Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed onderzoekt wrakken bij Texel

Strand De Koog op Texel. Foto: Traitor

Onderzoekers van het Maritiem Programma van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) gaan van 10 tot 21 juni veldwerk uitvoeren in de Waddenzee om twee wrakken te beschermen. Beide wrakken liggen slechts enkele kilometers van elkaar, op de locatie Burgzand. Op deze plek, door natuurlijke erosie bedreigt, gingen 300 jaar lang (tussen 1500-1800) schepen voor anker om geladen en gelost te worden voor de haven van Amsterdam. Ondanks de beschutting die het eiland bood tegen de noordwestenwind, zijn er door de eeuwen heen vele schepen vergaan. Dit is dan ook een plek van groot archeologisch belang, waar al tientallen wrakken zijn ontdekt. De recent verschenen publicatie van de Rijksdienst over de rede van Texel onderschrijft het onderzoekspotentieel van dit gebied en laat tegelijkertijd zien hoe ernstig het bedreigd wordt.

Eén van de speerpunten van het Maritiem Programma is het in de bodem behouden van archeologische sites voor volgende generaties. Dit principe heet in-situ bescherming en is tevens een van de speerpunten in de UNESCO Conventie voor de Bescherming van het Onderwater Cultureel Erfgoed uit 2001. In het kader van het Europese samenwerkingsproject SASMAP zullen onder andere nieuwe in-situ beschermingsmaatregelen worden getest op het scheepswrak Burgzand Noord 10, dat ten oosten ligt van Texel.

Daarnaast zal voor het RCE project Topsites de al aanwezige bescherming van het wrak Burgzand Noord 3 worden uitgebreid. Dit schip is in januari 1640 vergaan. Met het Topsites-project onderzoekt de RCE de mate en omvang van het degradatieproces. Dus de impact op het bodemarchief van erosie, verdroging of grondgebruik. Vervolgens wordt gezocht naar pragmatische oplossingen om degradatie tegen te gaan. Het afdekken van BZN 3 is de eerste actie van Topsites om een site van groot archeologisch belang te beschermen tegen biologische (o.a. de paalworm, Terredo navalis), bacteriële en mechanische erosie.

De doelstellingen van SASMAP sluiten goed aan bij het Programma Topsites. Daar waar SASMAP zich Europees breed richt op archeologische sites onder water, ligt de focus van de Topsites op Nederlandse locaties op zowel land als onder water. Door het veldwerk voor beide projecten te combineren, zal synergie ontstaan bij het verweven van kennis over beheren en behouden van belangrijke archeologische vindplaatsen in Nederland.

Persbericht Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed