Het Doktershûs in Stiens (1838) heeft alle elementen die in het thema ‘Kunst & Ambacht’ van Open Monumentendag 2015 passen. Op 12 en 13 september staan zowel de kunst als het ambacht in en rond het monument centraal. Het monument is dé plaats waar kunst en ambacht samenkomen. ‘Bij gebouwen waar representatie een belangrijke rol speelt zijn de toegepaste en vrije kunsten het rijkst vertegenwoordigd en krijgt het – decoratieve – ambachtswerk een bijna exclusieve status of het nu particuliere woonhuizen, stadspaleizen, religieuze monumenten, openbare gebouwen, winkels of kantoren zijn’, zo vermeldt de organisatie.
Buiten trekt de dakkapel van het Doktershûs alle aandacht. Deze bekroont de neo-classicistische gevel en de vormgeving is van voorname eenvoud. De houten pilasters die het segmentvormige fronton lijken te dragen, maken de kapel schijnbaar hoger. De bovenkant is afgesloten met in hout uitgesneden Ionische kapiteeltjes. De dakkapel wordt geflankeerd door bolle kantstukken. De verloren gegane attiek aan weerszijden is bij de restauratie (2012-2014) opnieuw aangebracht evenals de houten schoorsteenbekroningen op de schoorsteenborden. Na restauratie is de dakkapel geschilderd in de oude kleuren mergelwit, Bentheimer grijs en zandgeel.
Binnen wordt de bezoeker in de monumentale gang verwelkomd door bijzondere schilderingen: met de hand geschilderde imitatie marmerpanelen tot lambriseringshoogte en een zuil-motief met daarop een geschilderde vaas met bloemen. Deze decoratieve lambrisering is later voorzien van een plantrank in Art Nouveau stijl. Het rijk versierde stuc-plafond is voorzien van drie vergulde ornamenten. De Engelse neogotische laat negentiende-eeuwse mozaïekvloer staat aan het begin van het industriële tijdperk. De gang is tegelijk met de bouw van het achterste deel van het pand in 1894 gerealiseerd en bij de restauratie van 2012-2014 zijn de schilderingen die verstopt waren achter betimmeringen en stuclagen weer door hedendaagse deskundige ambachtslieden te voorschijn gehaald en hersteld waar nodig. Deskundigen noemen de gang uniek omdat nog maar weinig van dergelijke rijk gedecoreerde entrées uit die tijd resteren.
Andere verrassingen in de woning zijn diverse originele plafonds en twee reconstructies van teruggevonden behang, één uit de tijd van de bouw (1838) en de ander uit het einde van de negentiende eeuw. Het behang markeert de overgang van het ambachtelijke naar het industriële tijdperk. Een fraai geëtste ruit met een bloemboeket, landschapje met zwaluwen en draperieën van de glasfabriek Bouvy Dord[rech]t bevindt zich in de deur tussen het voor- en achterhuis.
In de in oude glorie herstelde dorpsapotheek, geheel met negentiende-eeuwse opstandflessen, pillendoosjes en andere benodigdheden, waant u zich weer in vroeger tijden toen de pillen nog ambachtelijk gemaakt werden.
Op Open Monumentendag krijgen kunsten en ambachten ruim baan.
Zaterdag 12 en zondag 13 september 13.00 u. – 17.00 u.
U bent welkom na aanmelding via stinze-stiens.nl (start laatste rondleiding 16.00 u.).
Vanwege de beperkte ruimte is het pand alleen toegankelijk via een rondleiding. Deze rondleiding duurt ca. 45 minuten. Helaas is het pand niet toegankelijk voor rolstoelen en rollators. Binnen is voldoende zitgelegenheid tijdens de rondleiding.
Adres: Smelbrêge 6, Stiens (zij-ingang)
[…] 26 oktober is het Doktershûs op Smelbrêge 6 in Stiens een van de onderwerpen in het nieuwe KRO-NCRV programma BinnensteBuiten. […]