Het oudste schilderij van de Syrische stad Palmyra is dringend toe aan restauratie. Het ruim vier meter brede panorama laat zien hoe Palmyra er in 1691 uitzag. Ruim drie eeuwen reconstructies en vernielingen hebben dit beeld voor altijd veranderd.
Dankzij crowdfunding van het Amsterdams Universiteitsfonds kan het bijzondere schilderij van deze archeologische locatie, door UNESCO tot werelderfgoed uitgeroepen, nu worden gerestaureerd. Dit gebeurt tussen 19 maart en 19 mei in het Allard Pierson.
Naar het leven geschilderd
De Syrische stad Palmyra heeft altijd tot de verbeelding gesproken van archeologen, kunstenaars en reizigers. Er zijn in de loop der eeuwen meerdere tekeningen en schilderijen gemaakt van Palmyra, maar geen zo groots en gedetailleerd als het panorama van Gerard Hofsted van Essen. Hij reisde in 1691 met een gezelschap naar de ruïnes van de Syrische stad die in 1678 was herontdekt door Westerse kooplieden. Ter plekke maakte de schilder een aantal schetsen die hij verder uitwerkte bij de Nederlandse consul in Aleppo. In 1743 kwam het schilderij in het bezit van het Athenaeum Illustre, de voorloper van de Universiteit van Amsterdam.
Kunsthistoricus Jan Six: Wat de Nachtwacht is voor het Rijksmuseum, is Palmyra voor het Allard Pierson. Waarmee ik het belang wil onderstrepen om dit venster op het verleden in zijn oude glorie te herstellen.
Restauratieplan
De eerste fase van de restauratie van het schilderij wordt uitgevoerd op locatie bij Douwes Fine Art. Hier wordt het oppervlaktevuil en een deel van de vergeelde vernis voorzichtig verwijderd. Vanaf 19 maart werkt het bedrijf in het Allard Pierson voor het oog van de bezoeker verder aan de restauratie. Iedereen is welkom om te komen kijken. Douwes Fine Art gaat risicovolle breuken verstevigen en egaliseren, en storende lacunes opvullen. Een laatste stap in het restauratieproces is het aanbrengen van een retoucheer- en slotvernis. De restauratie maakt de details en de oorspronkelijke kleuren weer goed zichtbaar: de lucht krijgt zijn blauwe tint terug, en de zuilen worden weer helder wit. Na de restauratie is Palmyra als ‘stad van duizend zuilen’ weer in volle glorie te zien. Een overzicht van de werktijden van de restaurator: http://bit.ly/restauratiepalmyra.
Werelderfgoed
In 1980 werd Palmyra toegevoegd aan de UNESCO werelderfgoedlijst. Toch heeft de stad zwaar geleden onder de Syrische burgeroorlog, waardoor het belang van dit schilderij sterk is toegenomen. Na de restauratie krijgt het schilderij een prominente plek in het museum, vergezeld door een interactieve tafel waarop de bezoeker tekeningen, schilderijen, foto’s en satellietopnames kan vinden.