksmuseum van Oudheden

De 3000 kilo zware en 2400 jaar oude Egyptische sarcofaag van Wahibre-em-achet is vandaag met takels en katrollen opnieuw geplaatst in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Daar is de stenen kist al sinds 1829 een van de blikvangers van de Egyptische collectie. Vorig jaar was de sarcofaag tijdelijk uitgeleend aan het J. Paul Getty Museum in Los Angeles.

Week van de Klassieken
Tijdens de Week van de Klassieken (4-14 april 2019) staat Wahibre-em-achet in de schijnwerpers. Hij is namelijk een van de hoofdpersonen in het themaboekje ‘Wahibre-em-achet en andere Grieken’ (64 pgs, €2,99) dat historicus Jona Lendering schreef over migratie in de klassieke wereld. Het boekje behandelt de duizenden landverhuizers in de oudheid, aan de hand van zowel antieke verhalen over migratie en archeologisch onderzoek als sociale wetenschappen en de meest recente DNA-vondsten. www.weekvandeklassieken.nl

Griek in Egypte
De naam van Wahibre-em-achet (Wahibre is in de horizon) staat in hiërogliefen op de sarcofaag, evenals zijn functie ‘koninklijke zegeldrager’ en de namen van zijn ouders: Alexikles en Zenodote. Dat zijn geen Egyptische namen, maar Griekse. Wahibre-em-achet blijkt dan ook geen Egyptenaar, maar een migrant van Griekse komaf. Kennelijk was hij goed geïntegreerd in de oud-Egyptische samenleving. Het feit dat hij van Griekse komaf was, vormde in elk geval geen belemmering om hoog de maatschappelijke ladder te beklimmen, tot een functie aan het hof.

In 1829 kocht het Rijksmuseum van Oudheden deze basalten grafkist van verzamelaar en verzamelaar Giovanni d’Anastasi. De exacte vindplaats in Egypte was destijds niet bekend, maar inmiddels blijkt uit onderzoek dat de sarcofaag waarschijnlijk in 1820 is gevonden in Sakkara. Dat was drieduizend jaar geleden een begraafplaats voor hoge ambtenaren.