ArcheologischeVondsten Archives

Nieuwe technieken tonen aan: rond Johannesburg was het land niet leeg

1 november 2018 • 94 • Bron: NRC

In Zuid-Afrika is dankzij nieuwe technieken een tot nu toe onbekende stad in kaart gebracht (zie video). Kweneng dateert uit de 15e eeuw en rekent af met de mythe dat de Europese kolonisten in de 19e eeuw leeg land aantroffen. Jan-Bart Gewald van het Afrika Studiecentrum in Leiden vindt het noodzakelijk de geschiedenis van Zuidelijk Afrika met nieuwe ogen te bekijken. “Ik wil helemaal opnieuw beginnen met kijken naar archeologische vondsten. Zonder de lens van vroeger, die is vervuild door de apartheidsideologie. Ik wil opnieuw kijken naar wat de archeologie ons laat zien. En pas dan gaan invullen.”

Replica schip Willem Barentsz te water gelaten

29 oktober 2018 • 57 • Bron: NOS

Na acht jaar bouwen ging hij afgelopen zaterdag eindelijk te water: de replica van het schip van de Nederlandse zeevaarder Willem Barentsz. In Harlingen doopte prinses Margriet het schip ‘De Witte Swaen’ (zie video). Het schip is het levenswerk van bouwmeester Gerald de Weert. Het project begon twintig jaar geleden met zijn onderzoek naar de 16e-eeuwse scheepsbouwmethode. Met behulp van archeologische vondsten en bronnenmateriaal wist hij die techniek vrij nauwkeurig te achterhalen. “Het was vervolgens natuurlijk de ultieme beleving als we een schip volgens die oude methode konden bouwen.” Dat werd het schip van Willem Barentsz.

Archeologen blij met bijzondere vondsten in Needse ‘dwergberg’

24 oktober 2018 • 86 • Bron: Omroep Gelderland

Archeologen zijn blij met de bijzondere vondsten die in de 35 meter hoge berg bij Neede zijn gedaan. Ze hebben haaientanden en walvisbotten opgegraven en zelfs resten van een prehistorische woudolifant aangetroffen. In Nederland zijn op diverse plaatsen stuwwallen te vinden. Glijdende ijskappen drukten in de voorlaatste ijstijd de meegevoerde grond omhoog. Zo ging het 150.000 jaar geleden ook in Neede. Wat de Needse ‘dwergberg’ zo uniek maakt, is dat de grond daarbij als het ware werd omgespit. Grondlagen van miljoenen jaren oud kwamen naar boven, met bijzondere archeologische vondsten tot gevolg.

Archeologen ontdekken bijna 60 scheepswrakken in Griekse wateren

15 oktober 2018 • 54 • Bron: NU.nl

Archeologen hebben ten minste 58 scheepswrakken ontdekt in Griekse wateren. Het gaat volgens de archeologen om misschien wel de grootste concentratie van wrakken ooit gevonden in de Egeïsche Zee en mogelijk de hele Middelandse Zee. De meeste wrakken komen uit de Griekse, Romeinse en Byzantijnse tijd. Ze vertellen een spannend verhaal over hoe volgeladen schepen over de Egeïsche Zee, de Middellandse Zee en de Zwarte Zee voeren en vergingen in plotselinge stormen. “De opwinding is moeilijk te beschrijven, het was gewoon ongelooflijk. We wisten dat we op iets waren gestuit dat de geschiedenisboeken zou veranderen”, vertelt onderwaterarcheoloog Peter Campbell.

Frans legerkamp in Austerlitz was “een kamp van plezier”

3 oktober 2018 • 119 • Bron: NRC

Archeoloog Wilfried Hessing wijst op een verkleuring in de bodem aan de rand van het dorp Austerlitz. Op de plaats lag tussen 1804 en 1808 een enorm Frans legerkamp van Napoleons leger. “Bedoeld voor de invasie van Groot-Brittannië”, vertelt Hessing. Achter het kamp huisden de marketenters, blijkt uit de memoires van Jan Willem van de Wetering (1789-1859). Op initiatief van koning Lodewijk Napoleon was een dorp ontstaan met slagers, groentemannen, apothekers, speelhuizen, koffiehuizen, taveernes, herbergen en danszalen. Op zondagen trokken duizenden mensen naar het kamp om naar een parade of legeroefeningen te kijken. “Dit was een kamp van plezier”, aldus Hessing.

Archeologische vondsten? “Wen er maar aan!”

2 oktober 2018 • 22 • Bron: AD

Regelmatig wordt bericht over bijzondere archeologische vondsten. En geen zorgen. Er ligt nog genoeg in onze Nederlandse bodem. “Wen er maar aan! Elk jaar worden we nog verrast door wat er uit de grond komt”, zegt Daan Raemaekers, hoogleraar archeologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Bij archeologie denken we vaak aan hele spectaculaire dingen in verre landen. De Nederlandse geschiedenis is misschien wat minder spectaculair, omdat je het minder ziet in het straatbeeld, maar vanaf de prehistorie was dit een druk bevolkt gebied. Omdat het nog steeds druk is, wordt er veel opgegraven.”

Tienduizenden archeologische rapporten digitaal beschikbaar

1 oktober 2018 • 82 • Bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

Onderzoekers, archeologen en beleidsmakers hebben voor het eerst via één centrale toegang de beschikking over nagenoeg alle Nederlandse archeologische rapporten. De rapporten dateren voornamelijk uit deze eeuw. De oudste komt uit 1783. De rapporten zijn te raadplegen via NARCIS, het online portaal voor wetenschappelijke publicaties. De centrale ontsluiting van de rapporten scheelt het archeologische werkveld bij bureauonderzoek niet alleen veel tijd, maar verhoogt ook de kwaliteit ervan. Bureauonderzoek dient uitsluitsel te geven over de vraag of er al eerder vondsten zijn gedaan, of er al eerder archeologisch onderzoek is uitgevoerd en wat daarvan de bevindingen waren.

Stuk Romeinse weg van 1900 jaar oud gevonden bij Katwijk

27 september 2018 • 75 • Bron: NOS

Bij archeologische opgravingen langs de N206 in Katwijk is 125 meter Romeinse weg gevonden. De bijbehorende nederzetting heeft een grachtensysteem en een grafveld. Zuid-Holland noemt een stuk Romeins bouwmateriaal, waarop nog pleisterwerk en een schildering te zien zijn, een topvondst. De vondsten vertellen meer over de bewoning van dit deel van de provincie 2000 jaar geleden. En over de noordelijke grensweg van het Romeinse rijk, de limes. Dat de Romeinse weg nog zo gaaf is, noemt de provincie een verrassing. De bermgreppels en de verticale houten palen – die dienden om de weg niet te laten verzakken – zijn na 1900 jaar nog aanwezig.

Opgravingen in Coevorden: in een potje uit de 17e eeuw zit nog zalf

25 september 2018 • 100 • Bron: Dagblad van het Noorden

Steek in het hart van vestingstad Coevoerden de schop de grond in en je stuit geheid op archeologische vondsten. Zo ook op de plek van de oude bioscoop Holman. De huidige vondsten zijn dermate de moeite waard dat de gemeente Coevorden een expositie overweegt. Wat te denken van puntgave kruiken uit de late 17e of begin 18e eeuw, zoals een zogenoemde P-kruik uit het Duitse Westerwald? Of een potje uit de 17e eeuw, waarin hoogstwaarschijnlijk nog een likje zalf zit (zie foto’s). Allemaal gevonden in de beerput van de oude officierswoning aan de kant van de Bentheimerstraat.

Lovie Awards: website Below the Surface en Rijksmuseum-app genomineerd

24 september 2018 • 10 • Bron: Emerce

De website Below the Surface en de Rijksmuseum-app zijn in de running voor een Lovie Award, de meest prestigieuze prijs voor digitaal werk in Europa. Met de website Below the Surface, een samenwerking tussen de internetbureaus Q42 en Fabrique en de gemeente Amsterdam, neemt de bezoeker letterlijk een duik in de geschiedenis van Amsterdam. Op de website worden de archeologische vondsten van de Noord/Zuidlijn op een visueel aantrekkelijke manier tentoongesteld. De Rijksmuseum-app, van de internetbureaus Q42 en Fabrique, toont honderdduizenden kunstwerken tot in het fijnste detail. Daarnaast wijst het ingebouwde navigatiesysteem bezoekers op een handige wijze de weg.

Huisraad oude Hotel Texel bij toeval in dichtgestorte sloot ontdekt

4 september 2018 • 76 • Bron: Texelse Courant

Op het bouwterrein van De Tuunen in Den Burg is huisraad van het oude Hotel Texel gevonden. Het gaat om onder meer theeservies, jeneverflessen en lampetkannen van zo’n 120 jaar oud. De spullen werden bij toeval in een dichtgestorte boerensloot ontdekt. Vermoedelijk werden de spullen daar al voor de Eerste Wereldoorlog gedumpt. Hotel Texel werd in 1894 aan de Groeneplaats in Den Burg geopend. Op die plek is nu Hotel De Lindeboom gevestigd. De gevonden huisraad markeert de opkomst van het toerisme op Texel en geeft een beeld van hoe er rond de vorige eeuwwisseling comfortabel werd getafeld.

‘Het visioen van Constantijn: Een gebeurtenis die de wereld veranderde’

15 augustus 2018 • 33 • Bron: Archeologie Online

Heeft de Romeinse keizer Constantijn écht een bovennatuurlijk visioen gezien dat hem hielp zijn vijand te verslaan? Oudheidkundigen Jona Lendering en Vincent Hunink leggen deze legende onder de loep in ‘Het visioen van Constantijn’. De auteurs komen dankzij komen dankzij zorgvuldig wetenschappelijk onderzoek een grote stap dichter bij de waarheid. Belangrijkste informatiebronnen zijn archeologische vondsten en historische teksten. Ze laten zien wat je als onderzoeker wel en niet kunt weten. Een ding is duidelijk: Constantijn was vooral een gehaaid politicus die allerlei politieke en religieuze groepen tevreden hield en zo lange tijd aan de macht wist te blijven.

Redactie

Sponsors

Privacy

Thema’s

Provincies