Jonge onderzoekers kijken over grenzen van eigen vakgebied heen

Foto via: Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond

Op vrijdag 17 maart 2017 werd in de Lutherse kerk in Utrecht voor de vierde keer de Stimuleringsprijs voor nieuw onderzoekstalent van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond (KNOB) uitgereikt. Er waren vier masterscripties genomineerd door de jury. Winnaar was Agnes Kersten, met haar onderzoek naar de oorsprong van het meest bepalende netwerk van de Nederlandse infrastructuur: het Rijkswegennet. Daarin laat zij zien hoe er al sinds de Napoleontische tijd in Nederland is nagedacht over een systematisch wegennet. Uiteindelijk leidde dit tot het beroemde Rijkswegenplan van 1927.

‘De scriptie van Agnes Kersten kan geplaatst worden binnen de toenemende aandacht vanuit onderzoek en beleid voor het ruimtelijk erfgoed. Onderzoek op dit terrein, voor zover dat gedaan werd, was lange tijd vooral het domein van de geografische en ingenieursdisciplines. Het is waardevol dat nu ook vanuit kunsthistorisch perspectief naar dit erfgoed wordt gekeken’, aldus juryvoorzitter prof. dr. Bernard Colenbrander. Het onderzoek werd begeleid door de Universiteit van Amsterdam.

De jury van de KNOB Stimuleringsprijs was blij verrast door de grote diversiteit aan onderwerpen, maar zeker ook aan aanpak en methode. De inzendingen vormden een waaier van de Nederlandse praktijk van onderzoek op het gebied van de disciplines die de KNOB behartigt.
Het niveau van alle scripties was hoog. Veel scripties sluiten aan bij actuele ontwikkelingen in de samenleving en tonen daarmee een maatschappelijke relevantie die in de traditionele kunst- en architectuurgeschiedenis niet vanzelfsprekend is. Alle studies zijn breed van opzet en neigen naar het interdisciplinaire: de onderzoekers kijken over de grenzen van het eigen vakgebied heen.

De KNOB is een particuliere organisatie die sinds 1899 het wetenschappelijk onderzoek naar en bescherming van Nederlands erfgoed bevorderd. De afgelopen decennia heeft de Bond zich ontwikkeld tot hét platform in Nederland voor wetenschappelijk onderzoek en kennisspreiding op het gebied van erfgoed(zorg). De KNOB stimuleert excellente studenten in erfgoedstudies met zijn tweejaarlijkse uitreiking van de KNOB Stimuleringsprijs voor nieuw onderzoekstalent. ‘Erfgoed is economisch en maatschappelijk waardevol en kan alleen op de juiste manier worden behouden als de kennis daarover geborgd is’, aldus Henri Lenferink, voorzitter van de KNOB. ‘Juist in deze tijden is het gewenst om talentvolle nieuwe onderzoekers en architecten voor dit prachtige vakgebied te behouden. Agnes Kersten laat met haar studie zien dat erfgoedonderzoek ook een meerwaarde levert voor actuele vraagstukken.’

De KNOB Stimuleringsprijs werd in 2008 ingesteld. Ter gelegenheid van zijn afscheid als voorzitter bood jhr. ir. D.L. Six het bestuur in dat jaar de zilveren penning aan. Deze ‘Six’-penning wordt iedere twee jaar uitgereikt aan de auteur van een masterscriptie of -project in een aan erfgoed gerelateerde studie. De prijs bestaat verder uit een lidmaatschap van de KNOB en een geldprijs van € 500,-. De winnaar wordt bovendien uitgenodigd een bewerking van zijn scriptie aan te bieden ter publicatie in het Bulletin KNOB.