Open Monumentendag 2019 grandioos succes

Open Monumentendag Weert Foto: Leontine van Geffen-Lamers

De BankGiro Loterij Open Monumentendag kijkt terug op een uitermate geslaagd en drukbezocht weekend. Het zonnige weer paste bij het vrolijke thema Plekken van plezier en dat leverde een feestelijke editie op met enorme belangstelling van het publiek in het hele land. Op basis van de eerste indrukken vermoedt de organisatie dat de magische grens van 1 miljoen bezoekers dit jaar wederom ruimschoots is gehaald.

Verrassende openstellingen

De grote belangstelling voor de circa 5.000 monumenten die dit weekend hun deuren voor het publiek openden, blijkt onder meer uit het feit dat mensen graag bereid waren om wat langer in de rij te staan voor verschillende monumenten. Zo stond men rijendik voor de Handelingenkamer, de beroemde bibliotheek van de Tweede Kamer in Den Haag. Niet alleen Nederlanders wilden naar binnen, ook bezoekers uit landen als China, Brazilië, Iran, Spanje en België waren geïnteresseerd. Het thema Plekken van plezier stond bovendien garant voor de openstelling van verrassende monumenten: van kroegen, theaters en sociëteiten tot sportclubs en -stadions, tuinen en (stads)parken. 

Volop amusement

Opvallend is dat er veel activiteiten georganiseerd werden in en om de open monumenten, ook voor kinderen. Het publiek kon genieten van zang, dans, poezië, theater en komedie. Sportievelingen kwamen aan hun trekken, zo was er in Amsterdam een hardlooproute met gids die tijdens het lopen over de monumenten onderweg vertelde. Ook waren er nieuwe formats, zo organiseerde Rotterdam de eerste editie van MonumentenNacht, waarbij vijftig mensen in de jugendstil Arminiuskerk in het centrum mochten logeren, terwijl ze genoten van verhalenvertellers en klassieke muziekoptredens. In Kampen ging de Bovenkerk zaterdagochtend al om zeven uur open voor publiek, met drie zonsopgangconcerten waarbij orgelklanken met elektronische klanken werden gecombineerd. 

Laagdrempelig: voor iedereen, jong en oud

Directeur Marlo Reeders van Stichting Nederland Monumentenland, organisator van de BankGiro Loterij Open Monumentendag, legt uit hoe het evenement zorgt voor meer draagvlak voor monumenten. “Voor velen is Open Monumentendag een eerste kennismaking met een bepaald monument. Omdat de monumenten gratis toegankelijk zijn, is de drempel laag. Bezoekers kunnen geheel vrijblijvend een monument uitkiezen, ontdekken en er een persoonlijke band mee ontwikkelen. Van jong tot oud en vanuit alle groepen van de samenleving ontstaat zo collectieve betrokkenheid en zorgzaamheid bij ons cultureel erfgoed, en dat zorgt voor het behoud daarvan”. 

Juniorgidsen en Klassendag

Op meerdere plekken waaronder Amsterdam, Utrecht en Amersfoort, waren juniorgidsen actief die mensen wegwijs maakten door een monument. Op vrijdag 13 september bezochten duizenden basisschoolleerlingen in heel Nederland een monument in hun buurt. Tijdens deze Open Monumenten Klassendag komen kinderen op speelse manier in contact met het lokale erfgoed. Gemeente Woerden is een van de vele plekken waar al jarenlang succesvol een Klassendag wordt georganiseerd, vijfennegentig procent van alle scholen in de gemeente doet standaard mee. Een factor in het succes is de aansluiting bij de belevingswereld van kinderen. Zo vergeleek een conservator in het Stadsmuseum een oude schandpaal met naming and shaming op Instagram. Volgens de voorzitter van Stichting Open Monumentendag Woerden is de invulling van het programma de kern van hun succes: “Door een dag te organiseren die aansluit bij deze jonge generatie is de Klassendag fun, interactief en leerzaam”. Stichting Nederland Monumentenland organiseert de Open Monumenten Klassendag het hele jaar door, veelal in samenwerking met de lokale comités.  

De BankGiro Loterij Open Monumentendag wordt jaarlijks in het tweede weekend van september georganiseerd door projectbureau Open Monumentendag in samenwerking met de BankGiro Loterij. Met dit evenement willen zij gezamenlijk de aandacht voor de monumenten vergroten door dit bijzondere Nederlands cultureel erfgoed toegankelijk te maken en het daarmee te behouden voor een breed publiek. De BankGiro Loterij, de cultuurloterij van Nederland, is in 2019 voor het vierde jaar hoofdpartner van de Open Monumentendag.