De bestuursrechter in Roermond heeft geoordeeld dat de vergunning die de gemeente Roerdalen heeft afgegeven voor de sloop van klooster St. Ludwig terecht is verleend. Het burgercomite St. Ludwig en de Stichting Cuypersgenootschap, die strijden voor behoud van het klooster, hadden bij de rechter bezwaar gemaakt tegen de verleende sloopvergunning.
Reactie van de Stichting Burgercomité St. Ludwig te Vlodrop.
Zowel de Stichting Burgercomité St. Ludwig alsook de Stichting Cuypersgenootschap zijn zeer teleurgesteld in de door de Rechtbank Limburg in Roermond in het openbaar uitgesproken uitspraak.
Tot op dit ogenblik hebben wij de volledige uitspraak nog niet nauwkeurig kunnen bestuderen. Beide belangenorganisaties zullen zich echter wel terdege beraden op eventueel te nemen juridische vervolgstappen in de vorm van een hoger beroep bij de Raad van State.
Voornoemde uitspraak heeft niet alleen negatieve gevolgen voor het voor Nederland unieke rijksmonument St. Ludwig maar voor alle in Nederland aanwezige en met leegstand bedreigde rijks- en gemeentelijke monumenten.
Wat is het nog waard als een object, een gebouw, onder bescherming van de Monumentenwet 1988 staat…… zeker gezien de uitspraak van de Rechtbank Limburg in Roermond van woensdag 3 september 2014 ?
Als een eigenaar van zijn rijksmonument af wil en er al jaren geen onderhoud meer aan pleegt, delen van het rijksmonument illegaal sloopt zonder dat er door de overheid (in dit geval de gemeente Roerdalen) tegen wordt opgetreden dan betekent dit het einde van een aanzienlijk deel van het cultureel erfgoed in Limburg maar zeker ook in de rest van Nederland.
De gewone burger die over het algemeen geniet van monumenten heeft het idee dat het grote geld alles beslist en dat de overheid zich niet meer inzet voor het algemeen belang (van alle burgers) maar voor het individuele belang (van enkele rijke en machtige personen en / of organisaties). Waar gaat het op deze manier naartoe met ons eens zo mooie Nederland ?
De door de gemeente Roerdalen verleende omgevingsvergunning voor het slopen van het rijksmonument St. Ludwig blijft in stand. Ook hoeft de eigenaar het voormalig College St. Ludwig het complex niet te consolideren door het wind- en waterdicht te maken.
– Volgens de rechtbank mag het rijksmonument St. Ludwig toch worden gesloopt !
– Onze stichting zal, samen met de andere belangenorganisaties, eerst deze uitspraak grondig dienen te bestuderen.
– Ons is op dit ogenblik niet duidelijk, waarom de rechtbank in Roermond, nadat zij tot twee keer toe de sloopvergunning heeft vernietigd, dit nu niet heeft gedaan.
– Volgens ons hebben er zich binnen de Monumentenwet 1988 én binnen de concrete situatie van het rijksmonument St. Ludwig geen wezenlijke wijzigingen en omstandigheden voorgedaan waardoor de rechtbank tot dit besluit heeft kunnen komen.
– De enige reden die wij nu kunnen bedenken is dat ook de Rechtbank Limburg het even niet meer ziet zitten, omdat de gemeente Roerdalen en de eigenaar, de Stichting MERU/MVU, alle tot nu toe door de rechtbank en de Raad van State gedane uitspraken aan hun laars hebben gelapt !
Hoe steekt het een en ander in elkaar ?
Wij hebben hier te maken met het Nederlandse bestuursrecht. Wanneer u mij zou vragen of ik gelukkig ben met de wijze waarop dit bestuursrecht ten uitvoer wordt gebracht dan kan ik daar volmondig NEEN op antwoorden !
Kort gezegd komt de uitvoering van dit bestuursrecht op het volgende neer :
– Een overheidsorgaan (hier de gemeente of de provincie) neemt een besluit (geeft een vergunning af, of weigert dit te doen).
– De burger, of een organisatie verzet zich tegen dat genomen besluit door een bezwaar in te dienen en legt dit nadien ook voor aan de rechtbank of (bij bestemmingsplannen) aan de Raad van State.
– De rechtbank toetst het door het overheidsorgaan genomen besluit. Deze laat het besluit in stand of vernietigt het besluit. De rechtbank onderbouwt haar uitspraak inhoudelijk en geeft, bij vernietiging van het besluit aan op welke onderdelen het genomen besluit onjuist is.
– Wordt het besluit vernietigd dan moet het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen een nieuw besluit nemen.
– En daar zit nu net de pijn ! De gemeente Roerdalen, waar het rijksmonument St. Ludwig is gelegen, is niet van plan om zich door de rechtbank in Roermond en zeker niet door de Raad van State in Den Haag de wet te laten voorschrijven.
De gemeente Roerdalen werkt al meer dan 17 jaar heel nauw samen met de eigenaar, de Sichting MERU/MVU (Maharishi-organisatie) om (links om of rechts om, gerechtvaardigd of dubieus) de sloopvergunning erdoor geduwd te krijgen. Naast pogingen om die sloopvergunning zelf aan de toets van de rechtbank te kunnen laten voldoen, werkte de gemeente Roerdalen ook nauw samen met de Stichting MERU/MVU om de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en diverse belangenorganisaties het zwijgen op te leggen en aan de kant te zetten.
* Door de Stichting MERU/MVU werd op 12 september 2001 een illegale slooppoging ondernomen. Dit met medeweten en wellicht ook met medewerking van de gemeente Roerdalen.
* Alle organisaties die zich inzetten voor behoud van het rijksmonument St. Ludwig ontvingen in december 2003 een schadeclaim (hoofdelijk aansprakelijk) van 25 miljoen Euro. Dat heeft sommige mensen zó geraakt, dat deze er nu nog last van hebben.
* Een mediation poging van de voormalige ombudsman, de heer Alex Brenninkmeijer, mislukte volledig omdat de Stichting MERU/MVU uiteindelijk niet wilde meewerken aan het gezamenlijk opgestelde doel.
* De Stichting MERU/MVU accepteert de inmiddels onaantastbare monumentale status van St. Ludwig niet. De stichting ging bij het ministerie tegen deze verleende status in beroep. Deze procedure werd verloren. Daarna ging de Stichting MERU/MVU bij de rechtbank in Roermond tegen de monumentale status in beroep. Ook dit beroep werd verloren. Daarna ging men bij de Raad van State in hoger beroep en wederom verloor Stichting MERU/MVU. St. Ludwig was, is en blijft ook in de toekomst een rijksmonument !
* De gemeente Roerdalen legde Stichting MERU/MVU een last onder dwangsom op en gelastte het complex gedeeltelijk te consolideren (het in 2001 illegaal gesloopte deel) en het gehele gebouw wind- en waterdicht te maken.
* Uiteraard ging de Stichting MERU/MVU hiertegen, zowel bij de rechtbank in Roermond in beroep (hetgeen werd verloren) als ook bij de Raad van State in hoger beroep (ook dit werd verloren).
* De gemeente Roerdalen had dus alle mogelijkheden en ondersteuning om de genoemde consolidatie en beschermende maatregelen af te dwingen. De gemeente Roerdalen koos er echter voor om deze last onder dwangsom op te schorten, nam (hoogst ongebruikelijk) een vijfde verzoek tot sloop in behandeling en verleende wederom de omstreden omgevingsvergunning voor sloop van het rijksmonument St. Ludwig.
* Momenteel verkeren wij dus in een nieuwe situatie waarin de rechtbank na 17 jaar tot een ander besluit komt en de omgevingsvergunning voor sloop van het rijksmonument in stand laat.
Het is ons nu nog geheel onduidelijk waarom de rechtbank Limburg in Roermond dit keer tot deze voor ons toch wel onverwachte en zeer betreurenswaardige uitspraak is gekomen. De rechtbank Limburg keek vrijwel enkel naar de belangen van de eigenaar. In de uitspraak ging de rechtbank niet uit van het behoud van het rijksmonument (naar intentie en bedoeling van de Monumentenwet 1988) maar van het economische belang van de eigenaar.
Als dit de huidige tendens is dan is in Nederland geen rijks- en gemeentelijk monument meer veilig. Wanneer een monumenteneigenaar maar lang genoeg alle regels aan zijn laars lapt, goede maatjes wordt en blijft van de gemeente (geld ??) dan lukt het uiteindelijk toch om zijn zin te krijgen.
Zeer waarschijnlijk was de rechtbank in Roermond ook onder de indruk van de tientallen door de Stichting MERU/MVU en de gemeente Roerdalen aangedragen “onpartijdige” en “deskundigen”rapporten. Wij schatten, dat enkel het laten vervaardigen van al die rapporten (meer dan 1500 pagina’s) de gemeente maar vooral de Stichting MERU/MVU minimaal € 100.000,00 heeft gekost.
Nogmaals : Wij zullen ons de komende dagen beraden over eventueel te zetten nadere gerechtelijke stappen in de vorm van hoger beroep bij de Raad van State.
Louis op de Kamp,
voorzitter/secretaris
van de Stichting Burgercomité St. Ludwig
De gemeente wordt kennelijk bestuurd door mensen met beperkt blikveld op de toekomst. Monumenten zijn het bruine goud van steden. Teleurstellend!!!!!
Jammer dat er niet als alternatief voor is gekozen om een deel van het bouwwerk te laten staan. Het is pijnlijk voor een monumentenambtenaar dat er niet een compromie gesloten is om in ieder geval iets te doen om zo’n mooi gebouw te behouden. Verder is het pijnlijk dat er niet is nagedacht over het zorgvuldig bewaren van bouwdelen of materialen die voor andere monumenten heel goed kunnen worden gebruikt. Er is gewoon moeilijk aan te komen en de prijzen zijn hoog! Hier kan zoveel materiaal vrijkomen en de foto’s laten zien dat hier helaas niet mee gerekend is.
De gemeente Roerdalen was alles aan gelegen om het pand zo snel mogelijk te slopen voor het behoud van het economisch belang. van de MERU. Ik kan hierover een avondvullende lezing houden, hoe het is misgegaan.