Mindfulnesstrainingen, yogalessen in de Slotkapel en ademhalingsoefeningen aan het begin van een vergadering. Projectleider Publiekstoegankelijkheid en Kasteelyogi Nitish Soundalgekar zet zich in voor het welzijn van zijn collega’s én de bezoekers van Rijksmuseum Muiderslot. Als jonge erfgoedprofessional werkt hij aan de verbetering van de publieke toegankelijkheid van het kasteel. Nitish organiseert het hele jaar door activiteiten om zo veel mogelijk mensen kennis te laten maken met het verhaal van het Muiderslot. Om die reden werd hij genomineerd voor de Monumenttalentprijs 2022. We spraken Nitish over zijn werk bij het Muiderslot en zijn ervaring in de sector.
Nieuwsgierig naar andere talen en culturen
Nitish groeide op in India en is altijd nieuwsgierig geweest naar andere culturen en talen (zelf spreekt hij er acht!). Op jonge leeftijd wist hij al dat hij graag naar Nederland wilde. “Hier is veel aandacht voor geschiedenis en cultureel erfgoed. En er is structuur, dat zorgt ervoor dat je verschillende richtingen op kunt. In India is het anders. Daar leer je dat je later dokter wordt, of ingenieur. Er zijn prachtige culturele plekken en tradities, maar er is nog veel ruimte voor professionele ontwikkeling binnen de erfgoedsector. In 2019 ben ik daarom de erfgoedstudie Museologie aan de Universiteit van Amsterdam gaan volgen en bij het Muiderslot gaan werken om praktijkervaring op te doen.”
Kasteelyogi: Indiaas immaterieel erfgoed in een Nederlands kasteel
Nitish startte bij het Muiderslot tijdens de coronapandemie, toen veel musea gesloten waren. “We wilden iets bedenken om er toch te zijn voor onze bezoekers met als belangrijkste doel: mensen verbinden. We zijn toen onder andere gestart met yogalessen en mindfulnesstrainingen voor bezoekers. En dat zijn we blijven doen. In Nederland is yoga niet zo’n belangrijk onderdeel van de cultuur, in India behoort het tot het immaterieel cultureel erfgoed. Ik ben ermee opgegroeid, geef al heel lang yogalessen en vind het bijzonder om deze ervaring nu aan bezoekers van het Muiderslot te kunnen overbrengen. Ook door collega’s wordt het goed ontvangen: de tweewekelijkse teamvergadering bij het Muiderslot start met een ademhalingsoefening, om alle stress los te laten en ontspannen de vergadering in te gaan.”
De tweewekelijkse teamvergadering start met een ademhalingsoefening
Een klankbordgroep van toegankelijkheidsadviseurs
Het Muiderslot werd in 1285 gebouwd met één functie: verdediging. In de eeuwen daarna is het kasteel afwisselend gebruikt, bewoond, bezet, gesloopt, herbouwd en opgeknapt. Hoe zorg je ervoor dat zo’n eeuwenoud kasteel met de tijd mee blijft gaan? Daar is Nitish als projectleider Publiekstoegankelijkheid dagelijks mee bezig: “Zonder publiek is een monument niets. Wij willen iedere bezoeker een goede ervaring meegeven. Niet alleen de gezinnen met kinderen, ouderen met een Museumkaart of andere trouwe bezoekers. Maar ook mensen met een lichamelijke beperking, een taalachterstand of mensen die blind of slechtziend zijn. Bij het Muiderslot hebben we een klankbordgroep van toegankelijkheidsadviseurs die meedenken over hoe we bijvoorbeeld mensen met autisme, een licht verstandelijke beperking, een burn-out, niet-aangeboren hersenletsel of ADHD een goede ervaring kunnen bieden. Mensen met een visuele beperking nemen wij mee de kasteeltuinen in. We praten over wat ze ruiken, voelen en horen. Er staat een bronzen maquette van het kasteel, zodat mensen kunnen voelen hoe de ruimtes zijn ingedeeld. We focussen op verschillende zintuigen om ons verhaal te vertellen.
Verhalen buiten de muren van het kasteel
Om toegankelijk te zijn voor een diverse groep bezoekers werkt het Muiderslot samen met verschillende partners en gemeenten. Door deze samenwerkingen ontstaan mooie activiteiten, zoals de Vrijheidsmaaltijd op 5 mei in de Ridderzaal van het kasteel of het Taalcafé dat samen met Bibliotheek Gooi+ is opgezet om mensen de Nederlandse taal te leren. “Tijdens de taallessen praten we over wat er allemaal te zien is in de tuin of andere alledaagse onderwerpen. We voeren eenvoudige gesprekken en laten mensen tegelijkertijd kennismaken met een bijzondere plek. Daarnaast vinden we het belangrijk dat iedereen kan meegenieten van het Muiderslot en alle verhalen eromheen, ook als je wat minder makkelijk kunt langskomen. Daarom bieden wij ook verhalen ‘buiten de muren’ aan.” Verschillende collega’s van het Muiderslot, waaronder ook Nitish, geven lezingen op locatie. Bijvoorbeeld bij buurthuizen, bibliotheken en zorginstellingen.
Openstaan voor verjonging en vernieuwing
In 2022 werd Nitish genomineerd voor de Monumenttalentprijs, waar hij met een positief gevoel op terugkijkt: “De drie genomineerden kwamen uit heel diverse werkvelden. Er was aandacht voor publiek, maar ook voor restauratie en onderzoek. Na de nominatie kregen we bij het Muiderslot veel extra aandacht. Mensen kwamen langs om advies te vragen en inspiratie op te doen. Dan zie je dat de mensen die in deze sector werken echt heel betrokken zijn en open staan voor verjonging en vernieuwing En dat moet ook: want jongeren zijn de toekomst.” Voor jonge erfgoedprofessionals heeft Nitish een tip: “Blijf onderzoeken en wees niet verlegen om advies te vragen als je op bezoek gaat bij een ander monument. Er valt nog zoveel van elkaar te leren.”