IKL herstelt groen religieus erfgoed Elsloo

In Elsloo, gemeente Stein voert IKL-Limburg de komende dagen herstelwerk uit aan drie zeer karakteristieke landschapselementen: aan de hagen en de imposante eeuwenoude ‘Mariaboom’ in Catsop; de vijfarmige knotlinde bij het Terhager kruis en de drie haagbeuken bij het veldkruis in het Armsterveld.

De kruisen en bijgaande bomen zijn niet alleen hele markante verschijningen in het landschap, maar ze verhalen evenzeer over de eeuwenoude religieuze tradities van de bewoners en gebeurtenissen die hier hebben plaatsgevonden. Dit soort markante bakens in het landschap zijn van grote betekenis voor de biografie van het landschap van Elsloo.

Mariaboom
De Mariaberg aan de Catsopperstraat heet het begin te zijn van de groene ruggengraat die loopt van Catsop naar Geulle. Sinds mensenheugenis staat hier een forse linde die om de zo veel tijd met veel liefde door buurtbewoners geknot werd. Aan de knoestige stam van deze eeuwenoude boom hangt een kastje met mariabeeld, afgeschermd met een glazen deurtje. Het verhaal gaat dat bewoners het Mariabeeld hier in het begin van de 20ste eeuw plaatsten, ter nagedachtenis aan een man die doodgestoken zou zijn na een drinkpartij. Een andere volkse versie verhaalt dat het zelfs verband zou houden met de moord op een man en een paard, die beiden in het talud begraven zijn. Hoe het ook zij, voor de bewoners is de plek met de Mariaboom nog altijd van grote betekenis. Voor veel mensen is het een dierbare plak waar ze troost zoeken en tot rust en zichzelf kunnen komen.

In nauw overleg met de stichting Kleine Monumenten Stein en de eigenaar en gebruiker van het bovenliggend weiland gaat IKL met een hoogwerker de linde knotten. In verband met de benodigde groeiruimte van de linde snoeien de medewerkers van IKL ook de vier meter hoog opgeschoten meidoornhaag terug tot anderhalve meter.

Armsterveld
Een andere markante plek is het wegkruis Amsterveld aan de Schuthagerweg waar de zware zuilvormige haagbeuken opgesnoeid worden. De benaming Armsterveld verwijst naar de veldperceeltjes die in het verleden toegewezen werden aan de allerarmsten van de gemeente.

Het kruis op deze plek is geplaatst ter herinnering aan een ernstig ongeval dat hier ooit op deze kruising heeft plaatsgevonden. Het huidig kruis dateert uit 1980 toen het oude, gehavende houten kruis vervangen werd door de familie Pijpers Boers. Dit soort herinneringskruizen komen hier in Limburg op heel veel plaatsen voor. Bij wijze van waarschuwing aan de bewoners en passanten werden ze ooit op de onheilsplek geplaatst, maar het vertelt ook iets over de eeuwenlange zoektocht van bewoners naar stilte, ruimte en contemplatie.

Het plaatsen van bomen bij kruisen en kruisingen si overigens al heel oud. De kelten en Germanen plantten al bomen aan bij dit soort religieuze markeringspunten. Enerzijds was dat ter bescherming van de plek. Maar de kruisingen droegen ook een hele belangrijke symbolische lading mee voor bewoners en reizigers, omdat hier, verleden, heden en toekomst elkaar kruisen.

Terhagen
Tenslotte knot IKL de hele karakteristieke, vijfarmige knotlinde met kruis aan Terhagen. Dat gebeurt om de boom in conditie en vorm te houden. Lindebomen met hun harvormige bladeren herinneren vrome bewoners ook aan de liefde.

De werkzaamheden door IKL aan de kruisen en kapellen in Stein vinden plaats in nauw overleg met lokale vrijwilligers en gebeurt in het kader van het project Sociale Innovatie Instandhouding klein Religieus Erfgoed. Samen met de Monumentenwacht Limburg wordt gewerkt in het kader van het INTERREG IV A progamma Vlaanderen-Nederland en is medegefinancierd door het Europese Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en de provincie Limburg.

Persbericht Stichting IKL